Volgende week is het zover, dan vergadert het Europees Parlement over Zwarte Piet. Allerlei media brachten het nieuws gisteren: er is een debat aangekondigd waarin gesproken zal worden over de portrettering van Afrikanen in relatie tot het Nederlandse cultuurgoed. Er vindt aanstaande dinsdag inderdaad een sessie plaats over dit onderwerp. Hoe ziet dat eruit? Iedereen ziet de plenaire zaal al voor zich met honderden Europarlementariërs die zich druk maken over dit thema. Maar iedereen die dit beeld niet tegenspreekt, begrijpt het Europees Parlement niet of liegt. Voor journalisten geldt meestal het eerste, voor de VVD – boos over dit debat – geldt het tweede.
In het Europees Parlement hangen overal posters voor debatten en sessies. Zo was ik dinsdag bij een sessie over transgenders op de arbeidsmarkt. Deze sessie lijkt op die over Zwarte Piet: het is de interesse – zo u wilt: hobby – van een individuele Europarlementariër en heeft vaak nauwelijks een relatie met daadwerkelijke Europese besluitvorming.
Er vinden per dag soms wel tien van dit soort sessies plaats over ongeveer alle onderwerpen die je maar kunt bedenken. Vaak is er geen relatie met daadwerkelijk Europees beleid. Dit is precies wat voor de Zwarte Piet-sessie geldt: het is een individueel initiatief, de Europarlementariër nodigt wat betrokkenen uit en achteraf is er beleidsmatig helemaal niets veranderd. In sommige sessies is behalve de organisator geen enkele Europarlementariër aanwezig.
Betekent dit dat we geen kritiek op de sessie over Zwarte Piet kunnen hebben? Nee, want dit hobbyisme laat juist zien waarom het Europees Parlement is ontspoord. Deze sessies zijn schimmige maar ook nutteloze pogingen nieuwe onderwerpen op de Europese agenda te krijgen. Bovendien wordt dit hobbyisme door de belastingbetaler gefinancierd. Maar geen journalist schreef dat gisteren op.
De VVD reageerde boos op de hobbysessie van Malin Björk, wederom de suggestie versterkend dat het om een reëel debat gaat met veel Europarlementariërs. Nee dus. Maar de VVD maakt het nog bonter door te doen alsof alle Europarlementariërs uit de fractie van Björk de doelen van de sessie zouden steunen. Ook dat klopt niet.
Het is de vraag of alle leden van een Europese fractie hobbysessies van collega-fractieleden steunen. De sessie over transgenders op het werk werd door een christendemocraat (EVP) georganiseerd. Het CDA zit in diezelfde fractie, maar op basis van de sessie weten we niet wat het CDA ervan denkt. Dit is ingewikkeld, want de christendemocraten kennen fractiediscipline en misschien is initiatiefneemster Sirpa Pietikainen wel bepalend voor het EVP-standpunt op dit thema.
Maar bij Unitair Links, waar Malin Björk deel van uitmaakt, bestaat geen fractiediscipline. De SP en de Partij voor de Dieren zitten ook in die fractie waar iedereen afwijkende standpunten mag innemen. Er is geen enkele reden te denken dat Europarlementariërs van de SP en PvdD iets met de discussie over Zwarte Piet van doen hebben want er is helemaal geen centrale partijlijn.
De VVD zou zich beter kunnen richten op het formuleren van een visie hoe de EU hervormd kan worden.
