http://www.youtube.com/watch?v=bWPRwi0smH0
Watstemtmijnraad.nl is een website waar burgers kunnen zien hoe hun gemeenteraad gestemd heeft over allerlei beleidsvoorstellen. Inmiddels heeft een klein aantal gemeenten zich bij het initiatief aangesloten, waaronder Groningen, Amstelveen en Almere. Op de site kunnen burgers een overzicht krijgen van alle beslissingen die de raad heeft genomen, en hoe de verschillende fracties bij die onderwerpen hebben gestemd.
De website laat in haar promotiefilmpje zien dat het tot dusver vaak onduidelijk was hoe gemeenteraadsleden stemden over allerlei thema’s. Watstemtmijnraad.nl zou dit vanaf nu inzichtelijk en transparant maken. Vanaf nu is terug te zoeken wie voor of tegen bepaalde beslissingen stemden, gratis en op een overzichtelijke manier. Volgens het filmpje geeft het raadsleden bovendien de kans zich te profileren met hun stemgedrag.
Parkeerplaatsen
Er is niets tegen transparantie, maar is die transparantie echt van waarde als burgers de lokale politiek beter willen doorgronden? Ter voorbeeld: een straat moet opnieuw ingericht worden en de centrale vraag daarbij is of er parkeerplaatsen verdwijnen ten gunste van een speelplaats voor kleine kinderen. Het besluit over de parkeerplaatsen wordt achteraf op de website gepubliceerd, evenals de uitslagen van eventuele moties over dit onderwerp. De vraag is: is het politieke proces nu helder geworden voor de burger?
Een veel gebruikt politiek instrument in de gemeenteraad is de motie. Watstemtmijnraad.nl geeft inzicht in de ingediende moties en welke raadsleden die moties hebben gesteund. Deze transparantie heeft alleen zin als burgers weten wat een motie is. Dat weet een zeer ruime meerderheid van de burgers niet. Hetzelfde geldt voor zaken als amendementen en raadsvragen.
Transparantie en verwarring
Dus wat leest de bewoner van de opnieuw in te richten straat op watstemtmijnraad.nl? Dat er een motie is aangenomen. De burger zal nu denken dat een bepaalde beslissing is genomen, wat feitelijk niet waar is: het is nog maar de vraag of het college ernaar gaat handelen. Als het college niets met de motie doet, zal de burger nog minder van lokale politiek begrijpen dan hij al deed. Hier creëert transparantie niet meer kennis, maar meer verwarring.
De oplossing voor dit probleem ligt op een heel ander terrein: vertel burgers eens hoe politiek echt werkt, welke structuren, functies en middelen er zijn en hoe burgers invloed kunnen uitoefenen op dat systeem. Pas als burgers massaal op cursus zijn geweest om zich de basisprincipes van de politiek eigen te maken, heeft het zin om beslissingen van raadsleden massaal transparant te gaan maken. Tot die tijd is watstemtmijnraad.nl slechts een archief voor politiek geïnteresseerden.
Chris Aalberts schreef met Maurits Kreijveld het boek Veel gekwetter, weinig wol over de inzet van sociale media door overheid, politiek en burgers (www.politiek20.nl).
