De blik is dof en gelaten. Niet bepaald de oogopslag van een superster. Afgaand op de hoesfoto kun je je zelfs afvragen What’s Going On? Hoe moest Marvin Gaye antwoord geven op het artistieke en commerciële succes van die geëngageerde conceptplaat uit 1971? Gaye heeft moeten knokken om het album precies zoals hij het wilde uitgebracht te krijgen. Het succes toonde achteraf zijn gelijk. Wat gebeurde er het jaar erna? Weinig op muzikaal, des te meer op privégebied.
Pas aan het einde van 1972 kwam de zanger met het antwoord: een album met filmmuziek, slechts vooraf gegaan door de single You’re The Man. Op een van de hoesjes van de het originele plaatje zien we hem met flinke wallen onder de ogen. Die single was een aanklacht tegen de Amerikaanse politiek. Het land voerde al jaren vergeefs oorlog in Vietnam, presidentsverkiezingen waren op komst, er was het begin van het Watergateschandaal.
En was hoe was met Marvin Gaye zelf? De ‘prins van Motown’ had andere zaken aan zijn hoofd. Even ademhalen: de naweeën van een eerste zelfmoordpoging, huwelijksperikelen, een getroebleerde relatie met zijn tirannieke vader, ruzies met de platenbaas, een hardnekkige cocaïneverslaving. Voldoende redenen om er artistiek gezien van alles uit te halen. Zou je zeggen. Niet dus. Veel opnamen uit die tijd bleven jaren op de plank liggen.
Volgens de sticker op de hoes is de lp You’re The Man een ‘lost album’. Nummers die voor het eerst zijn bijeen gebracht op vinyl, al kwamen de meeste al eerder terecht op diverse compilaties. Bijna de helft ervan werd niet eens geschreven door Marvin Gaye, maar onder meer door Willy Hutch, wiens composities veel te makkelijk en gemiddeld zijn voor Gaye’s niveau. Bovendien maken veel van de bijdragen de indruk bijeengeraapt te zijn in plaats van dat ze een albumgeheel vormen. Gaye zingt over politiek, over liefde en gebrek aan liefde, afgewisseld met een instrumental en nota bene een kerstliedje. Merkwaardig dat onder een van de songs een modern drumritme is gemixt.
Maar toch. Het is wel Marvin Gaye hè? Op de weinige hoogtepunten is zijn stem ouderwets bezwerend en smekend. Herkenbaar blijft ook de soulmuziek met strijkers in dat typische tempo; schuifelend tussen verleiding en daadkracht. Sterk zijn I’m Going Home, het titelnummer en The World Is Rated X. Ondanks dat de tekst niet hemzelf is ziet Gaye het allemaal met lede ogen aan: “Fighting, killing and dope dealing, it’s everywhere“. Lekker losjes klinkt opeens Checking Out, een eerbetoon aan ‘groove machine‘ Hamilton Bohannon.
Deze dubbel-lp verschijnt niettemin in een stijlvol ontworpen klaphoes. Binnenin een essay van Gayebiograaf David Ritz en informatie over de opnamen per song. De persing door het Franse MPO is kraak- en geruisloos. Mooi dat het label van het Tamla logo, Gaye’s oorspronkelijke platenmaatschappij, is gehandhaafd. Tamla, ook bekend als Tamla Motown, bestaat tegenwoordig alleen nog als onderdeel van de immense Universalcatalogus.
In 1984 werd Marvin Gaye door zijn vader doodgeschoten tijdens een hoogoplopende ruzie.
Marvin Gaye – You’re The Man (2lp Tamla/Universal 2019)
