Zoals ik donderdag al schreef vind ik de hernieuwde kracht van Angela Merkel een zegen. Er is geen enkele andere leider die Europa op dit moment op sleeptouw kan nemen. Dat ze haar tanden namens Europa laat zien richting Erdogan lijkt mij niet meer dan normaal. We moeten niet het lachertje van de wereld gaan worden.
Maar Erdogan uitdagen brengt grote risico’s met zich mee. Het vluchtelingenakkoord kan door Turkije worden opgeblazen en dan zal de stroom vluchtelingen richting Europa weer enorm toenemen. En wat stelt Merkel/Europa daar tegenover? Er is nog steeds geen enkele overeenstemming binnen de EU over hoe om te gaan met eventuele nieuwe vluchtelingenstromen. Zelfs nu er relatief weinig vluchtelingen met een bootje aankomen op de Griekse eilanden is er geen enkele helpende hand vanuit de EU richting Griekenland. De eilandbewoners zijn de wanhoop nabij maar blijkbaar kunnen we niet tot een fatsoenlijk vergelijk komen om in gezamenlijkheid de opvang op een ordentelijk manier te laten verlopen. De kampen waar de vluchtelingen veel langer dan afgesproken verblijven zijn armoedig en absoluut niet voorbereid op de aankomende winter. En de eilanders voelen zich, begrijpelijk, in hun pak genaaid omdat alle beloften over een snelle doorloop loos blijken te zijn. Als we dit als EU niet fatsoenlijk kunnen regelen hoe moeten de burgers dan nog vertrouwen hebben dat andere zaken wel voortvarend worden aangepakt?
Naast dit nijpende probleem dat elk moment kan exploderen mag Merkel zich ook eens fermer uitspreken over de EU als organisatie. Stop nou toch eens met nog meer vergezichten te schetsen en het nog eens een keer uitleggen hoe de vork precies in de steel zit. Begrijp nou eens dat de bevolking van de EU lidstaten niet zitten te wachten op nog meer Europa. De bedoelingen kunnen nog zo goed zijn, als je het volk niet mee krijgt zal alles uiteindelijk stranden in schoonheid. Een hond die altijd hardhandig wordt meegetrokken aan zijn lijn, zal zich uiteindelijk keren tegen zijn eigenaar.
Is het nou zo moeilijk om te zeggen: voorlopig schorten we alle nieuwe initiatieven van de EU op en gaan zorgen dat de dossiers die er liggen beter worden uitgewerkt. We laten al die ambtenaren en lobbyisten in Brussel in hun sop gaar koken. Een rijdende trein kan, in tegenstelling tot wat men ons voorhoudt, altijd gestopt worden. Een op tijd stilstaande trein lijkt me voor iedereen te prefereren boven een trein die zichzelf te pletter rijdt.
En dus hoop ik dat Merkel haar vierde termijn gaat gebruiken om niet alleen Erdogan maar ook Brussel een spiegel voor te houden. En dat mag dan wellicht ijdele hoop zijn maar we moeten ons vasthouden aan de laatste strohalm die we hebben. En die strohalm is Duitsland. Het enige land zich kan veroorloven om met de vuisten op tafel te staan. Want zonder Duitsland geen EU.
