Afgelopen zondag stond er een mededeling op de website van de NS. Het treinverkeer was door de sneeuw ontregeld en de NS raadde reizigers daarom aan hun reis uit te stellen. Deutsche Bahn had ook een belangrijk bericht op haar website staan: de Duitse spoorwegen wilden op voorhand alvast hun excuses aan de reizigers aanbieden. Door de vele afgezegde vluchten zouden de treinen vandaag extra vol zijn. Een reis Amsterdam-Berlijn duurde afgelopen zondag met een Nederlands-Duitse trein slechts vijf minuten langer dan normaal. Zouden de Tweede Kamerleden Farshad Bashir (SP), Ineke van Gent (GroenLinks) en Jacques Monasch (PvdA) in deze trein hebben gezeten? Waren ze op schoolreis naar het land waar de treinen wel op tijd rijden: Duitsland?
Een treinreis van zes en een half uur leverde slechts vijf minuten vertraging op, en op de terugweg – met technische problemen – tien minuten. Zo moet dat in Nederland ook, hoor je de drie Kamerleden mopperen. Ze willen nu een hoorzitting met de leiding van de NS en ProRail over de problemen met het winterweer.
Kamerleden willen niets liever dan herkozen worden, en dus is het niet raar dat zij zich richten op de dagelijkse ergernissen van burgers. Een uitgeklede ‘NS-winterdienstregeling’ is dan een mooi aanknopingspunt. Als Kamerleden steen en been klagen, lijkt het net alsof alleen zij de treinreiziger serieus nemen. De minister laat niets van zich horen en de NS draait een positief PR-verhaal af. Journalisten herhalen de oproep van Kamerleden om een hoorzitting te houden en laten het daarbij.
Persoonlijke PR
Waar hebben we ook alweer journalisten voor? Je zou toch verwachten dat ook zij zo langzaamaan wel weten dat de NS en Prorail op afstand van de Kamer staan en dus alleen uit beleefdheid naar die hoorzitting komen. Zij zijn het drietal geen verantwoording schuldig. De Kamerleden staan met lege handen, hebben geen alternatieven of oplossingen, maar de oproep staat wel heel daadkrachtig. Journalisten schrijven in dit geval de persoonlijke PR van enkele Kamerleden op. Na die hoorzitting rijden de treinen niet beter en verandert het beleid van Prorail en NS niet. Zij waren namelijk al bezig die – kennelijk ingewikkelde – problemen het hoofd te bieden. Geen Kamerlid die daar eerlijk over is, en geen journalist die dat opschrijft. Alsof met een andere Prorail-directie de treinen wel op volle vaart door de sneeuw rijden.
En zo proberen Kamerleden politieke munt te slaan uit de ellende van reizigers. Die gaan ze niet oplossen, maar ze hebben er wel alle belang bij de ontevredenheid uit te melken. Na elke hoorzitting kunnen ze immers luid laten weten dat NS en Prorail weer niet naar hen hebben geluisterd. Misschien kunnen Bashir, Van Gent en Monasch eens echt een schoolreisje naar Berlijn maken. Ze zouden er dan achter komen dat daar de helft van de S-bahn uitvalt vanwege de sneeuw. Zelfs in Duitsland. En die sneeuw blijft er bovendien maandenlang liggen. Wedden dat een hoorzitting niet helpt?
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie. Hij was afgelopen week in Berlijn en beveelt de trein van harte aan (www.chrisaalberts.nl).
