Kunst

De diss track, ontmaskeren en eerlijkheid

07-06-2013 12:00

Interessante vraag die vandaag binnen kwam. Of ik nog een paar goede Nederlandse diss tracks kende. Voor de goede orde, een diss track van tegenwoordig is een liedje waarin de ene rapper zegt dat hij meer geld heeft, meer auto’s en veel stoerder is dan een andere rapper. In het kleine Nederlandse hiphopwereldje had namelijk ene Berry oudgediende Raymzter eens goed op zijn nummer gezet, waardoor internet leek te ontploffen. Als eerste kwam bij mij Ghostbusters boven, kaal of kammen van Extince en wat andere titels volgden kort daarna. Vooral kaal of kammen is een mooi voorbeeld van een manier om iemand vilein maar met humor op z’n plaats te zetten. Iets dat tegenwoordig niet meer lijkt te gebeuren.

Geen credits

Waar het nu vooral om ik ben beter dan jij gaat, werd een diss track vroeger (in Amerika) gezien als een kans om iets of iemand te ontmaskeren, op zijn nummer te zetten of om hem eens te vertellen wat je nou echt van hem vond. Zo besloot Ice Cube actie te ondernemen tegen N.W.A nadat hij in 1989 uit de groep was gestapt. Tegenwoordig kennen we Ice als een vriendelijke goedzak in familie films en als detective, maar meer dan twintig jaar geleden was hij een rapper om rekening mee te houden. Ice Cube stapte uit N.W.A na een zakelijk geschil met de manager van de groep, Jerry Heller. Cube had alle teksten geschreven voor Dr Dre en Eazy E op de debuut plaat van N.W.A en het halve solo album van Eazy E zonder daarvoor de juiste credits (en beloning) te krijgen.

N.W.A reageerde meteen, op de tweede E.P met Message To B.A en Real Niggaz na de beschuldigingen van Ice Cube die ondertussen een solo carrière gestart was. Wat ze echter niet wisten dat Ice Cube keihard terug kwam met No Vaseline waarin hij de zwakke punten van N.W.A naar voren brengt en de vinger op de zere plekken van de leden wist te leggen. Later bleek dat de kritiek van Ice Cube waar bleek te zijn en werd N.W.A opgedoekt waardoor er helaas nooit een vervolg is gekomen.

East vs. West

Sowieso is het een tijd lang feest geweest aan de westkust van Amerika als het om Diss Tracks gaat, zo lanceerde Tim Dog zichzelf met Fuck Compton richting (jawel alweer) N.W.A, kreeg Ice Cube het aan de stok met Common en begon de totale onzin die later te boek zou komen te staan als de beruchte East Coast vs West Coast ruzie. Helaas laat dit hele verhaal zien hoever een Diss Track kan gaan en waar het kan eindigen.

Elitair

Tupac Shakur groeide op in een ruige buurt in New York. Het volk dat om hem heen hing was niet zuiver en daarom besloot zijn moeder naar Baltimore te verhuizen. In Baltimore ontwikkelde Tupac zich als student en begon hij met acteren, poëzie, ballet en speelde hij in toneelstukken van Shakespeare. Toen Tupac in 1989 naar de west coast ging verhuizen kwam hij al snel in contact met Digital Underground bij wie zijn carrière in de spotlights begon. Hij was voor het eerst te horen op Same Song en was in de andere tracks van de band te zien als achtergrond danser.

Op het oog een lieve jongen dus, maar na 3 albums, een schietpartij en een aanklacht vanwege molestatie was dat beeld aardig omgeslagen. Aan de andere kant van het land woonde Christopher Wallace die later naam zou maken als Notorious Big die ook in New York opgroeide, namelijk in Bedford-Stuyvesant. Wallace leek op een leven als crimineel af te stevenen na op zijn 17de van school te gaan en drugs te gaan verkopen. Hij werd gepakt voor illegaal wapenbezit en het dealen van crack waardoor ook hij 9 maanden de cel in mocht. Ook Big proefde aan het grote succes en raakte notabene bevriend met Tupac. Op meerdere foto’s en video’s zijn ze te vinden, gezellig keuvelend met een biertje.

Ruzie

Maar hoe kan het dan dat het zo mis gelopen is tussen die twee? Het antwoord is Sug Knight. De eigenaar van Death Row pikte Tupac op toen die in de gevangenis zat nadat hij schuldig werd bevonden in de molestatie zaak die tegen hem liep. Hij betaalde de borgtocht op voorwaarde dat Tupac bij zijn platenmaatschappij (death row records) zou tekenen, dit deed hij niet alleen om het talent van Tupac maar ook omdat hij een kans zag. Een kans op ruzie want Tupac was kort voor zijn gevangenisstraf neergeschoten in een studio vlak voordat hij op bezoek ging bij Big en zijn manager Puff Daddy. Tupac was er van overtuigd dat Big en Diddy er achterzaten en (mede door Knight die het lekker opstookte) vuurde terug met Hit Em Up.

Ik ben nooit een fan van Tupac geweest, daar gaat vast nog wel een keer een column over komen, en Hit Em Up bewijst voor mij waarom. Hij gaat te keer als een jongetje van 12 dat geen snoepje van z’n moeder mag en er zit weinig achter de track naast een hoop gescheld. Mede daarom is de reactie van Biggie ijzersterk. Op Who Shot Ya gaat hij op de beledigingen en de schietpartij in op een superieure en rustige manier met sterke metaforen. Helaas hebben de jongens het nooit met elkaar uit kunnen werken, aangezien beiden neer werden geschoten door deze zinloze oorlog die eigenlijk nooit plaats had mogen vinden.

Moeder der diss tracks

De moeder aller diss tracks staat echter op naam van KRS-One. De man claimt dat hij een diss klaar heeft liggen voor iedere rapper die hem aanvalt, maar dit is een verhaal dat al wat langer terug speelde. MC Shan kwam met The Birdge, was lid van The Juice Crew en in deze track claimt Shan dat hiphop geboren is in Queensbridge. Nu lijkt dit een lange en zinloze discussie maar de meeste experts zijn het er over heen dat het toch echt in de Bronx ontstaan is. KRS-One vond dit ook en kwam terug met South Bronx gericht aan de Juice Crew over de echte geboortegrond. Shan kon zich daar natuurlijk niet zomaar bij neerleggen en reageerde met Kill That Noise en leek het laatste woord te hebben, totdat KRS met de meest legendarische Diss Track terug vuurde.

In The bridge is over laat KRS-One zich van zijn beste kant zien. Zo is hij scherp, soms agressief, vaak humoristisch maar vooral heeft hij een boodschap. Zijn boodschap is dat hij het duidelijk wil maken aan de jongens aan de andere kant van de brug dat er maar een gelijk heeft en dat is hij. Dus bij deze een oproep aan alle rappers in Nederland, van getekende jongens tot zolderkamer gasten met een internet connectie en soundcloud. Breng alsjeblieft de humor en de scherpe metafoor weer terug, ik ben de “mijne is groter dan die van jou”-tracks zat, neem een voorbeeld aan Kaal of Kammen en The bridge is over, en let the battle begin!

DJ D-Rok (Daan Koekelkoren) draait onder andere op Wicked Jazz Sounds, Lovebirds en Zwarte Koffie, schrijft en produceert eigen tracks, maar is ook niet te beroerd om ons te onderwijzen in zwarte muziek.