De ene terrorist is de andere niet. De moord op Pim Fortuyn is net zoals die op Theo van Gogh een Nationaal Trauma. Maar waar moslim-terrorist Mohammed Bouyeri tot genoegen van veel Nederlanders de rest van zijn leven in de cel zal doorbrengen, loopt milieu-terrorist Volkert van der Graaf inmiddels vrij rond. De rechtstaat kan a bitch zijn, dat gebeurt nu eenmaal als iemand een straf van 18 jaar krijgt. Het is alleen jammer dat de overheid schuttert met zijn voorlopige invrijheidstelling.
Veel onrust had voorkomen kunnen worden als het Openbaar Ministerie (OM) netjes de makers van Brandpunt-Reporter te woord had gestaan. Ook had het gescheeld als Reclassering Nederland even had nagedacht voor een reactie te geven. In de uitzending stelt de reclassering dat ze er niet van tevoren van op de hoogte waren dat er foto’s zouden worden gepubliceerd. Dinsdagmiddag kwam directeur Sjef van Gennip daar op terug:
“We wisten het wel. Ik ben er nog eens in gedoken en nu blijkt dat we de dag voor de publicatie van de foto’s door het Openbaar Ministerie op de hoogte waren gebracht.”
Zucht. Diezelfde Reclassering gaat nu onderzoeken of Van der Graaf de bijstand misbruikt, niet voldoet aan de sollicitatieplicht en de reclassering om zijn vinger windt. Inderdaad, de slager keurt zijn eigen vlees.
Zorgwekkender is dat niemand op het ministerie van Veiligheid en Justitie op de hoogte was van de foto-kwestie. Minister van Veiligheid en Justitie Ard van der Steur (VVD) dekte zich dinsdagmiddag tijdens het Vragenuur al in: hij kon zich goed voorstellen dat toenmalig staatssecretaris Fred Teeven er graag vanaf had geweten.
Joost Eerdmans zei dinsdag – ook namens broer Simon Fortuyn – dat er opheldering moet komen: “We zijn zeer ontevreden met de reactie van het Openbaar Ministerie van een paar regels. Het gaat om de belangrijkste moordenaar van het land.” Ook steekt het hem dat er met het OM en Reclassering Nederland twee instanties op de hoogte waren, terwijl Van der Steur en zijn staatssecretaris Klaas Dijkhoff naar eigen zeggen van niets wisten. Eerdmans wees er ook op dat de familie van Fortuyn nooit op de hoogte is gesteld van afspraken over foto’s. Dit terwijl het OM volgens hem wel altijd zegt nabestaanden en slachtoffers zoveel mogelijk te informeren. Faal op faal op faal.
Op maandag 6 mei 2002 maakte Van der Graaf met zes schoten een einde aan het leven van Pim Fortuyn, stortte hij de natie voor enige tijd in ontreddering en gaf hij een onherstelbare wending aan de parlementaire geschiedenis. Het lijkt wel of de overheid die impact 13 jaar later onderschat. Dit gepruts van Justitie en OM rijt oude wonden open. Een lot dat vooral de nabestaanden van Fortuyn niet verdienen. Meer compassie is gepast.
