Gezegend zijn de onwetenden. Daar was ik het dus lange tijd mee oneens, je moet jezelf juist van informatie voorzien en zoveel mogelijk leren. Niet dat ik nu geheel van mening veranderd ben, kennis is nog steeds de drijvende kracht achter ontwikkeling en zelfontplooiing. Maar…
Kak, daar ga ik weer. Ik nuanceer mezelf. Hoe meer onderwijs ik volg en bezig ben eenieders standpunt te bestuderen op redelijke argumenten, hoe meer vertwijfeld ik raak. Echte feiten bestaan allang niet meer, alleen wetenschappers die elkaar confronteren met hun zienswijze en nouja, dat is dan dus wetenschap.
Iemand schrijft iets, daar wordt op gereageerd en in de loop der jaren aangevuld met nieuwe situaties en casussen. De doodssteek voor een discours is als iemand met een algehele waarheid op de proppen komt, maar soms gun ik een discours die doodssteek van harte. Duidelijkheid, verlossing, heerlijk. Helaas is dat geen wetenschappelijke instelling.
Misschien ben ik ook wel een heel slechte wetenschapper. Eigenlijk is dat een van de weinige zaken waar ik wel vrij zeker van ben. Als afgestudeerd journalist met een overmatige fascinatie voor de Arabische en islamitische wereld wilde ik graag meer leren, een Master volgen aan de universiteit om die kennis in te zetten bij mijn toekomstige droombaan als buitenlandjournalist. Als journalist wil ik een goed verhaal neerzetten, door mij geschreven met behulp van informatie die ik zelf heb verkregen. En mijn stuk bevat dan de waarheid, want dat is mijn beroep.
Ik ben een slechte wetenschapper, ik heb geen rust om tien jaar lang een discours te volgen over de positie van vrouwen in Turkse bergdorpen en de verandering ten opzichte van hun traditionele man-vrouwverhoudingen, waar een verruimde seksuele vrijheid aan ten grondslag ligt die tot stand kwam door intensief contact met omliggende steden in de laatste dertig jaar en die zijn weerslag kent op de positie van Turkse vrouwen in Europa. Onderzoeken met gender enzo, daar word ik niet heel wild van.
Een van de eerste lessen journalistiek is dat objectiviteit en een algehele waarheid niet bestaan. Gelukkig mag je als journalist wel proberen om een zo objectief mogelijk verhaal te maken, met kennis die voor ‘waar’ aangenomen kan worden. De journalistiek als idyllisch, eigen wereldje waar we net doen alsof het wél mogelijk is, waarheid, feiten en objectiviteit. Zolang we ons maar bewust zijn van ons eigen kader en onze achtergrond.
Wetenschappers werken niet zo, die doen pogingen om de perceptie op wat bepaalde mensen zien als waarheid, te analyseren. Ik merk dat ik, hoewel ik sceptisch ben over al die discoursen, toch ook steeds slechter in staat ben zélf een standpunt in te nemen en te verklaren of iets ‘goed’ of ‘fout’ is. Dat zijn immers begrippen die in mijn opvoeding en door omstandigheden gevormd zijn. Wie ben ik dan om de steniging van een overspelige Afghaanse vrouw te veroordelen?
Ik ben bang om zo’n meningloze amoebe te worden die alles wat niet gestaafd is door ellenlange debatten, in de hoek smijt als ‘niet relevant’. Dat laatste woord is sowieso de meest verkrachte term door wetenschappers en studenten. ‘Nee, dat is niet relevant’. Boem, discussie dood. Ik vrees dat niet onwetendheid maar zoiets als cultuurrelativisme het ultieme kwaad is, en de uiteindelijke ondergang van de mensheid. Ontwikkeling stagneert wanneer we allemaal vertwijfelde zielen kweken die geen oprecht standpunt meer in durven nemen en in hun wetenschappelijke werken een eerder standpunt gemakkelijk weer herroepen.
Eigenlijk zijn studenten met politieke ambitie dan nog de enigen voor wie een gouden carrière in het verschiet ligt. Maar misschien is mijn perceptie op wetenschap onjuist en is dit een versimpeling van de werkelijkheid, omdat die werkelijkheid te complex is voor mij. Wellicht word ik toch nog een goede wetenschapper.
