Weten & Tech

Michiel Mans met wapens: B-52

15-07-2011 19:14

De Boeing B-52, voor vrienden BUFF (Big Ugly Fat Fellow/Fucker), begon met werken in 1955. Wanneer ze inderdaad doorwerkt tot 2040, wat vooralsnog de bedoeling is, heeft het type 85 jaar vrede gebracht. Desnoods grof. De B-52D met Big Belly modificatie deed dit boven Vietnam met 108 vijfhonderd ponders waarmee Agent Orange werd aangevuld als ontbladeringsmiddel. De huidige B-52H, de laatste productieversie, begon in 1961 aan de arbeid en zal pas met pensioen gaan op zijn 79e. Echt een kist naar het hart van minister Piet Hein Donner.

Toegegeven, tegen 2040 zitten er vermoedelijk nog weinig originele klinknagels aan ondanks dat de B-52H gebouwd was om lang mee te gaan. De bovenvleugelpanelen, de dragende onderdelen die het eerst ‘op’ zullen zijn, hebben in de B-52H een geschatte levensduur van 32.500 tot 37.500 vlieguur. Op basis hiervan en het huidige gebruik van ± 380 vlieguur per toestel per jaar, denkt Boeing dat er tot 2040 zo’n 44 B-52H’s gevechtsklaar kunnen worden gehouden. Overigens kent het oudje het laagste uitvalpercentage van de USAF bommenwerpers. Gemiddeld heeft 80 procent van de operationele vloot er zin in. Van de B1 heeft 53 procent het en ‘Hangar Queen’ B2 Stealth heeft het met 26 procent meestal niet. Tja, zo kan BUFF ook onzichtbaar zijn.

De klinknagels redden het dus wel tot de AOW. De avionics (alle boordelektronika) doen dit niet. De tien kuub aan buizen in het type werd eerst door transistors vervangen en daarna door chips&bits om BUFF bij de tijd te houden. Soms wat traag. Zo werd pas in 2005 begonnen met de vervanging van processoren op ‘Commodore 64’ niveau door exemplaren met ‘Pentium II’ kracht (Defenseindustrydaily).

Upper Deck

Het belangrijkste om up-to-date te houden is het arsenaal aan ESM en EC(C)M. Respectievelijk Electronic Support Measures en Electronic Counter(-Counter) Measures. Apparatuur om bedreigende lucht-lucht en grond-lucht systemen vroeg te detecteren en misleiden, of actief te storen met elektronisch geknetter, veredelde alufolie (chaff) en thermische patronen (flares). Terugschieten vanuit de staart is niet langer mogelijk. In de H-versie zat oorspronkelijk een radargeleid 20 mm Gatling kanon, maar dit is verwijderd (1991).

Hoewel ontworpen als hoogvlieger om nukes te droppen, werd de B-52 de belangrijkste conventionele bommenwerper van de VS. Desnoods opererend op lage hoogten. De multi-mode radar uit de AN/APQ156 familie heeft naast navigatie en doelzoekende taken ook een terrain avoidance&following functie. De electro-optische systemen in blisters onder de neus bevatten (infrarood) tv-zoom apparatuur voor visuele doelopsporing en navigatie. Daarnaast zorgen GPS en night vision goggles voor elementaire grondvermijding.

Lower Deck

BUFF kreeg ook zeebenen. Twee hoogvliegende B-52’s, elk met acht AGM-84 Harpoon raketten, kunnen in twee uur tijd 364.000 vierkante kilometer zeeoppervlak verkennen. Wat ze tegenkomen kan met de Harpoons op 185 kilometer afstand worden aangevallen. Van de AGM-86 Air Launched Cruise Missiles (ALCM) kunnen er zelfs twintig aan de B-52H worden gehangen. Deze hebben een 900-1400 kilo zware conventionele explosieve lading of -we zouden het haast vergeten- een 5-150 kiloton W80 kernkop. Het vliegbereik van de ALCM’s bedraagt 1100 tot 2400+ kilometer.

Na het wijzigen van het Vietnamese landschap, wat BUFF niet populair maakte, stond de B-52 z’n mannetje in de oorlogen tegen Irak. De B-52G/H modellen dropten in ± 1600 sorties veertig procent van alle luchtwapens tijdens Desert Storm. Soms in 35 uurs missies vanuit de VS. In 2003 was het weer raak voor de B-52 boven Irak. Na 9/11 werd Afghanistan eveneens een bestemming. Daar kan de B-52 dankzij de enorme vliegduur urenlang rondhangen als oproepkracht om grondtroepen bij te staan met een breed scala aan smart weapons. Eigenlijk een close-support taak voor wendbare mud movers zoals de A-10 Warthog. Je mag BUFF dus gerust een actieve bejaarde noemen.

B-52H dropt dumb bombs. De flares houden infraroodgeleide SAM’s op afstand

Rondom BUFF. Met techspecs

Mans is een ‘nukubu’. Een nutteloze kutburger in een leunstoel. De nachtmerrie van elke professional. Een bd-soldaat der 1e Klasse die vrijwillig als verkenner met zijn jeep, en later als zandhaas bij de Nationale Reserve de Rode Horden tegenhield. Daarnaast leest Mans wel eens een Sun Tzu, Liddell Hart, Marshall of van Creveld. Of trekt zijn bijbel ‘The encyclopedia of Military History’ van Dupuy&Dupuy uit de kast. Dus hij weet alles. Helaas luistert niemand naar hem.

(foto credits: www.af.mil,, de officiële USAF site)