Big Love: verwerpelijk veel liefde

19-08-2010 14:00

Big Love is een dramaserie van betaalkanaal HBO en gaat net als veel andere HBO-series over seks. Hoofdrolspeler Bill Henrickson is alleen geen single in New York of geile vampier in Louisiana; hij is een polygamist die met zijn drie vrouwen in een buitenwijk in Utah woont. De vriendelijke Henrickson staat in schril contrast met de enge sekteleider Roman Grant. In een scène waarin hij met een verslaggever spreekt, vergelijkt Grant op opportune wijze polygamisten met homoseksuelen: ‘If the supreme court says “yes” to the privacy rights of homosexual persons, surely it is time to recognize our rights to live in peace too’.

De serie roept de vraag op of polygamie ‘gewoon’ een seksuele lifestyle is en om die reden gerespecteerd moet worden, of dat polygamie misogynie in puurste vorm is en om die reden keihard moet worden bestreden.

Goed versus kwaad
De polygamie van Bill Henrickson is ontzettend aantrekkelijk. Bill is als tiener uit de sekte gezet en voelde zich pas als gehuwde man geroepen door ‘the principle’: de heilige plicht meerdere vrouwen te hebben. Zijn vrouwen zijn bloedmooi. Ze wonen in het soort upper middle class-huis dat we zo goed kennen uit Amerikaanse televisiefictie. Alle vrouwen van Bill claimen gekozen te hebben voor deze vorm van samenleven. Allen claimen ook ontzettend van elkaar te houden. Hier valt weinig tegenin te brengen.

Het leven van de sekteleden in het afgezonderde kamp is totaal anders. Er zijn geen verharde wegen en de vrouwen dragen lange jurken en vlechten. De polygame mannen zijn oude engerds, die naar gelang hun status vrouwen krijgen toegewezen. Mannen gebruiken the principle openlijk om hun lust te botvieren op hun soms minderjarige slachtoffers. Kortom, vrouwen zijn binnen de sekte wegwerpartikelen en zelfs de meest ouderwetse doorsnee Westerling zal stellen dat deze cult pure vrouwenhaat is.

Moreel grijs
In de VS is polygamie bij wet verboden. De praktijk wordt zelden vervolgd tenzij er ook sprake is van andere misdaden zoals kindermisbruik. Ook in de serie wordt dit duidelijk. Hoewel de politie weet van Bills polygamie, gaan ze niet over tot vervolging. In de serie gaat polygamie echter altijd samen met ander moreel verwerpelijk gedrag of zelfs wetsovertredingen. Omdat ze niet kunnen uitkomen voor hun levensstijl zijn Bill, zijn vrouwen en zijn kinderen eraan gewend continu te liegen en bedriegen.

In de loop van de serie zien we bovendien dat het beeld van goede en kwade polygamie niet opgaat. The principle blijkt ook voor Bill een ordinair excuus om seks met meerdere vrouwen te hebben, voor lust dus. Bill maakt zich zelfs schuldig aan ernstige misdaden. Hij deinst niet terug voor witwassen, chantage en intimidatie. Hij blijkt net als Roman: een megalomane machtswellusteling.

Fout
Big Love lijkt in veel opzichten op The Sopranos: beide series gaan over corrupte manieren van leven, waar criminaliteit dagelijkse kost is. Een wereld die je wel kunt verbergen maar nooit kunt laten verdwijnen. Je kunt er je afkomst en familie nooit ontvluchten. Net als met Tony Soprano en Carmela, heeft de kijker een ongemakkelijke relatie met de hoofdpersonen. Steeds als je hen sympathiek begint te vinden, doen ze weer iets vreselijks. Big Love laat je sympathiseren met polygamie door te vragen wat er mis met zoveel liefde. In een wereld waar zoveel huwelijken stuk lopen en er zoveel wordt vreemdgegaan, is het toch prachtig dat de Henricksons zo van elkaar houden? Polygamie is dan net zo min verkeerd als een relatie tussen twee mannen.

Maar net als in The Sopranos weet je dat het mis zit. De vrouwen van Bill lijden, onder de druk en de jaloezie en uiteindelijk toch ook aan het gebrek aan keuze. Polygamie is vrijwel altijd polygynie, dat wil zeggen mannen worden toegestaan met meerdere vrouwen te huwen. Wanneer we de zaken omkeren, zoals in deze Saoedische sketch, roepen de mannen moord en brand. Polygamie lijkt daarom in niets op homoseksualiteit, omdat het niet gaat om een vrije vorm van seksualiteit. Als puntje bij paaltje komt, is het ordinaire seksuele onderdrukking en ongelijkheid tussen man en vrouw. En daar is niets gays aan.

Linda Duits doet onderzoek naar populaire cultuur en is eigenaar van Diep Onderzoek. Ze praktiseert seriële monogamie.