Financiële crisis in Europa? Mogelijke kernwapens in Iran? Dat is niet zo belangrijk tijdens de verkiezingen in de VS. Slechts 9 procent van de publieke opinie vindt dat Obama zich moet richten op buitenlands beleid. Jammer voor Obama, want voor het eerst sinds tijden hebben de Democraten the upper hand op buitenlands beleid. Osama Bin Laden is uit de weg geruimd. De Amerikaanse troepen hebben Irak verlaten en in Afghanistan komt de uitgang ook steeds dichterbij. Of gaat buitenlands beleid toch meespelen in het stemhokje?
“Het is geen verrassing dat President Obama in zijn State of the Union (SOTU) weinig aandacht besteedde aan buitenlands beleid,” zo stelt Scott Clement (een Maurice de Hond van de VS). “Slechts zes van de in totaal 60 minuten durende SOTU gingen over het buitenlands beleid, zoals: ‘Ending the Iraq war has allowed us to strike decisive blows against our enemies. From Pakistan to Yemen, the al Qaeda operatives who remain are scrambling, knowing that they can’t escape the reach of the United States of America’.”
Domestic issues
Binnenlandse problemen krijgen van de Amerikanen namelijk de allerhoogste prioriteit. Zo valt op te maken uit onderzoeksresultaten van PEW Research Center. In de afgelopen 15 jaar hebben Amerikanen zich niet zo veel zorgen gemaakt over domestic issues als nu. In het algemeen vindt 81% van de publieke opinie dat Obama zich moet focussen op het binnenland. Slechts negen procent van de Amerikanen dat Obama zich moet richten op buitenlands beleid.
Net nu buitenlands beleid zo onbelangrijk lijkt, staan de democraten er historisch goed voor op dat gebied. “Voor het eerst sinds tijden staan de democraten er ten opzichte van de republikeinen niet zo goed voor.” Zo stelt Pullitzer-winnaar Thomas Ricks in zijn blog voor Foreign Policy. De gerenommeerde defensiespecialist kan zich niet goed herinneren wanneer dit voor het laatst was, maar heeft wel vage herinneringen aan de campagne in 1964. Toen stond president Lyndon Johnson (LBJ) er op buitenlands beleid beter voor dan zijn concurrent Barry Goldwater. “Nu is dat overigens moeilijk voor te stellen, gezien de rol die LBJ had in de daarop volgende vier jaar, tijdens de Vietnam oorlog…”
Obama’s opruimoperatie
Er valt natuurlijk over te discussiëren, maar Obama kan inderdaad bogen op aardige resultaten in zijn buitenlandse beleid. Na de puinhopen van Bush is Obama bezig met een opruimoperatie. De troepen van commander-in-chief Obama hebben Irak verlaten en het einde aan de aanwezigheid in Afghanistan lijkt in zicht. Ook Osama Bin Laden is uit de weg geruimd. Opgeruimd staat netjes? Nee, niet helemaal. Zo is Guantánamo Bay nog steeds niet gesloten. En hoe gaat het nu met Irak en Afghanistan? Hebben die landen enige toekomst? Zicht op veiligheid? Ook zet Obama de controversiële tactieken van Bush met onbemande vliegtuigjes voort. Volgens Obama zijn deze ‘drones’ echter zeer precies en eisen zij niet veel mensenlevens.
“Buitenlands beleid doet er in 2012 wel degelijk toe.” Dit staat buiten kijf, volgens Richard Fontaine, expert op het gebied van national security, voormalig medewerker van het State Department en adviseur van John McCain tijdens de verkiezingen in 2008. De economische omstandigheden in de VS zijn slecht en daardoor zeer belangrijk tijdens de verkiezingen, maar volgens Fontaine wil dit niet zeggen dat buitenlands beleid geen rol zal spelen in het stemhokje: “De twee uiteindelijke kandidaten moeten óók aantonen dat zij een aannemelijke commander-in-chief zijn. Ze moeten laten zien dat zij de kennis, het temperament, de vaardigheden en de wijsheid hebben om een supermacht te leiden. Zowel in tijden van welvaart als in tijden van dreiging.”
Sleeper issues
“De verkiezingen worden gewonnen of verloren op de sterkte of zwakte van de economie, maar verrassende internationale wendingen kunnen het politieke debat veranderen,” aldus Clement. Iran zou zo’n sleeper issue kunnen zijn. President Obama doet het aardig op buitenlands beleid, maar over zijn aanpak van de vermeende Iraanse nucleaire ambities zijn de meningen verdeeld. Bijna de helft van de publieke opinie is het niet eens met zijn aanpak en slechts een derde staat achter zijn beleid.
Nu vindt een zeer kleine minderheid (1%) Iran het belangrijkste thema in de verkiezingsstrijd, maar een overgrote meerderheid (88%) neemt de nucleaire ambities van Iran serieus. Dus als Iran een issue wordt in de verkiezingen kan Obama met zijn huidige beleid aan het kortste eind gaan trekken. Tenzij hij in geval van escalatie zijn beleid aanscherpt, met een nieuwe oorlog als mogelijk gevolg.
Foto CC: White House (Pete Souza)
Krijn Schramade is freelance journalist, gespecialiseerd in geopolitiek beleid.
