Chris Aalberts onderzoekt dit jaar de ontwikkeling van Forum voor Democratie. Hij start in Amsterdam, waar de partij al een jaar in de gemeenteraad zit. Doneer ook om deze serie een vervolg te geven in de provincie, de Senaat en in het Europees Parlement. Doneer via Voor de Kunst.
Sylvana Simons loopt de raadszaal uit. Het is duidelijk tijd voor een agendapunt dat is ingebracht door de Amsterdamse fractie van Forum voor Democratie (FvD). Het Amsterdamse college met onder andere GroenLinks en de PvdA is van plan illegalen 24-uursopvang te geven. Er komen meerdere locaties in de stad en er zijn al bewonersavonden georganiseerd. FvD-fractievoorzitter Annabel Nanninga wil er deze woensdagmiddag over spreken, ondanks het feit dat het ook al over een kleine twee weken in de raadscommissie aan bod komt. Dit agendapunt kan wat FvD betreft absoluut niet wachten.
Eind van de maand zullen er knopen worden doorgehakt waar de opvanglocaties gaan komen, weet Nanninga. FvD is erg blij dat er nu eindelijk een draagvlakmeting komt als ergens een locatie wordt gepland. Ook is FvD blij met een meldpunt voor overlast voor omwonenden. Toch is Nanninga ook boos: eigenlijk is dit allemaal een trucje van de wethouder, denkt ze. Op de bewonersavonden zijn veel bezwaren naar voren gekomen. Er komt nu wel een draagvlakmeting, maar die meting vindt pas plaats nadat er een besluit over een locatie is genomen.
De bewoners hebben nu al geklaagd dat ze denken dat ze overlast zullen krijgen en dus moet er volgens FvD 24 uur per dag iemand op een opvanglocatie aanwezig zijn om de omwonenden te woord te kunnen staan. FvD wil bovendien dat de krakers van het collectief ‘We are Here’ – illegalen die her en der in de stad panden langere of kortere tijd kraakten – niet voor opvang in aanmerking komen. De wethouder mag op Nanninga reageren, maar eerst is haar grootste electorale concurrent aan de beurt: mevrouw Poot van de VVD.
De VVD wil net als FvD dat de draagvlakmeting plaatsvindt voordat er wordt besloten of ergens een opvang wordt geopend. Poot wil weten wat zo’n meting precies inhoudt aangezien er dan al is besloten dat er ergens een opvang komt. Ze is haar tweede vraag vergeten. De wethouder, Rutger Groot Wassink (GroenLinks), begint te misten over de bewonersavonden waar Nanninga niet altijd bij zou zijn geweest, waar diverse zorgen zouden zijn geuit en waar de sfeer per keer heel verschillend was. Of ergens een locatie komt, hangt van veel factoren af en draagvlak is er eentje van. Als er nergens draagvlak is, moeten er toch locaties komen, want de gemeenteraad wil dat er opvang komt. In een democratie krijgt niet iedereen altijd zijn zin, doceert de wethouder.
De ouderenpartij begint te ratelen over sociaal zwakke wijken. Daar mag geen opvang komen, vindt het raadslid, maar Groot Wassink houdt vol: ook dat is maar één van de criteria bij de afweging of ergens opvang komt. Mevrouw Poot van de VVD weet inmiddels haar tweede vraag weer: waarom wil het college altijd inzetten op burgerparticipatie maar juist niet bij dit thema? De wethouder kopt hem in: burgers mogen juist wel meepraten, maar dat betekent niet dat iedereen zijn zin krijgt. De VVD zal dat als bestuurderspartij toch wel begrijpen?
Hier valt op dat alleen FvD, VVD en de ouderenpartij het woord voeren. De andere negen fracties uit van de gemeenteraad houden zich stil. De wethouder ontraadt ondertussen alle moties van FvD, waarna alleen het rechtse deel van de gemeenteraad voor die moties stemt: wederom VVD, FvD en de ouderenpartij, aangevuld met het CDA. Dat zijn elf van de 45 zetels. Daarmee is dit agendapunt ook weer afgehandeld. Het college kan door op de ingeslagen weg.
We zien hier het probleem van FvD in Amsterdam: de gemeenteraad is zo links dat het onmogelijk is de illegalenopvang tegen te houden. Er is hooguit iets in de marge te verbeteren, zoals draagvlakmetingen en overlastmeldpunten. Maar ook daar zien veel linkse partijen niets in. FvD dwingt in de praktijk alleen de VVD zich uit te spreken. De VVD is in Amsterdam ook vrij links en dus moet de partij wel meebewegen met FvD om rechtse stemmers niet van zich te vervreemden. Ondertussen gaapt de rest van de zaal: de hele rechterflank is hier niet zo relevant.
FvD maakt het er zelf niet beter op. Raadsleden zeggen dat de FvD-moties vooral voor de bühne zijn: er is niet vooraf geïnventariseerd voor welke FvD-achtige punten de rest van de gemeenteraad wél zou kunnen stemmen en Nanninga heeft ook geen vragen gesteld die de wethouder echt in de problemen kunnen brengen. Versnipperd rechts kan in deze gemeenteraad alleen invloed hebben als raadsleden hun werk heel goed voorbereiden en als er een ‘gunfactor’ is. Of Nanninga die heeft is niet helemaal duidelijk, maar in een tijd waarin haar partijleider regelmatig controversiële uitspraken doet, heeft haar partij die in ieder geval niet.
Chris Aalberts onderzoekt dit jaar de ontwikkeling van Forum voor Democratie. Hij start in Amsterdam, waar de partij al een jaar in de gemeenteraad zit. Doneer ook om deze serie een vervolg te geven in de provincie, de Senaat en in het Europees Parlement. Doneer via Voor de Kunst.
