De teerling is geworpen. De Verenigde Staten hebben de aanval ingezet op ISIS/IS. Met een bombardement op 160 IS-doelen, vooral in hun zogenoemde hoofdstad Raqqa. Er is geen weg meer terug. IS zal overwinnen. Over vijf jaar zullen de boeken verschijnen. Dan zullen geduldige journalisten precies hebben uitgevogeld hoe deze zoveelste blunder tot stand is gekomen. Hoe Washington willens en wetens een oorlog startte waarvan iedereen wist dat ze niet gewonnen kon worden. Honderden pagina’s vol vernederingen gevolgd door nieuwe blunders.
IS laat zich niet vanuit de lucht verslaan. Dat weet iedereen. En zeker niet op de kinderlijke wijze waarop de VS nu internationaal indruk proberen te maken. Als betrof het hier een wat groot uitgevallen computerspel. Het Amerikaanse leger verspreidde weer de bekende beelden van gebouwen (‘commandocentra van IS’) vóór en na het bezoek van een Tomahawk raket. Leuk voor de media – maar het is pure misleiding. IS heeft geen hoofdstad, geen ministeries, geen commandocentra nodig. Er valt niks te vernietigen. IS is een ongrijpbare organisatie. Elk gat kan tijdelijk de hoofdstad zijn. Elke pick-uptruck een ministerie. Voor elk gebouw dat wordt neergehaald, verrijst er elders een tent. Voor elke ‘minister’ die gedood wordt, staan tien opvolgers te trappelen. Het enige effect van de bombardementen is dat er nóg meer vluchtelingen ontstaan. Verkeersopstoppingen, dat is wat de VS momenteel bereiken.
Arie Elshout (de Volkskrant, 24 september) noemde de toespraak waarmee Obama de aanvallen verdedigde ‘kaal en strak als kanonnenstaal’. Went u alvast maar aan deze retoriek. Maar als één ding duidelijk is, dan is het dat de VS geen strategie hebben. Ze hebben geen flauw benul hoe deze oorlog gewonnen kan worden. En dat is volkomen begrijpelijk want vanuit de lucht kun je dus niks beginnen. En aan de grond willen ze niet (al zullen ze dat binnen een jaar serieus overwegen). Maar als een leger geen strategie heeft, wordt die strategie gedicteerd door de tegenstander. En dan is het einde volkomen zoek.
IS zal terugslaan, uiteraard – en elke keer zullen de VS daar op moeten reageren. Een uitval hier, een hoofd eraf daar, een aanslag, een nieuwe coalitie…. steeds opnieuw zullen de Verenigde Staten daar ‘adequaat’ op reageren. Met de arrogantie van ‘dat kunnen we niet ongestraft laten’. Want dat vereist de publieke opinie. Maar daarmee loopt de VS aan de lijn van IS. De terroristen hebben de VS tot deze oorlog verleid; ze zullen haar tot nog veel meer domme stappen verleiden.
De bombardementen van de afgelopen dagen roepen herinneringen op aan het recente, totaal mislukte offensief van Israël tegen Hamas. Ook toen sprak het Israëlische kabinet stoere taal, maar bleek er totaal geen strategie te zijn om Hamas aan te pakken. Eerst was het doel de raketaanvallen te stoppen. Toen dat niet lukte, werd het doel Hamas een zware slag toebrengen. Maar aangezien Israël geen soldaten wilde inzetten (die kunnen doodgaan), kwam die slag neer op het bombarderen van de steden. En de bevolking. Toen een aantal Hamas-strijders via een tunnel Israël wisten binnen te dringen, werd het opruimen van de tunnels ineens prioriteit nummer één. Eindelijk een doel! Maar tunnels opzoeken doe je niet met bommen. Het onderwerp verdween net zo snel weer van tafel. De bombardementen draaiden ondertussen uiteraard uit op een publicitaire ramp. En dus schakelde Israël uiteindelijk over op die oude, vertrouwde aanpak waar men veel ervaring mee heeft: het opblazen van Hamas-kopstukken, Nutteloos, maar in de media lijken het overwinningen. Israël had geen strategie, en dus kon Hamas keer op keer de oorlog een eigen draai geven. En uiteindelijk de overwinning opeisen. De Gaza-strook ligt voor de zoveelste keer in puin, maar dat maakt Hamas voor de burgers alleen maar nóg onmisbaarder. Israël heeft een nieuwe lichting strijders uit het stof doen verrijzen, en Hamas heeft met het staakt-het-vuren fraaie concessies los weten te krijgen.
Ziedaar het scenario dat de Verenigde Staten te wachten staat. Men wil geen grondtroepen inzetten, en terecht. Dat kost duizenden levens, en is bovendien zinloos. Maar vanuit de lucht krijg je IS ook niet klein. Niemand kan IS daar wegkrijgen. De Koerden kijken wel uit, de Irakezen kunnen niks, de ‘gematigde’ strijders in Syrië stellen niks voor. Wat daar straks in Noord-Irak/Syrië ontstaat, is een Gaza-strook van immense proporties. Een volkomen anarchistische regio geterroriseerd door IS, die om de zoveel tijd terug naar het Stenen tijdperk wordt gebombardeerd. Zonder dat IS daar last van heeft (integendeel!) en zonder dat het ook maar iets aan de dreiging afdoet. Met de Verenigde Staten in de rol die Israël in Gaza heeft. Een land gevangen in zijn eigen oorlogsretoriek.
De oorlog wordt nu gevoerd door een zogenaamde coalitie van de Verenigde Staten met een aantal Arabisch Staten. Dat moet de Arabische wereld duidelijk maken dat IS een Arabisch probleem is. Denken we. Sufferds die we zijn. De partners zijn Saoedi-Arabië en drie stinkend rijke buurtjes. En iedere Arabische jongere weet dat de Saoedi’s vazallen zijn van de Verenigde Staten. Dat dat bewind zonder Amerikaanse steun allang gevallen zou zijn. Deze coalitie versterkt dus alleen maar het bestaande beeld dat de VS het Midden-Oosten als hun achtertuin beschouwen en behandelen. En ze draagt ook een enorm gevaar met zich mee. Hoe groter de steun van de Saoedi’s voor de Amerikaanse oorlog, hoe groter de kans dat terroristische groeperingen zich actief tegen de Saoedi’s zullen keren.
Al-Qaida deed dat al; er zijn aanslagen in Mekka gepleegd. Maar nu de Saoedi’s direct optreden tegen IS, nemen de risico’s enorm toe. De eerste aanslagen van IS-terroristen zouden wel eens niet in Europa of de VS, maar in Saoedi-Arabië gepleegd kunnen worden. In Mekka. Te midden van tienduizenden pelgrims.