De beschikbaarheid van hoogwaardige gezondheidszorg, veel urgenter kun je je thema voor een sciencefictionfilm momenteel niet kiezen. Overal in de westerse wereld laait de discussie momenteel op omdat overal in de westerse wereld de zorgkosten enorm stijgen.
In The Daily Show zie ik Rand Paul, zoon van libertariër Ron Paul en mogelijk toekomstig aanvoerder van het Republikeinse team, afgelopen week praten over gezondheidszorg. Het kapitalisme is nog nooit echt geprobeerd in de medische wereld, vindt Paul, en het is nu hoog tijd dat de markt zijn kans krijgt om de zorg flink te hervormen.
Enter Elysium, waar het kapitalisme zegeviert. Hier hebben we een prachtige nieuwe wereld met een perfecte gezondheidszorg, waar genezen van kanker een kwestie van minuten is en waar je, mocht je dat willen, zelfs een granaat in je gezicht kunt laten ontploffen zonder blijvend letsel. Schitterend, maar dan is er dit: de wereld is alleen toegankelijk voor de superrijken.
Ondertussen is de aarde verworden tot een bol rottende dystopische ellende met slechte medische faciliteiten, waar de arme burgers nog steeds ziek worden en daarna doodgaan. Een van hen is Matt Damon, de Jason Bourne-versie, een arme fabrieksarbeider die – à la Total Recall – uitgroeit tot krachtpatser van de krottenwijk. Hij krijgt het aan de stok met de rechtse reactionairen en strijdt voor gerechtigheid én gezondheidszorg voor iedereen.
De potentie van Elysium is duidelijk voelbaar, vooral tijdens de eerste helft, je voelt al snel dat dit een veel betere film is dan de andere sci-fi blockbusters van dit jaar als After Earth en Oblivion. De vormgeving van zowel Elysium als de vervallen aarde is sterk en de actiescènes zijn indrukwekkend.
Maar toch is de film niet helemaal geslaagd, Elysium toont zich uiteindelijk een wat holle parabel. Alles wordt nèt iets te eenvoudig voorgesteld. Waar in regisseur Blomkamps vorige film, het indrukwekkende District 9, het sociale thema van rassensegregatie van meerdere kanten werd belicht is het hier allemaal stukken eenzijdiger.
Iedereen op Elysium spreekt Frans, is rijk én een ontzettende klootzak, terwijl iedereen op aarde arm en vrij sympathiek is. Dit is een verhaal van de gewone man tegen de corrupte elite, ofwel goed tegen kwaad. Bovendien blijkt de oplossing voor het zorgprobleem niet meer dan, letterlijk, een eenvoudige druk op de resetknop.
