Kobani. We hadden er nooit van gehoord. Maar afgelopen week vertelde een correspondent aldaar waarom dit gat tot internationaal vermaard slagveld was geworden. Kobani was ‘strategisch belangrijk’, vertelde hij. En dat met de ondertoon: als Kobani valt, is dat een grote overwinning voor ISIS. Dan kunnen de baardmannen de trein pakken naar Amsterdam. Of zoiets. Na de onthoofdingen vormt het beleg van Kobani de nieuwe vuurproef voor het Westen. Trappen we weer in de val?
Maar helaas voor de romantici onder ons. In de moderne oorlogvoering bestaan geen er geen ‘strategisch belangrijke’ plaatsen meer. Ooit waren steden belangrijke verkeersknooppunten, waar bruggen, wegen en spoorwegen dicht bij elkaar kwamen. Toen werd er nog hard gevochten om knooppunten als Verdun of Stalingrad. Maar in de moderne oorlogvoering heb je geen steden meer nodig. Alles gaat door de lucht, en er zijn genoeg wegen of andere manieren om steden te omzeilen. Steden zijn militaire nachtmerries. Sponzen waar je onbeperkt, zonder resultaat, bommen op kun gooien en waar duizenden manschappen in kunnen verdwalen en verdwijnen. Een vijandelijke stad veroveren is onzin; bombarderen, uithongeren – en wachten. Dat is het recept. Zie Assad. Een stad veroveren kan wel psychologische waarde hebben, natuurlijk. Een teken dat de strijd beslecht is. Maar dat is écht iets voor de laatste fase. (Denk aan Franco en Madrid.)
Er is niks strategisch belangrijk aan Kobani. ISIS heeft er niks aan. Als ISIS de Koerden wil verslaan, moet ze tweehonderd kilometer oostelijker zijn. En toch concentreert ISIS haar strijders op Kobani. Nee, niet om de stad te veroveren. Maar om het Westen onder druk te zetten. Vanachter de Turkse grens kijkt de hele wereld naar ‘de opmars’ van IS. De Amerikanen proberen te bombarderen, maar iedereen weet dat dat weinig zal uitmaken. En dus klinkt elke dag de roep om troepen te sturen. De Turken zijn het dichtste bij, maar die zullen dat nooit doen. Niet alleen, in ieder geval. En Ankara heeft natuurlijk een dubbele agenda. IS voert momenteel het vuile werk uit waar het Turkse leger in de oorlog tegen de Koerden niet toe in staat was. En ondertussen vliegen linkse en fundamentalistische Koeren elkaar in de haren. Ook niet erg, gezien vanuit Ankara.
Gaan we ingrijpen? Afgelopen vrijdag waarschuwde de speciale VN-gezant voor Syrië, De Mistura, dat Kobani een tweede Srebrenica ging worden. Dat er een massamoord dreigde. Hij bedoelde dat uiteraard als een oproep om in te grijpen. Maar Srebrenica liet juist zien wat ondoordacht en aarzelend ingrijpen kan veroorzaken. Je wordt opzij gezet, en zo’n beetje medeplichtig aan massamoord. Als het Westen het slagveld betreedt, moet dat in één keer overtuigend en doortastend zijn. Niet de opening van een slepend conflict, waar we steeds dieper in verzinken. Maar de druk om ‘iets’ te doen wordt alsmaar groter. En ISIS doet zijn best om die druk nog groter te maken.
Wordt het een massamoord? Dat is niet in het voordeel van IS. Haar strategie is dat de belegering zo lang mogelijk moet duren. Zodat westerse correspondenten zo lang mogelijk alarmerende verhalen kunnen schrijven. Zodat zo vaak mogelijk de roep weerklinkt dat het Westen nu toch écht moet ingrijpen. Net zolang tot het Westen zwicht. Want ISIS wil de totale oorlog tegen het Westen. Het kalifaat kan alleen overleven wanneer het zich kan presenteren als dé vijand van het Westen. Dan zullen de strijders massaal toestromen. Maar dan moet het Westen wel ‘happen’. ISIS heeft wat dat betreft grote successen geboekt met haar onthoofdingen. Nu wil ISIS ons verleiden tot de definitieve interventie aan de grond. Een forse aanslag in de VS zou mooi zijn, maar vereist voorbereiding. Het beleg van Kobani is een prima alternatief, of anders prima geschikt als opwarmertje.
Het is een mediashow opgevoerd aan de grens van het Westen, die zo lang mogelijk gerekt moet worden. Veroveren is kostbaar en zal veel vergen, en van een massamoord hoeft ISIS geen interventie te verwachten, Het Westen zal na de val van Kobani stiekem opgelucht ademhalen. Hè wat jammer! En wat vreselijk! We zullen ISIS opnieuw plechtig de oorlog verklaren – en we gaan over tot de orde van de dag. Dat is niet wat ISIS wil. Die wil de totale oorlog tegen het Westen. De vraag is: laat het Westen zich door middel van Kobani emotioneel chanteren? Wordt de nu al weken opgevoerde bijna-val van Kobani het media event dat voor boots on the ground gaat zorgen? ISIS zal er alles aan doen om het beleg te rekken. Nu maar hopen dat de Koerden zich niet ineens overgeven. Maar als dat gebeurt, dan is er altijd nog de mogelijkheid van een aanslag op Amerikaanse bodem.
