GroenLinks is al de partij voor iedereen die zich zorgen maakt over het klimaat en voor iedereen die meer vluchtelingen wil opvangen. In een poging definitief de grootste partij op links te worden wil GroenLinks zich nu ook profileren op de publieke sector. Dat is de reden dat er deze zondagmiddag zo’n 1500 mensen aanwezig zijn in AFAS Live, de voormalige Heineken Music Hall. De afgelopen maanden ging partijleider Jesse Klaver allerlei kantines langs om naar de problemen van de mensen in het land te luisteren. Deze zondag is de afsluiting van deze ‘kantinetour’.
Dat levert mooie plaatjes op. De zaal staat vol picknicktafels die een hele grote kantine moeten symboliseren. Op de tafels liggen wegwerpborden met hompen brood. GroenLinks-sympathisanten uit het hele land druppelen langzaam binnen. Er zijn opvallend veel mensen die al actie voeren voor betere zorg en beter onderwijs. Vlak voor aanvang is zeker drie kwart van de picknicktafels gevuld. Een meer dan indrukwekkende opkomst op een van de laatste zonnige vrije middagen van het jaar.
GroenLinks is een geoliede PR-machine en heeft haar beeldregie prima op orde. We beginnen met een filmpje over werknemers in de zorg, het onderwijs, kinderdagverblijven en het openbaar vervoer. Als de video is afgelopen blijkt Jesse al middenin de zaal te staan. Hij vertelt dat hij tijdens zijn tour onder de indruk was van wat hij aantrof. Vier mensen die Jesse heeft ontmoet staan vanmiddag op het podium en mogen hun verhaal vertellen. Dat doen ze, waarna de camera zich weer richt op Jesse, die als soort een schaapsherder te midden van zijn kudde staat.
Jesse praat zo’n drie kwartier met de mensen in de zaal. Allerlei aanwezigen krijgen het woord. Het gaat vrijwel uitsluitend over zorg en onderwijs. We leren dat de werkdruk te hoog is, dat er te weinig geld is en dat er te weinig collega’s zijn. De werkdruk wordt deels veroorzaakt door de enorme bureaucratisering: werknemers moeten tegenwoordig continu formulieren invullen. Of je nu in de thuiszorg werkt, de ouderenzorg, het speciaal onderwijs of het primair onderwijs: de problemen zijn overal hetzelfde.
Zo ontstaat een herhalende sessie met steeds dezelfde klachten. Al snel zijn de reacties van Jesse interessanter dan de verhalen uit de zaal. Een vrouw houdt het niet droog als ze vertelt dat er een tekort is aan 3.000 mensen in de kraamzorg. De meeste mensen zouden dichtslaan, maar Jesse stelt de vrouw moeiteloos op haar gemak door te zeggen dat we deze middag alle tijd hebben voor haar verhaal. Ook maakt hij grapjes hoe belangrijk kraamzorg was toen hij zelf vader werd. Jesse beheerst alle finesses van het vermogen te improviseren. Zonder die eigenschap zou deze PR-middag hopeloos mislukken.
Inhoudelijk is deze bijeenkomst volstrekt oninteressant want we horen alleen maar dingen die we allemaal al heel lang weten: in de publieke sector heersen bureaucratie, geldgebrek en personeelstekort. Het is een taai thema waar Pim Fortuyn al in 2002 over sprak. De klachten van toen zijn grotendeels de klachten van nu. We krijgen een boekje met de uitkomsten van de kantinetour, maar ook daar staat niets nieuws in. De grote vraag die deze GroenLinkse PR-show dan ook oproept is hoe die klachten nou eindelijk eens verholpen kunnen worden. Hier hoor je er maar één oplossing: meer geld.
Jesse wil vooral de mensen mobiliseren. Hij wordt daarbij geholpen door de actualiteit. De actiegroep ‘Wij staan op’ voerde succesvol campagne tegen het plan om gehandicapten minder dan het minimumloon te betalen. Het migratievriendelijke GroenLinks is ook blij dat Lili en Howick na veel maatschappelijke druk mogen blijven. Deze voorbeelden laten zien dat actievoeren zin heeft en op die lijn wil GroenLinks duidelijk verder. Impliciet lijkt de boodschap dat er zonder stevige maatschappelijke druk ook in de publieke sector niets zal veranderen.
Jesse hoopt dat deze middag het begin is van ‘de grootste acties ooit’. Hij kondigt aan dat hij twee miljard euro extra voor de publieke sector zal eisen: niet toevallig het bedrag dat met de afschaffing van de dividendbelasting is gemoeid. Jesse denkt dat de actiebereidheid nooit zo groot was en dat verandering mogelijk is. ‘We strijden samen verder,’ roept hij. Dan is de bijeenkomst afgelopen. De geschiedenis leert dat het nu weer aan de actievoerders is. Als zij succes hebben, gaat GroenLinks graag op de bagagedrager zitten.
