Ik kijk er telkens weer naar uit, de vierjaarlijkse electorale stoelendans. Je ziet de doorgaans nogal comateuze handpoppen van kant-en-klare heil gewoon ineens tot leven komen zodra de politieke circustenten worden opgezet, bedoeld om het oog te overdonderen en het kiezersvolk naar de respectievelijke limonadekraampjes te lokken in een poging een electorale doorbraak ten eigen voordele te forceren.
Afijn, niets nieuws onder de zon. En toch kan ik het niet helpen om telkens opnieuw verwonderd te zijn, verbijsterd zelfs, dat de gebruikelijke afkeer van de burger voor politiek en politici als bij toverslag verandert in een soort hypnotische ontvankelijkheid voor de vele fraaie vergezichten die met onbewogen gezicht aan hem worden voorgetekend, al weet een kind dat het altijd bij een vergezicht zal blijven. Die verwondering gaat min of meer gelijk op met mijn niet-aflatende verwondering over en bewondering voor het vermogen van de politicus om zijn doelgroep met de meest potsierlijke en belegen uithangborden aan zich te binden. Je zou bijna massapsychose gaan veronderstellen.
Maar dat is natuurlijk onzin. Wel lijkt er rondom verkiezingstijd een soort dynamiek te ontstaan, een onuitgesproken maar daarom niet minder bindende afspraak, krachtens hetwelk de kiezer zich met smaak tegoed doet aan de gerechten die hem worden voorgezet, terwijl hij dondersgoed weet dat hij uiteindelijk de rekening gepresenteerd krijgt voor zijn goedgelovigheid. En zijn vraatzucht. Omgekeerd weet de politicus, elke politicus, dat als hij ook maar twee procent van zijn heilsvisioenen in concreet beleid weet om te zetten, hij zich- in Nederland althans- succesvol beleidsmaker mag noemen.
Ook in aanloop naar de komende verkiezingen zal ik weer versteld staan over de wonderbaarlijke uitruil van utopieën, vergelijkbaar met twee hemellichamen die zich bij de gratie van hun onderlinge zwaartekracht en wederzijds goedvinden in hun respectievelijke ellipsen met elkaar verbonden weten, met als enige voorwaarde om dit kosmische ballet van krachten niet met misplaatste verontwaardiging te ontregelen. Een beetje zoals iemand die na jarenlang onbekommerde Monopoly-bordspelvreugde ineens een reële waarde gaat toekennen aan het fopgeld, met alle ontregelende gevolgen voor het bordspel van dien.
Zodra men de overeengekomen zinsbegoocheling naast zich neerlegt, met andere woorden écht gaat geloven in de belofte van beter, zijn de electorale rapen gaar. In onderhavig geval kan de pendule twee kanten op slingeren. Scenario 1: de ontstane dissonant resulteert in een soort comedy of errors, waarin druk wordt uitgegleden over bananenschillen, met een all’s well that ends well tot besluit. En er is scenario 2: nationale bloeduitstorting.
In de huidige omstandigheden hoop ik op scenario 1, maar vrees ik voor scenario 2.
