In januari 1980 ging de band voor het eerst touren op het vaste land van Europa en werd ook het tweede album Closer opgenomen, met wederom Martin Hannett als producer. Voorafgaand aan de tour namen de epilepsie-aanvallen van Curtis af, maar vanwege de lange uren en het gebrek aan slaap werden ze heviger tijdens de optredens. Zo kwam het nog vaker voor dat Curtis tijdens een show een aanval kreeg, waar hij zich voor schaamde en depressief van werd. Zijn bandleden en de mensen om hem heen werden steeds bezorgder, terwijl fans juist dachten dat het allemaal bij de show hoorde.
Geveinsd
Op dat punt was zijn relatie met Deborah al behoorlijk beschadigd. Ondanks het feit dat ze samen een dochter hadden gekregen, kon Curtis er maar niet mee omgaan. Zijn kwakkelende gezondheid en het feit dat hij Deborah nergens bij betrok waren belangrijke factoren. Maar de belangrijkste was waarschijnlijk Annik Honnoré, een Belgische journaliste die hij had leren kennen op tour. Hij sprak regelmatig over een scheiding van zijn vrouw met haar, maar het was typisch Curtis om ook dit niet door te zetten.
Op 7 april 1980 probeerde Curtis een eerste zelfmoordpoging door een overdosis fenobarbital te nemen, een medicijn dat hem was voorgeschreven voor zijn epilepsie. Dit was alarmerend voor zijn naasten, maar hij ging gewoon door met optreden. Toen Rob Gretton in begin mei aankondigde dat de band aan haar eerste tour in de Verenigde Staten zou beginnen, was zelfs Curtis enthousiast. Achteraf bleek dit enthousiasme geveinsd.
The Idiot
Wanneer Curtis op 17 mei 1980, de dag voordat de VS tour zou beginnen, naar zijn huis gaat om met Deborah te praten, krijgen ze ruzie. Deborah is vastberaden om de scheiding door te zetten, maar Curtis wil er niets meer van weten. Hij vraagt haar hem alleen te laten en zij stemt in. In de ochtend van 18 mei 1980 verhangt Curtis zich aan het wasrek in de keuken. Iggy Pop’s solo-album The Idiot draait nog steeds wanneer Deborah hem ‘s middags aantreft.
Ian Curtis werd 23 jaar.
Nasleep
Zijn zelfmoord zorgde ervoor dat, hoe cru het ook klinkt, Curtis beroemder werd dan ooit tevoren. Een “instant myth”, zoals muziekcriticus Simon Reynolds zei. Jon Savage schreef in Melody Maker: “Now no one will remember what his work with Joy Division was like when he was alive; it will be perceived as tragic rather than courageous.” Joy Division’s grootste hit, Love Will Tear Us Apart, werd in juni 1980 postuum uitgebracht en bereikte plaats 13 in de Engelse singlelijst. In juli werd ook nog Closer uitgebracht. Omdat ze ooit het pact hadden gesloten niet verder te gaan onder Joy Division wanneer één van de leden zou stoppen, werd noodgedwongen New Order geboren uit de resterende drie leden. New Order, bekend van hits als Ceremony en Blue Monday, kreeg veel meer commercieel succes dan Joy Division.
Maar de baanbrekende teksten en klanken die Joy Division liet horen, hebben hun impact dertig jaar later des te meer. In veel hedendaagse indie-rock bandjes zijn het monotone stemgeluid, de hoge, melodieuze baslijnen, de simpele gitaarriffs en de synthesizer deuntjes die Joy Division zo kenmerkten, zeer duidelijk terug te horen.
Levi Boitelle is een groot Joy Division-adept en heeft zich zelfs laten brandmerken met een Joy Division gerelateerde tatoeage. Dit is het laatste deel van een drieluik over deze band en het leven van Ian Curtis. Deel één en twee zijn hier terug te vinden.
