Het zal je maar gebeuren. Voor iets aangezien worden dat je helemaal niet bent. Het blijft toch vervelend om op vakantie gutentag te horen, omdat de verkoper op de markt van Marrakech denkt dat je een Duitser bent. Of een voetbalsupporter die moet uitleggen dat hij fan is van de boeren. Nee, niet die uit Eindhoven maar de echte. De superboeren uit de Achterhoek. Hoewel iemand contact met je zoekt, is het klote als die persoon een verkeerd beeld van je heeft. Maar niet alles aan een verkeerde inschatting hoeft vervelend te zijn. Want op deze manier is een beroemde misvatting in de muziekwereld, een stempel van goedkeuring geworden.
In Nederland hebben we een gewoonte om alles in hokjes te plaatsen. Zo rijden Marokkanen altijd met z’n tweeën op een scooter, zijn Surinamers lekker relaxed als het op tijd aan komt, hebben Nederlanders nooit genoeg eten om te delen met mensen die toevallig langs komen en spelen alle Molukkers basgitaar. Hoewel bijna al deze assumpties onjuist zijn, valt het nog best mee vergeleken met Amerika, waar inderdaad alles groter is dan bij ons. Dus ook de hokjes. Veel van deze stereotypes hebben een negatieve lading. Je bent immers republikein of democraat, dus heeft de ander het altijd verkeerd en is daardoor een racist of communist. Er is echter een hokje waar muzikanten graag in zouden willen vallen.
De zwarte gemeenschap is verdeeld in Amerika, maar over een ding is men het unaniem eens. De beste atleten zijn zwart. Hier wordt niet moeilijk over gedaan, want voor velen is dit een feit. Zo gaat de grap al jaren rond dat na football, honkbal en basketbal, ijshockey de laatste sport is die nog niet gedomineerd wordt door zwarte atleten. Maar dat het echter een kwestie van tijd is, als men nou ook nog leert schaatsen. Dit telt ook in de muziek wereld. Net als bij de atleten, zijn de beste muzikanten, zangeressen en zangers donker van kleur. Bij het horen van een nummer dat in de smaak valt zonder de artiest te zien, gaat het grootste deel van het publiek er automatisch van uit dat het wel een gekleurde performer moet zijn. En hierdoor is er een opmerkelijk keurmerk ontstaan. Namelijk dat van een witte artiest die zo goed is, dat hij eigenlijk zwart had moeten zijn.
Zo was dat het geval bij Robin Thicke. Algehele verwarring, want er stond tenslotte een bijna naakte donkere vrouw op de hoes van de cd. Geen foto van de man zelf en door de kwaliteit van de plaat ging men er automatisch vanuit met een gekleurde artiest te maken te hebben. Totdat er een studentikoze jongeman met lang haar voorbij kwam fietsen, die wel erg dicht bij het zwarte geluid in de buurt kwam. Overigens past dit imago hem veel meer dan de Abercrombie & Fitch-lul die hij nu is geworden, maar dit terzijde. Ook Christina Aguilera en Mariah Carey moesten wel een kleurtje hebben door hun vocale acrobatiek. Joss Stone bracht eerst een plaat uit, en daarna pas de video. Net als Nikka Costa die samen met ene Mark Ronson een hit in 16 landen scoorde, terwijl de clip pas veel later volgde. De Beastie Boys en 3rd Bass maakten het mee in de Hiphop scene maar vielen in het niets bij de ‘’zwartheid’’ van Amy Winehouse . Die overigens weer veel weg had van Dusty Springfield. Dusty was witter dan sneeuw, maar haar liedjes werden gekopieerd en haar zang kwaliteiten benijd door vele donkere artiesten.
Toch hebben we het nog niet over de absolute koning en koningin van dit compliment gehad. Omdat beide niet op de hoes van hun eerste album stonden, hun vocale prestaties subliem waren en ze in het begin weinig live optredens deden was iedereen het er over eens. Dit zijn donkere artiesten. Ik heb het over Teena Marie, en Bobby Caldwell. De reden waarom ze niet op de hoes stonden verschilt echter iets van elkaar. Zo zat Caldwell onherkenbaar op een bankje, een keuze die vanuit artistiek oogpunt was gemaakt. Maar bij Teena Marie werd voor haar debuutplaat Wild And Peacefull gekozen voor een bewerkte foto van een zee met aardig wat wolken. De reden hier voor? Het label dacht dat het zwarte publiek de plaat niet zouden kopen, als er een blanke vrouw met rood haar op de voorkant van de plaat zou staan. Hokjesgeest, kom er maar in. De plaat werd een enorm succes. Of het kwam door de keuze voor de hoes zullen we nooit weten, maar ik denk dat het vooral kwam door de kwaliteit van de producties (van Rick James o.a) en de vocale power van Teena Marie.
Ook Bobby Caldwell stond dus niet duidelijk op de hoes zijn debuut album. Het ‘’dit is zo goed, hij moet wel donker zijn’’ stempel volgde. Dat overigens benadrukt werd door The Billboard in 1979. Caldwell werd toen namelijk genomineerd voor ‘’Best new black r&b artist’’. Iets waar hij nog steeds uitermate trots op is. Zijn doorbraak bij het grote publiek kwam met What You Won’t Do For Love, en naast een hit scoorde hij eeuwige punten bij mij voor dit meesterwerkje. Overigens stonden beide artiesten wel heel erg duidelijk op de hoes van hun tweede plaat. Het resultaat was een man met een matje, hoed en baard en een roodharige vrouw die schalks in de camera kijkt. De illusie werd doorbroken.
Zo zie je maar, een verkeerde inschatting kan ook positief zijn. De volgende keer dat ik voor Duitser word uitgemaakt, zal ik het met een glimlach ontvangen. Duitsers winnen tenslotte wel met voetbal.
DJ D-Rok (Daan Koekelkoren) draait onder andere op Wicked Jazz Sounds, Lovebirds en Zwarte Koffie, schrijft en produceert eigen tracks, maar is ook niet te beroerd om ons te onderwijzen in (zwarte) muziek.
