Vulkaanvrucht – Y.M. Dangre

Destructieve liefde is het thema van de debuutromanVulkaanvrucht van Y.M. Dangre. In deze psychologische roman is de hoofdpersoon Séverine, een vrouw die in haar jeugd een zeer traumatische verhouding met haar moeder had en een enigszins oedipale relatie met haar vader. Met die bagage gaat zij relaties met mannen aan waarvan er in dit boek twee worden beschreven. Met een gedreven pen wordt de onmacht beschreven om aan de demonen van het verleden te ontsnappen.

Die gedreven pen is tegelijk de kracht en de zwakte van het boek. Dangre hanteert de metafoor of het een kwade lust is. De beeldspraak buitelt door het boek, vaak heel sterk en veelzeggend, maar wordt even zo vaak weer ontkracht door een direct erop volgend een daarmee vloekende metafoor. Wellicht gebruikt de schrijver die techniek om de overspannenheid van de hoofdpersoon weer te geven, maar 252 pagina´s lang is dodelijk vermoeiend. Een klein voorbeeld: ‘Na afloop van de boekenverhuizing ging ze de trap af, begeleid door schetterige gitaarsneren die uit Amedeo’s kamer basten.’ Ik struikel dan over de combinatie ‘schetterig’ en ‘basten’, bij die tegenstrijdigheid kan ik me geen geluid meer voorstellen. Een soort fase en antifase in beelden die elkaar doodslaan.

Dit alles neemt niet weg dat Dangre ons wel iets te vertellen heeft, dat heel graag wil en dat ook heel goed zou kunnen wanneer er in dat woud aan beeldspraak wat zou worden gesnoeid. Af en toe moet je het boek even wegleggen vanwege deze overdaad. Toch blijven er nog genoeg zinnen over om van te genieten. ‘Maar nu hij die goede vader ook daadwerkelijk moest belichamen, leek er iets niet te kloppen, alsof er tussen Robert en het ideale vaderschap iets onverhoeds was opgedoken, een plotselinge muur op tien meter van de finish.’ En over de lichamelijke liefde staan ook wel enkele krachtige zinnen die mooi om het thema van het boek heen cirkelen, zoals: ‘Omdat ze niet frigide wil overkomen, laat ze hem doen, wrijven, knijpen, zuigen, likken, stoten, bonken, tekeergaan in zijn jeugdige bronst, zelf vindt ze al die variaties iets dierlijks hebben wat eigenlijk niet in de liefde thuishoort.’ En de eerste zin, meedingend naar de kortste beginzin in de Nederlandse literatuur: ‘Het geneuk.’ Vernietigender kun je de liefdesdaad bijna niet omschrijven, in elk geval niet in zo weinig woorden.

Vulkaanvrucht is een knap geconstrueerde roman, die voortdurend verspringt in plaats en tijd. Het verhaal is boeiend geschreven, maar in een overdaad aan enthousiasme. Toch laat zich in dat enthousiasme een schrijver zien die zeer nieuwsgierig maakt naar volgend werk.