Weten & Tech

Mans En Garde: geleide granaten

25-05-2014 20:00

vulcano127mm.

 

Een van de onderdelen van Finmeccanica is AnsaldoBreda. Van de Frya’s. Een ander onderdeel is Oto Melara. Producten van deze firma doen het een stuk beter. Oto Melara is zo’n beetje marktleider in scheepsgeschut. Met hun geschut in kaliber 127 mm, en bovenal 76 mm, als meest gebruikte kanonsystemen. Ook de Koninklijke Marine is al decennia goede klant van deze Italiaan. Een nieuwe generatie granaten geeft het Oto Melara geschut een groter bereik. Geleiding en besturing maken de nu ‘slimme’ granaten trefzekerder.

Na de introductie van ingebouwde of op te zetten geleiding en besturing van bommen en raketten, was het soortgelijk ‘opvoeren’ van granaten een voor de hand liggende vervolgstap in de toepassing van immer kleiner wordende chips&bits technologie. Deze vervolgstappen werden echter nogal hortend gezet. De Amerikaanse 155 mm M-712 Copperhead lasergeleide artilleriemunitie (bereik: 16 km) was de eerste westerse ontwikkeling dat een aanzienlijke productie zag (introductie in de tachtiger jaren).

Een ander Amerikaans projectiel, de MGM-51 Shillelagh (1964) kwam uit de korte dikke kanonloop (kaliber 152 mm) van M60A2 en lichte M551 Sheridan tanks. Dit tot 2-3 km dragende anti-tank systeem bleek nogal onbetrouwbaar, wat voor de M60A2 serie een korte carrière betekende. De Shillelagh was bovendien geen granaat, maar een geleide raket. Voor de ontwikkeling van dergelijke kanonlanceerbare raketten was nadien weinig belangstelling meer in westerse militaire kringen. Tot Israël de acht kilometer ver dragende LAHAT (1992 – .pdf)) raket ontwikkelde (LAser Homing ATtack). Een systeem inmiddels eveneens in gebruik in Duitsland en India.

Copperhead (foto: wiki, upload van Tom Moore)
DA-SC-88-01654

Russische ontwikkelingen

De Sovjet Unie/Rusland zag geleide tankprojectielen meer zitten, en introduceerde in de zeventiger jaren de radiogeleide 9K112 Kobra, later aangevuld met lasergeleide 9M119 Svir en Refleks raketten (bereik tot 5 km). Daarnaast volgde het land in de tachtiger jaren het Amerikaanse Copperhead-voorbeeld met hun 152 mm lasergeleide Krasnopol artilleriegranaten waarvan moderne versies 20-25 km ver reiken volgens de fabrikant.

Krasnopol (foto: wiki, upload van Mike1979Russia)
2K25Krasnopolwiki

Westerse ontwikkelingen

SMArt-155

Inmiddels wordt er in meerdere landen opnieuw gewerkt aan de ontwikkeling van geleide artilleriegranaten. Een aantal hiervan zijn in productie. In het door Rheinmetall, Diehl en anderen opgezette Gesellschaft für Intelligente WirkSysteme mbH (GIWS) geval, produceert men sinds 1998 SMArt-155 projectielen. Een 155 mm granaat met een bereik van 27,5 km, voorzien van twee parachute gedragen submunities met een (millimeter) radar waarmee tanks gevonden kunnen worden. Een explosief gevormd projectiel schakelt ze vervolgens van bovanaf uit, waar de pantsering het dunst is. In gebruik bij o.a. Duitsland, Australië en Griekenland.

BONUS-155

Het sterk op SMArt-155 lijkende BONUS-155 systeem (.pdf) wordt door meerdere landen geproduceerd. BONUS-155 maakt eveneens gebruik van twee submunities. Deze zijn gebaseerd op een eerder Saab-Bofors systeem voor mortieren, de 120 mm Strix. De Strix mortiergranaten hebben een enkele infraroodgeleide doelzoekende neus. Strix komt sinds 1994 uit Zweedse en Zwitserse mortierlopen.

BONUS (foto: BAE Bofors AB)
155BONUSBAE

 

Precision Guidance Kit

De VS is het meest ambitieus. Daar wordt aan meerdere systemen gewerkt. Naast complete geleide granaten voor zowel landartillerie (105 en 155 mm) als scheepsgeschut ( 5 inch/127mm) ontwikkelt men er slimme insteeksystemen ter vervanging van de standaard ontstekers in granaatkoppen. Instekers zoals de GPS-geleide XM1156 Precision Guidance Kit (PGK). Traagheidsnavigatie (INS) en-of GPS ‘hersens’ sturen kleine al-dan-niet uitklapbare vinnen aan om de granaat een beperkte manoeuvreerbaarheid te geven. Heeft een standaard 155 mm artilleriegranaat op een maximale schootsafstand van 30 km een afwijking tot circa 250 meter, met een PGK-kit moet dit 15-30 meter worden. Het maakt PGK meer ‘precisie’- dan doelzoekende munitie.

PGK technologie stuurt eveneens kleinere projectielen aan. Zoals 120 mm mortiergranaten. In 2011 kreeg Alliant Techsystems opdrachten van de US Army voor hun XM395 Mortar Guidance Kits om hiermee hooguit 5 meter ‘naast’ te schieten in plaats van circa 135 meter, wat de grootste slordigheid is van Amerikaanse lichte M-120 Soltam mortieren op maximum schootsafstand (± 7 km).

PGK (foto: wiki, upload van Peter J. Burke/Anthony Pergolizzi)
XM1156PGKwiki

 
Excalibur

Begint de productie van PGK-kits op gang te komen, de M982 INS/GPS gestuurde 155 mm Excalibur granaat heeft sinds 2006 versies in productie voor de VS, Duitsland, Canada en Zweden. Excalibur is een door Bofors/Raytheon ontwikkeld modulair systeem dat voorzien kan worden van een (gereduceerde) standaard HE lading, met clustermunities of twee doelzoekende SADARM projectielen. Excalibur versies hebben een maximum bereik van 40 tot 57 kilometer. In de praktijk is tot op heden op 38 kilometer raak geschoten (2012 Helmand, Afghanistan). In Irak viel 92 procent van bij gevechtsacties verschoten Excalibur granaten in 2007 binnen vier meter van het richtpunt.

Vulcano 127 (foto: Oto Melara)
OTO127

DART 76 (foto: Oto Melara)
OTO76

 
Vulcano en DART

Oto Melara claimt voor haar geïntroduceerde Vulcano granaten soortgelijke precisie als Excalibur. Versies van deze slimme (subkaliber) granaten moeten aan land 155 mm artillerie een secuur bereik van 50-80 kilometer geven. Op zee gaan 127 mm versies 60-100 kilometer ver dragen. Naast een GPS geleidingsoptie zijn er versies met infrarood- of laser eindgeleiding om zelfstandig schepen te vinden.

Oto Melara ontwikkelt eveneens kleinere Vulcano projectielen voor hun 76 mm kanonsystemen. Daarnaast ontwikkelde men radiogeleide subkaliber DART projectielen. Deze met 1100 m/sec de loop verlatende granaten kunnen tot 40 g trekken en hebben een effectief schootsbereik van 8 km. Hetzij verschoten uit aangepaste bestaande 76 mm systemen of -het meest effectief- uit de STRALES (.pdf), met op het stuk geïntegreerde vuurleiding, kunnen deze opgevoerde 76 mm systemen een (potentieel) effectieve afweer vormen tegen supersonische anti-schip raketten. Of mogelijk zelfs tegen granaten uit hun eigen 127 mm systemen, inclusief Vulcano projectielen. Wat toch een beetje de indruk wekt dat men bij Oto Melara van alle walletjes wil eten.

 

(Titelfoto: 127 mm Vulcano -Oto Melara)