De afgelopen dagen verschenen in mijn Facebook-timeline regelmatig status-updates van tevreden (oud-) studenten. Hun studie stond namelijk in de lijst van beste bacheloropleidingen. Deze heuse top 250 werd samengesteld door de site universitairebachelors.nl. De site maakt gebruik van de studentoordelen en rapporten van de Nederlands Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO), het orgaan dat is ingesteld om de kwaliteit van opleidingen in Nederland en Vlaanderen te waarborgen. Bij de beoordeling van opleidingen wordt gebruik gemaakt van 21 facetten en stelt een panel bij ieder facet of zij vindt dat de opleiding een onvoldoende, voldoende, goed of – in uitzonderlijke situaties – een excellent verdient. Deze beoordelingen zijn op een of andere manier bij elkaar opgeteld, de studentoordelen zijn er bij gevoegd en – tadaa! – we hebben een top 250. Je opleiding in die top is toch echt wel het bewijs dat je goed bent opgeleid.
Parkeerstudies
Als oud-panellid bij een behoorlijk aantal visitaties ergerde ik me aan het bericht, mede omdat de site niet transparant weergeeft hoe de berekening heeft plaatsgevonden. Zijn de ‘goedjes’ die mijn panels hebben verstrekt nu ineens zevens, of achten, of iets daar tussenin? Ik heb het antwoord niet, de NVAO heeft het niet en – verrassend – de site zelf geeft het ook niet. Via ‘contact’ kunnen namelijk enkel technische vragen worden gesteld. Natuurlijk, dit stukje is niet los te koppelen van persoonlijke irritatie. Mijn bachelor staat er namelijk niet tussen en dat impliceert een score van minder dan 5.8. Maar ook dat typische parkeerstudies als Internationaal & Europees recht en Psychologie kennelijk beter zijn dan de mijne. Landelijk bekeken staat er maar liefst elf keer een psychologische variant in het rijtje, opleidingen waarover ik natuurlijk niet kan oordelen, maar wat mijn onderbuik toch doet.
Ongefundeerd en ondoorzichtig
Maar hier houdt mijn irritatie niet op. Er zijn talloze andere kanttekeningen bij deze tendentieuze ranking te maken. Zo is het bizar om een opleiding werktuigbouwkunde met een opleiding politicologie te vergelijken. Ook kwaliteit is niet te meten, laat staan dat de oordelen van de diverse panels vergelijkbaar zijn. Dat vervolgens studenten aan de beste opleidingen van Nederland zonder kritische kanttekening deze lijstjes bejubelen alleen omdat het goed uitkomt, is zorgwekkend. Maar ik keek pas echt op toen ik las: ‘De onderwijsinstellingen staan zelf garant voor de kwaliteit van de informatie’. Een dergelijke, ongefundeerde en ondoorzichtige rangschikking heeft weinig met een academische instelling te maken. Dan kan je bijna net zo goed gewoon je data zelf verzinnen.
Lisa Westerveld is he-le-maal niet gefrustreerd hoor, dat haar opleiding niet bij de beste 250 van Nederland hoort. En daarom schrijft ze er maar een zurig stukje over.
Foto CC: Colin Smith
