“Wie wil er met ons meedansen? Het is slechts een half uurtje,” zegt de balletdanser op het podium. De zaal van de Stopera blijft stil op deze woensdagavond. Iedereen kijkt wat weifelend. Dan kijkt hij mijn kant uit en wijst. De man naast me stoot me aan en lacht. Ik durf me niet te bewegen. Ik ben vanavond voor het eerst in m’n leven bij een balletvoorstelling en ik ben niet van plan om er direct m’n debuut van te maken.
Gelukkig loopt de man verder en wijst een vrouw aan in een satijnen jurk. Dat deze vrouw niet zo willekeurig gekozen is, blijkt al snel als ze de vloeiende bewegingen van de overige dansers volgt. Het Nationaal Ballet komt met de voorstelling Dutch Doubles: een combinatie van ballet, vooraanstaande choreografen en kledingontwerp. Niemand minder dan Victor & Rolf ontwierpen de kostuums voor een van de vier voorstellingen.
De vier voorstellingen die er vanavond te zien zijn, vertellen allemaal hun eigen verhaal. Het laat de veelzijdigheid van het ballet zien. In het eerste stuk zijn de dansers zowel liefelijk als hard en passievol. Vergeet hierbij de tutu’s waar je je ballerina’s in voorstelt: zwarte pakken en ondergoed voert hier de boventoon. Het Holland Symfonia speelt in de bak onder het podium, terwijl op het podium de drums begeleiden. De toon voor de avond is gezet: Dit is het nieuwe beeld van ballet.
In het tweede stuk zijn een man en een vrouw te zien, die de eerste liefdesperikelen van een relatie naspelen. Hier komt het Holland Symfonia perfect tot haar recht, onder leiding van dirigente Clotilde Otranto, die hier vanavond haar debuut maakt. De danseres is er een uit een doosje zoals die vroeger op je nachtkastje stond: slank, fragiel.
Waar in het vorige stuk moderne dans nog op de loer lag, kijk je hier overduidelijk naar ballet. Ondanks dat de setting alles in zich heeft om een stereotype te worden, is het stijve beeld van ballet niet aanwezig. Doordat de muziek perfect aansluit bij het verhaal, komt het tot leven. Het is sexy en liefdevol tegelijk. De dansers trekken elkaar aan en stoten elkaar af, maar blijven onlosmakelijk verbonden.
Dan is het tijd voor een van de hoogtepunten van de avond. Harpist Remy van Kesteren loopt het podium op en neemt rechts plaats op het podium. De klanken die hij uit zijn harp tovert veranderen de zaal in een Spaanse setting, inclusief zwoele zomeravond. De zes dansers op het podium zijn prachtig en het publiek is muisstil, maar de hoofdrolspeler zich rechts rustig op zijn harp te tokkelen.
Het klinkt als een compleet orkest. Je hoort de spitzen van de ballerina’s op de vloer schuifelen en hun rokken tegen mededansers aanklapperen op het moment dat ze een dubbele pirouette maken. Choreograaf Hans van Manen laat met deze dans zien dat ballet zoveel meer is dan spitzen: geregeld komen er moves voorbij die niet zouden misstaan in een boyband: armen in de lucht, mannen die fistpumpen in hun maillot.
Als het doek voor de vierde keer die avond omhoog gaat, slaakt er een zucht door de zaal. Onder luid ‘ooh’ en ‘aah’ geroep komen de balletdansers in beweging. De mannen in witte maillots, vrouwen in vierkante tutu’s. De solisten dragen variaties: halve tutu’s, een paar met een hap eruit. Modeontwerpers Viktor en Rolf hebben hun best gedaan om het klassieke beeld van ballet te behouden, maar er een extra twist aan te geven. De dansers zijn sierlijk, gracieus; precies zoals je je ballet voorstelt. Tegelijkertijd komt het grappig over, door de kostuums en het ‘winter wonderland’ waar de dansers zich in bevinden.
Als Dutch Doubles een ding laat zien, is het dat ballet zoveel meer is dan het stijve wat je in de films vaak terug ziet. Het is zwoel, passievol en de dansers neigen soms naar moderne dans, soms zelfs naar pop. Het is toegankelijker, zonder het oude imago volledig te laten vallen. Ik ben in ieder geval verkocht.
Alle fotos: Angela Sterling
