2013 zit er bijna op en langzaam maar zeker kruipen we weer naar de laatste maand van het jaar toe. December is een maand om zonden te overdenken, en om nieuwe plannen te maken. Want in 2014 ga je echt stoppen met roken en je leven beteren. Of deze beloftes stand houden is een tweede, maar december was vroeger voor mij als klein jongetje een ware feestmaand. Naast een lange vakantie, vuurwerk, vele sneeuwballen oorlogen en oliebollen waren daar natuurlijk de cadeaus van de goedheiligman uit Spanje. Wees niet bang voordat je verder leest, deze column zal niet over ene Piet gaan en of hij wel of niet moet veranderen.
Ongeveer iedere vorm van de moderne media is wel gebruikt door voor- en tegenstanders om hun mening te ventileren. Sommigen gefundeerd, anderen simpelweg racistisch. Het is een fluitje van een cent om te delen wat jou mening over de kwestie is, en daar wordt dan ook gretig gebruik van gemaakt. Vroeger was het echter niet zo simpel. In het leven niet, maar ook als verkondiger van een (voor sommigen) impopulaire mening. Muziek bleek de ideale uitlaatklep om te laten horen wat er speelde in de maatschappij.
De jaren 60 zullen voor velen een melancholisch gevoel hebben, bijvoorbeeld door de hippiegedachte en de opkomst van de Engelse pop muziek. Maar wat het decennia voor mij tekent, is de donkere bladzijde in de Amerikaanse geschiedenis waar separatie nog een gemeentegoed was halverwege diezelfde tien jaar.
Waar donkere journalisten en acteurs niet aan het werk kwamen, mochten sporters niet in de ‘’witte’’ competities meespelen. Toiletten waren gescheiden en om een mening werd al helemaal niet gevraagd. Toch was er een sector waar de blanke kant van Amerika langzaam interesse in begon te krijgen: muziek. En zo werd een liedje de ideale uitlaatklep om steun te betuigen, of de mening van een deel van de bevolking te laten horen.
Door dat er zoveel artiesten waren die iets te melden hadden koos iedereen zijn eigen weg daar in. Zo zong Sam Cooke in A Change Is Gonna Come over zijn geloof in een betere toekomst terwijl Sly And The Family Stone een directere manier van communiceren kozen. De boodschap van Don’t Call Me Nigger, Whitey hoeft denk ik niet uitgelegd te worden. Overigens was Sly wel zo slim om zich ook op de weg te begeven die Sam Cooke al ingeslagen was, zie Everyday People en zo eigenlijk meer exposure kreeg. In My People Hold On slaat Eddie Kendricks de spijker op zijn kop. Op een sublieme manier legt hij de vinger op de zere plek en brengt hij een krachtige boodschap over. We zijn er nog niet, maar we moeten doorzetten.
Gregory Isaacs zong over de Black Liberation Strugle terwijl George Clinton voor Parliament zijn visie beschreef over de groeiende zwarte bevolking in enkele grote steden en hoe een Afro-Amerikaanse regering er uit zou zien. Zo ziet hij Muhmmad Ali als president met Aretha Franklin als first lady voor zich terwijl Stevie Wonder minister van ‘’fine arts’’ zou zijn. Donny Hathaway moedigde talentvolle jeugd aan om achter een droom aan te gaan en Nina Simone schreef een liefdeslied met een dubbele boodschap. Gil Scott-Heron bracht een ode aan de media die maar een kant van het verhaal lieten zien en The Isley Brothers wilden maar wat graag diezelfde revolutie steunen.
Betekent dit hele verhaal dan dat er meer liedjes over het wel of niet aanblijven van Piet geschreven moeten worden? Nee, maar we kunnen wel een les uit dit alles leren. James Brown kreeg na de moord op Martin Luther King een belangrijke rol in de zwarte community. Door zijn acties werd hij een geliefd persoon met politieke connecties die een brug kon slaan tussen beide werelden en daar ook goed gebruik van maakte. Wat hem echter boven het hoofd ging was de zogenaamde Black On Black crime. Waar de rellen zich eerst voordeden tussen (witte) macht en (zwarte) onderdrukking begon er veel meer onrust te ontstaan in die laatste groep door de verschillende stromingen en meningen. Brown had echter de juiste woorden voor het juiste moment: Say It Loud, I’m Black And I’m Proud. In plaats van tegen elkaar te vechten kunnen we beter samenkomen en toewerken naar een betere toekomst. Dit is nou precies wat er schort aan de Zwarte Piet discussie, in plaats van elkaar te beschuldigen van racisme of cultuur afbreuk kunnen we beter op een beschaafde manier met elkaar om tafel gaan zitten. Wie weet wat er uit komt, maar alles is beter dan het lelijke moddergooien dat nu aan beide kanten plaats vindt. Zwart, wit, geel of rood, het maakt geen bal uit want we zijn allemaal Nederlanders. Say It Loud, I’m Dutch And I’m Proud!
DJ D-Rok (Daan Koekelkoren) draait onder andere op Wicked Jazz Sounds, Lovebirds en Zwarte Koffie, schrijft en produceert eigen tracks, maar is ook niet te beroerd om ons te onderwijzen in (zwarte) muziek.
Beeld: Shutterstock
