Het paniekvoetbal is tastbaar: Links heeft Trumpocalypse aan zichzelf te danken

15-12-2016 22:13

Het zijn vooral de linkse en liberale partijen die Trump aan de macht geholpen hebben. Als deze niet snel tot inkeer komen, helpen zij in 2017 ook populistisch rechts in Europa aan de macht.

Er is iets ontzettend gemakzuchtig aan de barrage van Trumpbashende artikelen. Links-liberaal gaat onverminderd voort met de bewezen falende tactiek van het afschilderen van Trump, zijn kameraad Bannon en zijn stemmers als racistische, vrouwonvriendelijke, islamofobe, antisemitische, homofobe dommerds.

Mijn hemel, Trump krijgt de nucleaire codes, legaal in het land verblijvende minderheden (seksueel of anderszins) moeten snel een veilig heenkomen zoeken in Canada en Ivanka Trump dreigt het Witte Huis straks in Hello-Kitty kleuren in te richten. Snel, vlugzout, de Trumpocalypse is nabij!

De toon is paniekerig, verontwaardigd en moreel superieur: hoe konden jullie op hem stemmen? Foei: zien jullie niet hoe gevaarlijk hij is, een rattenvanger van Hamelen en een gebakken lucht verkoper?

De American Dream is om zeep geholpen

Om met dat laatste te beginnen. Dat is een ontzettende jij-bak, zowel van de Democraten daar als Links in Europa hier. Vier decennia lang hebben Republikeinen en Democraten gezamenlijk de Amerikaanse Droom om zeep geholpen. De koopkracht van de meeste Amerikanen is sinds de jaren 70 gedaald. De sociale mobiliteit van bijvoorbeeld de zwarte Amerikaanse bevolking is vijf procent (slechts een op de twintig zwarten gaat er in hun leven financieel op vooruit en gaat van de onder- naar de midden klasse). Voor de rest van de Amerikanen is die ook niet briljant en de toekomst is niet rooskleurig. Die is er steeds vaker een geworden van ‘working poor’ of een uitkering als ‘paycheck’, als politieke afkoopsom voor het stemmen (op de Democraten) en voor je stilte daarna.

Tegelijkertijd wordt een klein establishment historisch rijk o.a. met collectief geleend geld. Dat komt niet slechts door betere ideeën, globalisering of een hoger werkethos, maar vooral vanwege maximale controle over het politieke systeem en daarom minimale belastingen. Daarmee is ondernemen geen kunst meer, maar controle. De concurrentie en daarmee het kapitalisme gaan er wel langzaamaan aan kapot. De banenmotors van de economie, het MKB, kunnen daar immers niet mee concurreren.

Klinkt vaag? Vraag je af hoeveel hardwerkende Amsterdamse middenstanders ook een winkel op het Centraal Station zouden kunnen en willen kopen als ze net als Starbucks 12 jaar geen belasting hadden hoeven betalen.

Verloren ideologische veren

Dit traditioneel linkse thema van redelijk inkomen en werkstabiliteit wordt gemakshalve volledig genegeerd. Sinds de jaren 80, de ‘schuivende panelen’ en ‘het afschudden van de ideologische veren’ van de PvdA en New Labour in Groot Brittanië, weten burgers dat zie hiervoor niet meer bij traditioneel links hoeven aan te kloppen.

Het is Jan Modaal niet ontgaan dat Bos, Balkenende en EU’s Barosso bij banken en verzekeraars vorstelijke salarissen verdienen. De meeste (ex)politici op Capitol Hill worden na een paar termijnen multimiljonairs. Knap hoe ze dat doen van een jaarsalaris van 191.000 dollar? (Antwoord: ze worden lobbyisten.) Globalisering is vervelend voor de normale burger, maar niet voor de (politieke) top. Dat kan en mag allemaal natuurlijk, maar het staat wel in schril contrast met de situatie van de meeste burgers en het beginsel van gelijke mogelijkheden.

Heeft de PvdA al door dat het haar ex-kiezers het ondertussen geen millimeter boeit of Asscher, Samsom of de rechts-back van FC Utrecht Mark van de Maarel nu tot lijsttrekker verkozen is? Ik denk het niet. De kiezer beloont de PvdA op het moment dat ik dit schrijf daarom ook met een daverend onveranderde 11 zetels voor haar overbodige stoelendans. Le voilà.

Het paniekvoetbal is tastbaar

Er is natuurlijk een perfecte manier om de noodzakelijke introspectie uit de weg te gaan en dat is om je tegenstander en zijn stemmers tot een monsterlijke karikatuur te maken. Je houdt zelf zo de onverdiende ‘moral high-ground’ en bent ingeënt tegen wat komen gaat, een historisch verlies. Het is alsof Links komend jaar wíl verliezen en straks jeremiërend met de armen ten hemel geheven op hun chaise longue in moreel gelijk wil neerploffen. En waar komen in hemelsnaam al die verdraaide racisten vandaan? De helft van de Amerikaanse bevolking nog wel.

Het is echter een mathematische vervelende noodzakelijkheid dat volksstammen die nu Trump stemden dat al eerder twee keer voor Obama deden. En we zijn naarstig op zoek naar diezelfde morele onderklasse in Europa die terecht enige vragen probeert te stellen bij bijvoorbeeld de planloosheid bij de import van 1,5 miljoen vluchtelingen in 2015. De EU op dit punt: niet vooruitzien, alleen reactie, regie afwezig.

De kans dat Links voor de verkiezingen tot inkeer komt is nul. Sterker nog “they’re doubling down”, het paniekvoetbal is tastbaar en het volume gaat omhoog. Dat wordt gezellig in maart (Nederland), mei (Frankrijk) en september (Duitsland). Links kijkt liever omlaag naar de domme Trumpstemmers, die domme Brexit Engelsen, de Wildersstemmers, dan in de spiegel.

Ik ben het daarom eens met de Amsterdamse graffiti-kunstenaar Laser 3.14 die vóór Trump’s verkiezing al ergens op de Prinsengracht schreef: “Don’t blame Trump. Blame yourself”.