President van de Week: William McKinley (1897-1901)

26-06-2012 14:00


William McKinley had blauwgrijze ogen, een kuil in zijn kin, was open, vriendelijk, opgewekt en optimistisch. Zijn bijnaam was ‘Idol of Ohio’. Hij was de enige president tussen Andrew Johnson en Woodrow Wilson die geen baard droeg en tevens de derde president die door een aanslag om het leven kwam.

William McKinley werd op 29 januari 1843 geboren in Niles, Ohio. Hij was het zevende kind van William McKinley sr. en Nancy Campbell Allison McKinley. Hij ging studeren aan de Poland Acadamy en vervolgens aan Allegheny College. Toen hij echter door ziekte werd getroffen, keerde hij terug naar huis met het idee om nadat hij was aangesterkt zijn studie te hervatten. Toen het zover was, was de financiële situatie van zijn ouders echter veranderd, waardoor hij gedwongen werd les te gaan geven op een school.

Amerikaanse Burgeroorlog
Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) meldde hij zich aan bij het leger en diende hij onder de latere president Rutherford Hayes bij de Twenty-third Ohio Volunteer Infantry. Hayes was zeer positief over de jonge majoor: “Waar er slag moest worden geleverd of andere oorlogshandelingen dienden te worden verricht, stond deze jonge majoor altijd zijn mannetje”. Ondanks dat hij nog niet was afgestudeerd, werd hij na de Burgeroorlog, in 1867, toegelaten tot de balie. Vier jaar later, op 25 januari 1871, trouwde hij met de 23 jarige Ida Saxton. De twee kinderen van het echtpaar stierven korte tijd na de geboorte, waardoor Saxton last kreeg van depressie en epileptische aanvallen en sterk afhankelijk werd van haar man, die haar vol liefde tot aan zijn dood bleef verzorgen.

President McKinley
McKinley diende twaalf jaar in het Huis van Afgevaardigden, waar hij populair werd door te pleitten voor hogere invoerrechten. In 1892 werd hij vervolgens gouverneur van Ohio en vier jaar later werd hij gekozen tot president van de Verenigde Staten. Hij was president in een periode dat de imperialistische stromingen hoogtij vierden, waardoor hij in april 1898 het land in oorlog bracht met Spanje. Om nog steeds onbekende redenen vloog op 15 februari 1898 het Amerikaanse slagschip ‘Maine’ in de haven van Havanna de lucht in. Hierdoor ontstond een mediahetze, aangestuurd door mediamagnaat William Hearst, en werd de oorlogsdruk groot. Mede op aandringen van de latere president Theodore Roosevelt werd op 11 april de oorlogsverklaring door McKinley ondertekend.

Buitenlands beleid
In slechts tien weken tijd werd de oorlog beslecht in het voordeel van de Amerikanen. Cuba werd gedeeltelijk onafhankelijk en kwam onder sterke Amerikaanse controle. Deze Spaans-Amerikaanse oorlog betekende een grote verandering in het presidentschap. Zo werd het aantal werknemers dat aanwezig was op het Witte Huis aanzienlijk verhoogd; van zes naar tachtig. Na het succesvolle verloop van deze strijd maakte hij zich sterk voor de annexatie van de Filipijnen en keurde hij ook de annexatie van Hawaï goed. Bij de volgende verkiezingen, van 1900, werd hij met een grote meerderheid van de stemmen herkozen. Dit tweede ambtstermijn was echter van korte duur.

Aanslag
Op 6 september 1901 stond er bij de muziektempel op het expositieterrein van Buffalo een lange rij mensen die de president de hand wilden schudden. In de rij stond ook de 28-jarige Poolse anarchist Leon Czolgosz, een werkeloze staaldraadmaker. De man had een bandage om zijn arm gewikkeld, met daarin een .32 Iver Johnson. Toen hij voor de president stond, vuurde hij twee keer met het wapen op McKinley, waarna hij door de beveiliging tegen de grond werd gedrukt. De president kon nog uitroepen: “Laten we hem geen kwaad doen”. Aanvankelijk sterkte de president aan en vroeg hij om een sigaar een vloeibaar voedsel, maar het was valse hoop en de president stierf op 12 september 1901 aan zijn verwondingen. Hij was de derde Amerikaanse president die door een aanslag om het leven kwam.

Marianne van Exel is hoofdredacteur van IsGeschiedenis.nl, het weblog dat dagelijks historische achtergronden bij het nieuws biedt. Dit artikel werd tevens daar gepubliceerd.