Weten & Tech

Een bijna vergeten trendsetter: 25 jaar Star Trek the Next Generation

28-09-2012 13:01

Vijfentwintig jaar geleden kwam de opvolger van Star Trek (sinds die tijd kunnen we dan ook gaan spreken van ‘The Original Series’) voor het eerst op de buis. Bedenker Gene Roddenberry had in de tussentijd al ervaring opgedaan met het succesvol zoeken naar een voortzetting van zijn legendarische serie door middel van films, maar een nieuwe televisieserie uitbrengen was toch een grote gok. De eerste serie is nu misschien legendarisch maar was eigenlijk, om het zacht uit te drukken, niet een super succesvolle serie in haar tijd op de televisie. Het was maar de vraag of een nieuwe televisieserie wel een beetje aan zou slaan en tevens het revolutionaire karakter (de eerste interraciale kus op TV!) zou kunnen behouden. The Next Generation (TNG) werd een hit, maar vreemd genoeg lijkt juist deze serie langzaamaan in de vergetelheid te raken.

Succes
TNG werd al succesvol tijdens de periode dat ze op TV te zien was, ondanks het feit dat de gehele crew in de eerste periode in knullige jumpsuits rondliep en Klingon (voor de die-hard fans een geweldige toevoeging) Worf in die tijd ook nog een soort zweterige gelige gloed over zich heen had. Maar waar is de serie nu? Voor de generatie die is opgegroeid in de jaren ’80, met de DJ Kat show, He-Man en een Duitsland dat nog gewoon een muur had ís The Next Generation gewoon Star Trek (sorry, William Shatner), maar hoe zit het met jongere generaties?

Nu er geen enkele nieuwe Star Trek serie meer op televisie is (en de laatste, Enterprise, minder populair was) lijken jongere generaties en de minder fanatieke kijkers uit de jaren ’80 de vooruitstrevende serie langzaam te vergeten. En áls zij nog refereren aan Star Trek dan is het vaak ‘Mr. Spock’, de Vulcan uit de originele krakkemikkige serie. Is dat erg? Nee, natuurlijk niet, maar het is wel opvallend dat we massaal een hitserie uit het oog kunnen verliezen.

Techniek als basis: een trendsetter
Natuurlijk was het origineel al revolutionair en bracht zij letterlijk een droombeeld waar veel mensen zich aan konden spiegelen,”Space, the final frontier”, de opvolger deed hetzelfde en allemaal nog een tikje strakker. Waar de eerste incarnatie de science fiction met het beperkte budget zo goed mogelijk in beeld probeerde te brengen had de nieuwe serie net iets betere mogelijkheden. En ja, waar het origineel zich spiegelde aan de avonturenseries van die tijd, liet de opvolger zich (iets te veel) meeslepen in de dramaserie trend. Maar wat gaf het? In plaats van een koele Mr. Spock hadden we een nog koelere Data, een android (!) en techniek, overal techniek en gadgets. Nog veel meer dan in de eerste serie was techniek de basis voor het geheel, ongetwijfeld te danken aan betere methoden om dat een beetje beter in beeld te brengen.

De nieuwe serie wist de ethische dilemma’s uit het origineel over te nemen en ook regelmatig te bevragen. Ze had de Borg, waarvan je nauwelijks kon zeggen of het meer alien of meer technologisch implantaat was, als ultieme totalitaire staat, ze had het holodeck en ze hadden tablet PC’s. Waar Spock en de zijnen met een beetje geluk draagbare computers hadden hadden Data en Jean-Luc Picard (trendsetter qua haardracht van leidinggevende mannen) gewoon tablets, of ‘PADDs’ zoals die in de catalogus al heetten. Op een moeilijke (want in de toekomst, dus niet echt een voorloper) manier dus enorme hipsters, nog veel meer dan het origineel een voorspeller van wat we 25 jaar later zouden gebruiken of waar we heel hard naar op weg zouden kunnen zijn.

Vergetelheid
Ondanks al die bijzondere dingen ‘doet’ Star Trek het gewoon niet meer zo, en áls het iets doet dan toch gewoon captain Kirk en Mr. Spock. En misschien kun je mensen ook geen ongelijk geven, al die computertechnologie is nu juist hetgeen we zelf hard aan het ontwikkelen zijn. Leuk dat dat toen revolutionair was, maar daar koop je nu niets voor. En dat ruimtereizen, ja dat had James T. Kirk in die eerste serie nu juist al op de kaart gezet en dat is het enige waar we nog níet echt dicht bij zijn. Met een beetje geluk herinneren we ons nog een tijdje Data, de Android die misschien een vrij direct toekomstbeeld kan geven. We herinneren ons ook nog die veel te bijdehante jongen, maar willen we dat wel? En natuurlijk denken we af en toe nog aan Patrick Stewart, maar die kennen we ook wel uit the X-Men, of als de stem van de CIA directeur uit American Dad, daar hebben we Star Trek niet meer voor nodig. The Next Generation is misschien wel de meest door de tijd ingehaalde Star Trek serie. En daar moet ieder rechtgeaard nerdhart toch een beetje om grienen, natuurlijk.

‘The Next Generation’ werd nog verfijnd in opvolger ‘Deep Space Nine’, maar daarna alleen maar langzaam afgebouwd. Gyurka Jansen begon zijn internetcarrière als mede-oprichter van een succesvolle Star Trek chatroom, kreeg daar de ‘the’ bij ‘the_ed’ en vindt ‘Star Wars’ ook heel erg cool, maar dat is natuurlijk een space-fantasy, geen sci fi.

CC-Foto: Alistair McMillan