Dood gaan duurt waarschijnlijk maar heel even, alhoewel we dat nooit zeker zullen weten. En wat er daarna met ons gebeurt weten we eigenlijk ook niet. We kunnen er enkel naar raden. Wat we wel zeker weten is dát we doodgaan en dat onze nabestaanden hun best zullen doen om de begrafenis of crematie zo goed mogelijk te organiseren. Dat organiseren is een belangijk deel in de rouwverwerking. De dood is big business. Want de één zijn dood is nog altijd de ander zijn brood.
De dood verkoopt
Begrafenisondernemers zijn niet meer de zwarte doodgravers die we uit de stripverhalen van Lucky Luke kennen. De knechten van Magere Hein zijn tegenwoordig aantrekkelijk, prettig geraffineerd en lijken op Chantal Janzen. De manier waarop we doodgaan en elkaar begraven wordt steeds meer een verlengstuk van onze way of life. Het is niet langer meer triest om dood te gaan en we spreken er steeds openlijker over. Het is daarnaast absoluut niet vervelend als een look-a-like van Chantal Janzen de uitvaart van je 85-jarige oom komt bespreken. De lijkenbranche is voor de levenden geworden. Sex, drugs& rock ’n roll. Leve de dood!
Vakantiebrochure
Ga eens naar de website van een gemiddelde doodgraver. Sommigen lijken op vakantiebrochures, alsof je een droomreis aan het samenstellen bent . Ook de verkoopmethodes van de doodgravers zijn zeer effectief en uitgedacht. De horeca heeft proppers en de doodgravers hebben een hoogblonde Claudia in dienst. Claudia komt bij je thuis, trekt een ernstig gezicht als ze binnen komt lopen en haar lippen glanzen opvallend. Gegrepen door alle levenslust die je door Claudia voelt opborrelen krijg je spontaan beelden van waanzinnige feesten, stampende muziek en een wit strand waar iedereen ontkleed om de kist van je overleden oom heen danst. Claudia vraagt of je nog extra dragers wilt, want dat is toch veel mooier. “De kist is zoals de overledene het gewild zou hebben, ook in een milieuvriendelijke versie verkrijgbaar”, vertelt Claudia. “Tegen een geringe meerprijs.” Zelfs de braadzak heeft zijn intrede gedaan voor het duurzaam cremeren van je dierbare. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is mogelijk. Als je maar betaalt.
Het uur van de waarheid
De dood is in de traditionele Nederlandse cultuur alles behalve een luchtig onderwerp, ondanks Claudia en de vakantiefolders. De manier waarop wij de dood beleven is voor een groot deel cultureel bepaald. Christenen zien de dood bijvoorbeeld als het uur van de waarheid. Er moet verantwoording worden afgelegd voor alle slechte dingen die we gedaan of zelfs gedacht hebben. En de begrafenissen zijn er vooral om elkaar te troosten. In de Joodse culltuur zegt men juist “troost uw vriend niet zolang de dode voor u ligt” en de hindoes zien de dood juist weer als een nieuwe levensfase die uitbundig gevierd moet worden.
Formalinebad
Wie je ook bent of waar je ook vandaan komt, de dood is iets waarmee we moeten leven. “De enige zekerheid die we hebben” is het cliché. Denk er eens over na. Hoe wil je herinnerd worden? Wie zouden er iets moeten zeggen tijdens je uitvaart, en wat moet er gedronken worden? Wil je een bakfiets, trein of auto? Of kies je voor een gewoon formalinebad?
CC-Foto: Robert Lawton