Kunst

De gemiste kans van Michael Jackson

29-03-2013 13:08

”Go out wit a bang” of op z’n Nederlands: stoppen op je hoogtepunt, dat was het plan dat Michael Jackson had met Invincible. Het moest de kroon op het werk van Jackson zijn om daarna in alle rust met pensioen te gaan. We weten allemaal hoe het uiteindelijk met MJ is afgelopen, dus kunnen we nu de vraag stellen of Invincible daadwerkelijk de knaller was die Michael Jackson voor ogen had.

De klad zat in de carrière van Jackson wat zich ook vertaalde naar de verkoopcijfers van zijn platen. De ultieme piek was natuurlijk Thriller met 110 miljoen verkochte platen. Na een radio stilte van vijf jaar kwam Bad die wereldwijd 45 miljoen keer over de toonbank ging. Opvolger Dangerous werd in 1991 30 miljoen keer verkocht en HIStory (een verkapte best of cd met wat nieuwe nummers) werd alsnog door 20 miljoen mensen gekocht.

Laten we een ding voorop stellen, dit zijn getallen waar ongeveer iedereen in de muziek industrie (waaronder ook ik) alleen maar van kan dromen, maar het was niet meer de Jackson zoals we die kenden met innovatieve en gewaagde tracks en verbazingwekkende clips.

Daarom besloot Jackson dat het tijd was voor een gloednieuw studio album. Ik tel Blood On The Dancefloor: HIStory In The Mix even niet mee omdat dat weer re-works zijn van de tracks die op HIStory stonden aangevuld met een paar tracks die hij schreef tijdens de HIStory tour. En zo begon Jackson al in 1997 te werken aan zijn nieuwe album en had hij alles acht weken voor de release in 2001 af.

De titel was in ieder geval gewaagd en zeker een tikje pretentieus: Invincible. Mede door de lange tijd die de productie in beslag nam werd het album gezien als de comeback-plaat van Michael Jackson. De eerste single You Rock My World kwam op 22 augustus uit en steeg tot nummer 10 in de Amerikaanse en tot nummer 2 in de Engelse hitlijsten.

De tweede singel Cry kwam niet uit in Amerika en de derde single Butterflies kwam niet verder dan een 14de positie in de Billboard top 100.

Sony

Volgens Jackson was het de schuld van Sony dat de singles niet hoger in de charts kwamen. Hier zit echter een verhaal achter. Jackson en Sony waren in een juridisch gevecht met elkaar. Als het verhaal kort samenvatten zat het zo in elkaar: Jackson was aan het wachten tot de licenties van zijn oude werk op zijn naam werden gezet, zodat Sony geen inkomsten uit zijn oude werk zou kunnen krijgen en alle inkomsten naar hem zouden gaan. Hij verwachtte dat dit in het begin van 2000 geregeld zou worden maar uit de kleine lettertjes bleek dat die datum veel verder lag dan 2000.

Uit onderzoek van Jackson bleek dat zijn advocaat ook voor Sony werkte en dit wekte een conflict op, want dan zou de advocaat de beste deal voor Sony kunnen regelen over de rug van Jackson. Mede met nog wat andere conflicten kon Jackson onder zijn contract uit en werd alle promotie voor Invincible stop gezet. Ondanks dat er dus geen actieve promotie was, verkocht het album toch nog 10 miljoen keer en volgde er een uitverkocht concert in Madison Square Garden ter ere van de nieuwe cd en zijn 30 jarig jubileum als artiest.

Gemiste kans

Lag het matige succes aan Sony? Ik denk van niet. Ik denk dat Jackson de hand in eigen boezem had moeten steken en met een kritische blik naar het album had moeten kijken. Invincible werd met matig enthousiasme ontvangen door de pers en ondanks de geweldige muzikanten die op het album meespeelden, had het niet meer de impact die Thriller of Bad wel hadden.

Ik denk dat het ligt aan het ontbreken van de strakke leiding van bijvoorbeeld Quincy Jones of Rod Temperton. Dit is de plaat die Michael Jackson echt zelf geproduceerd heeft met hulp van anderen, en dat is te horen. Het beetje extra dat een goede producer toevoegt was er niet. Een veel gehoorde kritiek was dat het album te veel balads had, en dat die juist het album slechter maakten. Heaven Can Wait is daar een goed voorbeeld van samen met Speechless.

Vergelijk I Can’t Help It maar eens met de eerder genoemde balads en dan is het duidelijk dat Jackson in 1979 zijn tijd veel verder vooruit was. Hoewel You Rock My World nog wel aardig was, was het album niet van het hoge niveau dat we van Jackson tot en met Bad gewend waren.

MJ sloeg aanbod Neptunes af

Nee invincible was niet wat het moest zijn. En dat is eeuwige zonde, want Jackson had de kans om te scoren voor het grijpen. Pharell en Chad, twee jongens die samen de Neptunes vormden, wilden namelijk ook wel heel erg graag op het laatste album van Michael Jackson komen, aangezien ze al vanaf hun jeugd fan waren. Dus werden de tracks naar de manager van Jackson gestuurd, die ze vervolgens weer aan Michael liet horen. Het antwoord was simpel: als ik een track van de Neptunes op mijn album wil, moet het meer in de stijl van Superthug (ook door de Neptunes geproduceerd) zijn en dus besloten Pharell en Chad verder te kijken met hun tracks.

En dit is nou net de grote fout van Michael Jackson geweest voor dit album, want dit waren de drie tracks die van Invincible wel dat legendarische album gemaakt zouden hebben. Tegenwoordig bestaat een goed album plat gezegd uit drie of vier singels en de rest is opvulling aangezien je albums met de singels verkoopt. Gelukkig had iemand anders wel door hoe goed de tunes waren en dus was Justin Timberlake de spekkoper die zijn solo carrière lanceerde met Like I Love You, Senorita en Rock Your Body terwijl deze tunes dus eigenlijk voor MJ gemaakt zijn.

Later vertelde Pharell dat hij Jackson aan de telefoon had die de tracks op zijn manier in dat gesprek zong. In het gesprek vertelde Jackson hoe erg hij er van baalde dat hij de tracks niet had genomen. Laat een ding duidelijk zijn, de invulling van Justin Timberlake is echt te gek maar doe je ogen eens dicht en denk eens aan Michael Jackson die de lyrics zingt.

Dat zou genoeg zijn geweest om zijn carrière inderdaad waardig af te sluiten.

DJ D-Rok (Daan Koekelkoren) draait onder andere op Wicked Jazz Sounds, Lovebirds en Zwarte Koffie, schrijft en produceert eigen tracks, maar is ook niet te beroerd om ons te onderwijzen in zwarte muziek.