5 sleutels tot de kracht van het woord

19-02-2014 15:43

Kurt Vonnegut, ja, de bekende schrijver, heeft gelukkig veel tips achtergelaten over de kunst van het schrijven. Meerdere essays over schrijven worden nu nog steeds door onze redactie gebruikt om een sterk verhaal te pennen. In dit artikel vijf van zijn sterkste tips, uit het essay “Hoe je met stijl kunt schrijven” (1958), om een scherpe pen te krijgen.

1. Kies een onderwerp waar je om geeft

“Kies een onderwerp waar je als persoon veel om geeft en waarvan je vindt dat anderen meer om moeten geven. Wat je met je woorden uithaalt is niet het belangrijkste punt: zonder een goed onderwerp kom je niet vooruit. Zodra je eenmaal enthousiast bent over een onderwerp gaat het schrijven een stuk makkelijker.”

“Ik moedig je overigens niet aan om een roman te schrijven, al zou ik het niet erg vinden áls je het doet. Maar dan moet je wel daadwerkelijk om het onderwerp geven. Als je meer geeft om het gat voor je huis, waarover je een brief aan de burgemeester wil schrijven, of als je een liefdesbrief aan je buurmeisje wilt schrijven, is dat net zo goed.”

2. Maar zeur niet te lang door

“Daar zal ik niet te lang over doorzeuren.”

3. Houd het simpel

 “Voor je taalgebruik: onthoud dat twee grote taalmeesters, William Shakespeare en James Joyce, zinnen schreven die bijna kinderlijk leken in vergelijking met de onderwerpen waar ze over schreven. “To be or not to be?” vraagt Shakespeares Hamlet. Het langste woord is drie letters lang. Joyce kon een zin zo mooi in elkaar zetten als een halsketting voor Cleopatra, maar mijn favoriete zin uit zijn korte verhaal ‘Eveline’ blijft deze: ‘She was tired’. Op dat moment van het verhaal, konden geen andere woorden het hart van de lezer zo erg breken als die drie woorden.

4. Have the guts to cut

“Misschien kan jij ook wel halskettingen voor Cleopatra in elkaar zetten. Maar probeer duidelijk te zijn in de dingen die je op papier zet. Als een zin, maakt niet uit hoe briljant-‘ie is, niks toevoegt aan je onderwerp, kras hem weg.”

5. Klink als jezelf

“Neem een schrijfstijl die het meest bij je past en die natuurlijk voor je aanvoelt. Zo was Engels de derde taal van romanschrijver Joseph Conrad, dus het was logisch dat zijn Engels gekleurd werd door zijn eerste taal, het Pools. De schrijver groeide ook nog eens op in Ierland, waar het Engels zo muzikaal en vrolijk klinkt. Dat droeg juist bij aan zijn schrijfstijl. Ikzelf groeide op in Indianapolis, waar het gebruikelijke Engels klinkt alsof je iets doormidden zaagt, maar ook dat heeft soms z’n goeie kanten en is niet te vermijden.”

“Ik merk dat ik mijn eigen schrijven het meest vertrouw. Al klink ik als een persoon uit Indianapolis, zo ben ik nu eenmaal. Je moet niet willen schrijven zoals je leraren willen dat je schrijft: als een klassieke Engelsman van een paar eeuwen terug.”