Politiek

Het onbegrepen Oosten

06-05-2014 15:24

Poetin wil Oekraïne annexeren. Poetin wil de Europese Unie laten vallen. Poetin wil weer terug naar de Sovjet-Unie en in oorlog gaan met Amerika. De uitspraken van de Nederlandse media lijken bijna zelf anti-Russische propaganda te zijn. Zelfs als het om een Oekraïense burgeroorlog gaat, weten we één man centraal te zetten. Stelt de annexatie van de Krim daadwerkelijk iets voor, met oog op de huidige situatie? 

Dreiging van het nazisme

Het neonazistische geluid galmt al langer dan een paar weken door Oekraïne. Eerder dit jaar won een aantal nationaal-socialistische West-Oekraïners een zetel in het parlement: een gebeurtenis met grote impact op het land, maar één die onze media nauwelijks haalde. De West-Oekraïense nationaal socialisten staan voor een ‘schoon’ Oekraïne; een onafhankelijke natie zonder Russische invloeden. Het gros van de Oost-Oekraïense bevolking is ongewenst, aangezien dat landsdeel een sterkere band met Rusland heeft dan met het conservatieve Westen. Er wordt niet alleen meer Russisch gesproken, veel inwoners zijn afhankelijk van een baan in de Russische industrie. “Het maakt me eigenlijk weinig uit van welk land wij deel uit maken, zolang we geaccepteerd en veilig zijn. Dan lijkt Rusland veel aantrekkelijker.”

De 21-jarige K. woont in Donetsk en komt dagelijks in aanraking met de grommige toestand. “Als ik hier in het openbaar zou zeggen wat ik vind, riskeer ik mijn leven. Laat staan dat een journalist het initiatief zou nemen. Dat is domweg vrágen voor verschrikkelijke problemen.”

In Donetsk is de situatie gespannen. Er vinden dagelijks verzwegen rellen en schietpartijen plaats op straat. De jongeren spreken allemaal van een burgeroorlog. Al was dat in onze media nog niet officieel, het is de perfecte benaming voor de recente  situatie. West-Oekraïne gaat het Oosten te lijf, de Kievse autoriteiten houden zich stil, Oost-Oekraïne bidt voor hulp. Wiens hulp, doet er niet veel toe. Maar op dit moment lijken ze alleen op Rusland te kunnen rekenen.

Amerika

Amerika zet zich, zoals altijd, ook in dit conflict af tegen Rusland. Barack Obama heeft meerdere keren publiekelijk verduidelijkt dat de Verenigde Staten zich schort achter West-Oekraïne. Vorige maand vertrokken de eerste Amerikaanse militairen naar Oekraïne, later bracht Amerika foto’s van Russische militairen in Oost-Oekraïne in het nieuws. Kiev gaf haar toestemming voor de steun van de Amerikaanse militie, dat terwijl de komst van Russische militairen in het Westen werd beschouwd als een tikkende bom. “De meeste Oekraïners vermoeden dat de eeuwige Koude Oorlog tussen Rusland en Amerika nu concreet gaat worden,” zegt F., 22 jaar.

Zelfs met zijn harde Russische accent klinkt hij moedeloos. Want zodra de V.S. een definitief besluit maakt, schaart de Europese Unie zich daarachter. De Unie maakte al eerder duidelijk tegen een Russische annexatie van Oost-Oekraïne te zijn.

Rusland is in onze begrippen een bedreiging voor het Europese ideaal van democratie, al lijkt de situatie in West-Oekraïene ook niet aan onze vrijheidsideeën te voldoen. Het grijpt zelfs terug naar hetgeen dat wij door middel van de Europese Unie voorgoed uit wilden bannen: fascisme.

Odessa

Na de brand in Odessa van vorige week, werden een aantal foto’s van het gebouw na de brand bekend gemaakt. Bij de brand waren enkele leden van een fascistische Oekraïense beweging aanwezig. Op de foto’s zijn de lichamen van de omgekomen personen bij de brand zichtbaar. Er zijn echter duidelijke kogelwonden aangetroffen in sommige lichamen, meestal door het hoofd, er zijn verbrande lijken aangetroffen op verdiepingen waar geen brand is geweest en er zijn enkele lijken gevonden op hogere verdiepingen, die niet verbrand zijn, maar zijn omgebracht door de kogel.

Het is logisch dat er geruchten gaan dat felle West-Oekraïners de schuld van deze ramp dragen. Omdat de Kievse autoriteiten geen verdere uitspraken doen over de brand, het bewijsmateriaal is niet duidelijk genoeg, moeten we het echter doen met een excuus. “Het was een ongeluk.”

Kán Poetin stappen ondernemen? Het ziet ernaar uit dat zijn ingrijpen de laatste druppel voor de Verenigde Staten en de Europese Unie kan zijn. Is dat het welbevinden van een land waard? Het eventuele ingrijpen van Poetin zal een actie zijn om de Russische bevolkingsgroep in Oost-Oekraïne te beschermen.

Onder het beeld van Rusland dat nog steeds bestaat (de rode dreiging) worden de acties van de Russische president snel weggezet als pogingen om de macht te grijpen. De autoritaire houding van Poetin als bestuurder en de lange communistische geschiedenis van Rusland; dat zijn de enige argumenten die te gebruiken zijn om onze vrees voor de leider te verdedigen.

Europa lijkt een blinddoek te dragen. Die blinddoek is de Amerikaanse vlag.