In de aanloop naar de Europese verkiezingen heeft ons aller favoriete bloedsport wederom zijn intrede gedaan in ons mooie landje: het politieke moddergooien is weer begonnen. In een poging het vege lijf te redden heeft de PvdA het wijs geacht een website aan Geert Wilders te wijden. Of nou ja, aan de vrienden van Geert Wilders. Die zijn namelijk eng en fout bovendien, maar de burger kan uiteraard onmogelijk afgewogen zijn stem uitbrengen zonder dat hij of zij daarop gewezen wordt. Desnoods door de PvdA.
Laatstgenoemde denkt nog steeds dat het ook maar iemand iets interesseert dat Jean-Marie Le Pen het niet zo op Joden heeft, of dat de coalitiepartner uit Zweden asielzoekers een hongerdood wenst. Met zulke vrienden heb je geen vijanden nodig, heet dat. Als de kiezer zich maar bewust wordt van het feit dat er in andere landen óók hele enge mensen naar voren geschoven worden dan komt alles wel goed. Of zo.
Nou, nee.
Misschien was het idee bij de Pvda dat iedere geredde kiezer er één is maar in strategisch opzicht is het een blunder van jewelste. Ten eerste brengt het wederom de persoon Geert Wilders onder de aandacht, en als er iets is wat Nederland de afgelopen jaren geleerd zou moeten hebben dan is het wel dat er niet zoiets bestaat als slechte aandacht voor Wilders. De mensen die weten van zijn extreme vrienden en daar ook nog waarde aan hechten zullen sowieso niet op hem stemmen, de mensen die het nu nog niet weten interesseert het grosso modo niets. Zij zullen niet ineens van gedachten gaan veranderen door een site van de grote vijand, integendeel.
‘Mensen stemmen niet op Wilders omdat hij zich inlaat met vermeende antisemieten, maar ze zullen het er ook niet om laten, simpelweg omdat er geen alternatieven zijn die zich niet in de marge bevinden’
Want, ten tweede, de site gaf Wilders de kans nóg meer kiezers voor zich te winnen door zich te laven aan zijn favoriete passtime: het ridiculiseren van de PvdA. Het moet Hans Spekman et al. worden nagegeven: dapper zijn ze wel. Na keer op keer en plein public een retorisch pak slaag te hebben geïncasseerd – Ad Melkert zette de toon, voor wie het vergeten is hier de bindende kijktip – dacht de PvdA ‘laten we maar weer eens in de aanval gaan’.
Het probleem met die aanpak, dit had de PvdA kunnen en moeten weten na het Fortuyn-debacle, is dat hoe meer aandacht je deze tegenstander geeft, des te groter deze wordt.
De reactie van Wilders was, hoe verrassend, precies goed. Door een grap te maken van de PvdA-actie wordt deze ontmaskerd voor wat het werkelijk is: een wanhopige poging iets – iets – te doen tegen de onstuitbare opmars van de PVV in Europa. Gelijktijdig wordt de angel uit de beschuldiging gehaald en slaat de getroffene keihard terug. Terwijl Wilders zich onderdompelt in gratis PR kan de PvdA andermaal de wonden gaan likken.
Daarbij, de leider van de PVV zit momenteel in een betere positie om kritiek te pareren dan Samsom. Waar het met de virtuele winst van de PVV zoals gezegd lijnrecht omhoog gaat, heeft de PvdA het onverminderd moeilijk. De partij wordt publiekelijk in het hemd gezet door Fred Teeven inzake het kinderpardon, Dig Istha vergelijkt de omgangsnormen binnen de partij met die van The Sopranos. Na de nederlaag tijdens #GR2014 past bezinning voor de sociaaldemocraten, maar in plaats daarvan kiest de partij voor een wanhopig offensief. Een kat in het nauw mag rare sprongen maken, dit is toch wel een héél bijzondere sprong.
Het offensief gaat bovendien over de verkeerde dingen. Het sentiment dat Wilders vertegenwoordigt valt niet te bestrijden met het wijzen van de moralistische vinger naar het zogenaamde kwaad, naar alles en iedereen wat niet binnen een modern of ‘fatsoenlijk’ Europa zou horen. Mensen stemmen niet op Wilders omdat hij zich inlaat met vermeende antisemieten, maar ze zullen het er ook niet om laten, simpelweg omdat er geen alternatieven zijn die zich niet in de marge bevinden. Er valt veel te zeggen over de nieuwste PR-stunt van Jesse Klaver, Sywert van Lienden en een rits andere zelfbevlekkers, ze waren in ieder geval eerlijk over hun mening ten aanzien van Europa.
Hun initiatief slaat echter net zo hard de plank mis als de aanval van de PvdA – en verlaagt zich en passant ook nog naar het niveau van diegenen die zij op de korrel nemen. Want, laten we wel wezen, dit is niet alleen een liefdesverklaring, dit is net zo hard negative campaigning, maar dan van een interest group. Je kunt moeilijk je tegenstanders blind noemen en dan verwachten dat zij naar je luisteren.
‘Deze verkiezingen gaan over de wijze waarop het project Europa, waar de glans grondig af is, voortgezet moet worden, als dat al moet’
Wederom, dit gaat geen mensen die al de pest inhebben over Europa over de pro-Europa-streep trekken. Ik hou ook van Vivienne Westwood, maar is dat een reden om de EU te steunen? Nee.
Is het een reden om ‘de focus op alles wat niet goed gaat’ in de ban te doen? Nee.
Dan kunnen we net zo goed Van Rompuy en de Eurokabal de sleutels van het koninkrijk geven en met z’n allen naar de kroeg gaan.
Deze verkiezingen gaan niet over liefde voor Europa. Ze gaan niet over de foute vrienden van Wilders en ook niet, al heeft Hans van Baalen kennelijk wel gelijk, over de plannen van Paul Tang voor de werkloosheidsnormen binnen de EU. Deze verkiezingen gaan over de wijze waarop het project Europa, waar de glans grondig af is, voortgezet moet worden. Als dat al moet. Over waar de grenzen liggen van de afdracht van soevereiniteit, over de Verenigde Staten van Europa, en over de impact daarvan op bijvoorbeeld de Nederlandse ouderenzorg, waar het toch al zo denderend mee gaat. Over authentiek leiderschap en het afleggen van rekenschap, over persoonlijke integriteit en over de excessen van het verhuizingsfeest tussen Straatsburg en Brussel.
Maar bovenal over het onvermogen van zij die voor Europa staan een antwoord te bieden op al die vragen, een antwoord dat net zo bevredigend is als het negatieve equivalent. Misschien is dat antwoord er niet, maar zoek de oorzaak daarvan dan bij jezelf. Ga niet lopen wijzen naar de ander en ga niet net doen alsof het allemaal wel meevalt, want met zulke vrienden heeft de EU geen vijanden meer nodig.
