Enkele dagen geleden had ik tijdens mijn reis door de Verenigde Staten een ontmoeting met een tegendraadse auteur: James Ronald Kennedy. Hij publiceerde onder meer de bestseller The South was Right over de Amerikaanse burgeroorlog (1861-1865). Van het boek werden meer dan 120.000 exemplaren verkocht en Kennedy is een soort intellectuele rockster geworden in de Zuidelijke staten. Hij is veelvuldig op tv, reist rond om zijn boek te signeren, zit in de Raad van Toezicht van verschillende historische musea. Wie zich een beetje inleest in de Amerikaanse geschiedenis komt hem vroeg of laat tegen.
De kern van zijn betoog is dat de Burgeroorlog – die meer dan 600.000 slachtoffers vergde en onnoemelijke destructie aanrichtte – onnodig en ongerechtvaardigd was. Hij stelt dat Noord-Amerika beter af was geweest zonder de eenheid die Abraham Lincoln uiteindelijk manu militari heeft afgedwongen.
Daarbij betoogt de auteur dat slavernij hoe dan ook zou zijn afgeschaft – en dat de Burgeroorlog daar geen significante bijdrage aan heeft geleverd. Sterker: hij impliceert dat juist de gespannen rassenrelaties die ná de Burgeroorlog (onder meer via de wrede Jim Crow wetten) ontstonden, zijn voortgekomen uit het Zuidelijk ressentiment over de verloren Oorlog en de opgelegde Unie. Met andere woorden: de belangrijkste rechtvaardiging die doorgaans voor het bloedvergieten wordt aangedragen, namelijk afschaffing van de slavernij, zou op lucht zijn gebaseerd.
Een prikkelende contralezing van de dominante visie op de geschiedenis. Voldoende reden om hem eens op te zoeken (zoals ik ook het Whitney Plantation slavernijmuseum in Louisiana heb bezocht en over de tragische geschiedenis van de Native Americans heb geleerd in het Tennessee State Museum in Nashville). Ben ik het helemaal met Kennedy eens? Och, moeilijk te zeggen. Op sommige punten maakt hij zeker interessante analyses, op andere punten heb ik mijn twijfels. Maakt dat uit voor een ontmoeting? Natuurlijk niet. Mag je dan ook geen foto online plaatsen? Wat een onzin.
Toch ontstond grote ophef op internet. Ik zou een ‘racist’ zijn, een voorstander van slavernij, ik zou lid zijn geworden van de Ku Klux Klan. GeenStijl scandeerde zelfs dat ik nu ‘voor migratie van slaven’ zou zijn. Geen van de woedende reaguurders had blijkbaar enig idee wat deze auteur betoogt; en nog geheel los daarvan, geen van hen vindt blijkbaar dat je een ontmoeting met een auteur mag hebben ongeacht de vraag in hoeverre je het met hem eens bent. Het Nederlands debat op z’n smalst.
