Vandaag is de eerste landelijke Dag van de Duitse taal. Hiermee wil de Actiegroep Duits het belang van een goede beheersing van de taal van ons grootste buurland centraal stellen in een tijd dat zelfs de New York Times bericht over de teruglopende taalvaardigheid van de Nederlandse bevolking. En dat terwijl Duitsland het land is waar we 25 procent van onze handel mee bedrijven, en Duits daarom een niet te onderschatten rol in het bedrijfsleven speelt.
Chinees en Engels
Waar de Duitse taal langzaam van scholen verdwijnt, wordt Engels juist steeds belangrijker in het onderwijs. Het tweetalig onderwijs heeft zich in minder dan tien jaar tijd een enorme opmars gemaakt, en de Engelse taalvaardigheid van de Nederlanders wordt alleen maar beter. Engels is immers een lingua franca aan het worden waarmee je overal ter wereld terecht kan. Daarnaast wordt er op een aantal middelbare scholen ook Chinees aangeboden, vanwege de groei van de Chinese economie en de voorspellingen dat de handel met China een steeds belangrijkere rol zal gaan spelen in onze economie.
De vraag naar Duits vanuit het bedrijfsleven is nog onverminderd hoog: “86 procent van de bedrijven acht kennis van de Duitse taal noodzakelijk om export naar Duitsland te realiseren en te onderhouden.” Het aanbod krimpt echter; op verschillende middelbare scholen is Duits niet meer als examenvak te volgen, en op sommige scholen is het vak geheel afgeschaft. In de bovenbouwprofielen spelen talen sowieso een steeds minder belangrijke rol, alleen Nederlands en Engels blijven verplicht voor alle leerlingen. En vanaf komend schooljaar is Duits niet langer verplicht voor mbo-opleidingen.
Docenten
Maar voor goede lessen Duits zijn ook goede docenten nodig. Daar is echter een steeds groter tekort aan; de lerarenopleidingen krijgen te weinig instroom, evenals de universitaire opleiding. Dit heeft volgens de Actiegroep Duits ook te maken met de beleving van het vak door de leerlingen. Hoe die negatieve beleving tot stand komt en hoe deze verbeterd kan worden, geeft de Actiegroep Duits echter niet aan.
Kommissaris Rex
Het slechte Duitse taalniveau van de Nederlanders is echter ook van andere factoren afhankelijk. Op tv en op internet worden Nederlanders immers nauwelijks nog blootgesteld aan de Duitse taal. Waar tien jaar geleden Kommissaris Rex nog populair was en dertig jaar geleden op de vier zenders Duits nog zeer regelmatig langskwam, hebben nu Amerikaanse sitcoms, films en soaps de overhand. Blader eens door de tv-gids en tel eens hoeveel Duitse programma’s er vandaag op de Nederlandse televisie uitgezonden worden. Die.zijn waarschijnlijk op één hand te tellen.
Mach mit, vraagt de Actiegroep Duits. Op een aantal scholen zal er vandaag extra aandacht besteed worden aan de taal en het schoolvak. Laat het Engels het Duits niet ondersneeuwen: “Don’t you forget about me.”
Janou Petit doceert die andere Germaanse taal die wél genoeg aandacht krijgt op school.
