Toen de eerste Eagles in 1976 operationeel in gebruik kwamen, werden ze mede dankzij hun programmeerbare APG-63 pulse doppler radar de beste all-weather jagers. In diverse luchtmachtkleuren werd in de loop der jaren een luchtgevechtscore opgebouwd van 100+:0. In ieder geval boven land. Boven zee was de US Navy F-14 Tomcat wel iets om in een F-15 vochtige oksels van te krijgen. Gelukkig doen marinevliegers meestal alleen met hun mond vervelend tegen Air Force pukes. Met de komst van latere vijanden, en vrienden, kwamen er eveneens latere Eagles, die onder andere verbeterde radarsystemen kregen, dus de deostick hoefde nauwelijks vaker gehanteerd te worden.
Ontwikkeling
Zoals altijd hield de jagerslogan ‘not a pound for air to ground’ helaas ook geen stand voor de F-15. Daar was gelukkig op de tekentafel al een beetje rekening mee gehouden, en leverde een aangepast ontwerp voor de multi-role Strike Eagle, de F-15E, geen grote problemen op (intro USAF in 1989). Onder de Strike Eagle kan allerlei narigheid tegen gronddoelen gehangen worden, waar een aangepaste radar desnoods ‘s nachts in slecht weer doelen voor kan vinden. Dit, zonder dat de radar heeft ingeboet aan lucht-lucht kwaliteiten.
De radar in kwestie, de APG-70 (APG-63 telg) kon ook in de eerste Strike Eagles zowel land- als luchtdoelen localiseren, en in luchtgevechten de doelen voor (semi-actieve) AIM-7 Sparrow raketten aanstralen. Deze werden vanaf 1991 vervangen door de zelfgeleidende AIM-120 AMRAAM. Een raket die op kortere afstanden zelfstandig doelvolging en geleiding uitvoert, wat het zo een fire and forget raket maakt. De Eagle hoeft het doel dan niet meer met de boordradar aan te stralen, en kan wegdraaien om andere doelen te zoeken, of zich ‘tactisch’ verwijderen (hier een aardige video om het vak van radarinterceptie in de eerdere F-15C te leren).
APG-70 met draaibare platte ‘passive phased array’ antenne (foto: wiki-USAF, upload van engineer Bob)
De F-15 is vanwege de tweemotorige hoedanigheid en het grote vleugeloppervlak in pure eenzitter-gevechtsuitvoeringen al geen kleintje, de Strike Eagle werd standaard een tweezitter, en kreeg dikmakende brandstoftanks op de inlaatflanken. Deze conformal fuel tanks (CFT) kunnen ook op hiervoor aangepaste F-15Cs worden gemonteerd (FAST pack versie – Fuel And Sensor Tactical). Elke CFT voegt zo’n 3200 liter peut toe aan de interne brandstof (6100-7000 liter, afhankelijk van de versie). De gestroomlijnde CFTs verminderen de 9 G die de versterkte constructie van de Strike Eagle kan trekken niet, maar leveren een hogere luchtweerstand op. De CFTs beïnvloeden de prestaties wel minder negatief dan conventioneel gedragen hulptanks, die hun afwerpbaarheid weer als voordeel hebben. De extra centimeters en kilo’s voor ‘air to ground’ maken dat een Strike Eagle een dogfight met een moderne Russische Sukoi Flanker (Su-30) vermoedelijk liever zal vermijden om de oksels fris te houden.
In pure air-to-air modus kunnen tot 16 AIM-120s worden meegenomen (foto: Boeing) 
Vol met alles tegen alles (foto: wiki-USAF Staff Sgt. Aaron Allmon II)
De Strike taak
De Strike Eagle’s hoofdtaak is echter het stimuleren van deostick-gebruik op de grond. Meer precies, daar waar de Strike Eagle’s radar gronddoelen in het snotje krijgt. Waarbij Amerikaanse Strike Eagles scherper kunnen ‘zien’ dan de exportmodellen zoals onder andere in gebruik bij Israël en Saoedie-Arabië. Gevonden (statische) doelen kunnen in de satnav van JDAM bommen worden ingevoerd.
De grond actief radarbestralen maakt je ‘zichtbaar’. Om langer niet op te vallen kan de Strike Eagle LANTIRN pods of andere systemen gebruiken om met tv-zoom- en infraroodapparatuur doelen te zoeken. Eenmaal gevonden stuurt de laserdoelaanwijzer van de pods een van de vele typen lasergeleide bommen of raketten aan om zelf kilometers weg te blijven van de lokale korte afstands luchtafweer. De elektronische tegenmaatregelen (ECM) van interne- of externe systemen, in combinatie met diverse actieve opties, moeten het hoofd bieden aan het SAM gevaar met een groter bereik.
Silent Eagle
Hoewel de F-15 Eagle volgend jaar operationeel veertig wordt, maken Strike Eagle versies dat de productie ervan voortduurt. Nieuwe radarsystemen ((APG-82) houden de F-15 bij de tijd door actief elektronisch gefaseerd te gaan scannen (AESA). Hier worden zowel oudere F-15 jagers als F-15E en andere Strike Eagle versies mee uitgerust.
Mochten nieuwe generatie toestellen wat gaan tegenvallen, we noemen geen namen, komt de door Boeing ontwikkelde Silent Eagle misschien zelfs wel opnieuw in beeld. De CFTs hiervan hebben de brandstofruimte deels ingeruild voor een wapencapaciteit, met deuren voorzien van lanceerinrichtingen (Conformal Weapons Bay -CWB). Diverse stealth-trucjes maken de Silent Eagle van voren gezien radartechnisch ‘stiller’.
Stil of luid, en met de naverbranders vol bij zijn ze luid, de Eagles kunnen nog wel een tijdje van invloed blijven op deodorantgebruik.
Silent Eagle lanceert AIM-120 vanuit CWB (foto: screenshot Boeing-youtube upload)
APG-82 AESA radar (foto: Raytheon)
Techspecs
McDonnell Douglas/Boeing F-15E Strike Eagle (F-15C waar afwijkend)
Lengte: 19.43 meter. Spanwijdte: 13.05 meter. Vleugeloppervlak: 56.50 m². Gewichten: 14.300 leeg, maximaal 36.900 kilo (12.700-30.845 kilo). Motoren: 2 x Pratt&Whitney F-100-229 turbofan van 8074 kilo stuwkracht, 10.782 kilo met naverbranding (F-100-200/220 turbofans van 6618-10.782 kilo voor /220). Maximum snelheid: her en der wordt hetzelfde opgegeven als voor de F-15C, maar dit zal gezien de CFTs iets minder zijn dan de ruim 2600 km/u op hoogte voor de C. Vliegbereik: is alles van 3000-5500 kilometer voor te vinden (F-15C dito). Bewapening: M61A1 zesloops 20 mm kanon met 510 granaten. Aan de romp, CFTs en twee vleugelophangpunten kunnen tot 10.400 kilo aan wapens en brandstoftanks worden opgehangen (F-15C: M61A1 kanon met 910 granaten, plus theoretisch 7300 kilo aan wapens-tanks, inclusief CFTs voor een aantal C-subversies).
F-15E Strike Eagle
F-15 Silent Eagle
(Titelfoto: Boeing)
