En daar was weer een nieuwe episode in de soap rond PvdA-Europarlementariër Judith Merkies. Merkies mocht zich eerder niet kandideren als PvdA-lijsttrekker en werd plotseling onderwerp van een schandaal over te laat terugbetaalde vergoedingen. Merkies startte een kort geding tegen de PvdA omdat ze vond dat haar integriteit in twijfel was getrokken. Ze verloor. Volgens de rechter moeten politici nu eenmaal een dikke huid hebben.
Gisteren werd bekend dat Merkies 31.000 euro advocaatkosten heeft gedeclareerd. De andere twee Europarlementariërs van de PvdA hebben daarom het vertrouwen in Merkies opgezegd en willen niet meer met haar samenwerken. Ze hebben het PvdA-bestuur gevraagd Merkies als PvdA-lid te royeren. Eerst lekte de PvdA een verhaal zodat Merkies geen lijsttrekker kon worden, toen bracht de PvdA verhalen in omloop die niet juist kunnen zijn en nu zet de PvdA de beslissende stap: Berman en Bozkurt maken een terugkeer van Merkies onmogelijk.
Mag Merkies advocaatkosten declareren? Als we de gewone Nederlandse werknemer als norm nemen mag ze dat waarschijnlijk niet. Als een Nederlandse werknemer een advocaat nodig heeft, mag die deze in ieder geval niet aftrekken van de belasting. Deze kwestie gaat steeds over wat het uiteindelijke inkomen van Merkies is. Moet zij zelf haar advocaat betalen? Dit lijkt op de vraag: moet ze haar dagvergoedingen terugbetalen (omdat ze in Brussel woont), zoals de PvdA dat van haar eist? Wat is het geldbedrag wat Merkies uiteindelijk opstrijkt?
Het sociaal-democratische principe zou moeten zijn: gelijke monniken, gelijke kappen. En dus: hoe zit dit bij de andere PvdA-Europarlementariërs? Thijs Berman woont deels in Brussel bij zijn ex-voorlichter en hoeft van de PvdA zijn dagvergoedingen niet terug te betalen. Judith Merkies woont ook in Brussel en moet dat wel. Nooit was de PvdA duidelijk over de vraag waarom Merkies zo hard wordt aangepakt en Berman niet.
Mogen we aannemen dat PvdA-Europarlementariër Emine Bozkurt – die zo flink is Merkies te willen royeren – het PvdA-partijbestuur verzoekt ook Berman de laan uit te sturen? En gaat de PvdA nog helderheid verschaffen waarom haar Europarlementariërs ongelijk worden behandeld? Of is daar volgens de PvdA geen sprake van? We zullen het waarschijnlijk nooit weten.
Maar het gaat in deze zaak wederom ook om de timing van het nieuws. Waar zagen we dat eerder? Het eerdere nieuws over de 84.000 euro vergoeding die Merkies te laat terugbetaalde werd gelekt voordat de PvdA-lijsttrekkerskandidaten bekend werden. Het was een doelbewuste poging om de lijsttrekkerscampagne van Merkies dwars te zitten. Dit nieuws kon alleen door vijanden uit de eigen partij gelekt zijn. En dus mag u raden wat er komende week (20 januari) op de agenda staat.
Dan komt de kandidatenlijst van de PvdA voor het Europees Parlement uit. Niemand weet tot nu toe officieel of Merkies zich nogmaals wil kandideren voor de periode 2014-2019. Ze heeft daar publiekelijk nog geen mededelingen over gedaan. Zolang dat onduidelijk is, is er een kans dat ze op de kandidatenlijst komt. Als dat een onverkiesbare plaats is, kan ze net als vorige keer met voorkeursstemmen gekozen worden. Ook kan het PvdA-congres Merkies alsnog op de lijst plaatsen als ze door de partij niet de conceptlijst is gezet.
De enige manier om definitief zeker te zijn dat Merkies nooit meer op de PvdA-kandidatenlijst terugkomt is Merkies nu te royeren. Dat zal PvdA-leden er ook van weerhouden het voor Merkies op te nemen. Laten we raden: Hans Spekman vindt het een prima idee.
Chris Aalberts onderzoekt de relatie tussen burgers en de Europese Unie. Lees ook de delen één en twee.
