GroenLinks-leider Jesse Klaver wil vandaag nog een debat in de Tweede Kamer over de boerenprotesten. Volgens hem is minister-president Mark Rutte de controle kwijt over de stikstofcrisis. “Hier regeert het recht van de trekker”, schrijft Klaver op Twitter. De acties van boze boeren en bouwers hebben zich woensdag als een olievlek verspreid over het land. In de ochtend trokken de actievoerders vanuit onder meer Alkmaar, Apeldoorn, Assen, Berkel en Rodenrijs, Born, Helmond en Tilburg de snelwegen op. Ze zijn massaal aanwezig in onder meer binnensteden, bij fabrieken en op het Mediapark in Hilversum.
Stadspleinen worden bezet. Snelwegen zijn afgezet. Boeren blokkeren panden van media-outlets en eisen zendtijd.
Hier regeert het recht van de trekker. @minpres heeft de “aanpak” van de stikstofcrisis niet onder controle. Ik wil vandaag nog een debat over de ontstane chaos.
— Jesse Klaver (@jesseklaver) December 18, 2019
De acties zijn gericht tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Niet alleen bouwers en boeren hebben last van de stikstofcrisis, ook de bouw van zonneparken, windmolens en andere duurzame energieprojecten loopt gevaar. De boeren zijn daarnaast boos op supermarkten omdat die niet genoeg zouden betalen voor hun producten.
In de ochtendspits leidden de acties tot forse files, iets waar de ANWB dinsdagavond al voor had gewaarschuwd. Tijdens de piek, rond 08.30 uur, stond er circa 400 kilometer file. Normaal is dat op woensdag zo’n 250 kilometer. Ook wordt een zware avondspits voorzien.
Toegangswegen naar het Hilversumse Mediapark werden door tractoren geblokkeerd. Op het terrein eisten de activisten zendtijd op tv, maar dat werd geweigerd door de hoofdredacteur van NOS Nieuws, Marcel Gelauff. Hij ging met boeren in discussie en zei dat de redactie zelf gaat over wat ze uitzendt. De boeren beraden zich nog op een reactie. Burgemeester Pieter Broertjes riep automobilisten op niet meer naar Hilversum te komen.
Ook bedrijfsterreinen zijn doelwit. In Bergen op Zoom hebben boeren en bouwers het terrein van chemiebedrijf Sabic bezet en in Geertruidenberg (Noord-Brabant) voerden boze boeren en bouwers actie bij de Amercentrale “om te laten zien dat de industrie ook veel uitstoot”. Zo trokken activisten ook naar Tata Steel in IJmuiden.
Ook veel distributiecentra krijgen bezoek van de zware voertuigen. Blokkeren van de centra mag niet, want dat heeft de rechter verboden. Maar de activisten lieten zich wel zien bij depots in onder meer Den Bosch, Groenlo, Nieuw Bergen, Tilburg, Breda, Velsen-Noord, Veghel en Woerden.
Ook in steden lieten de bouwers en boeren zich zien. Bij het Gelderse provinciehuis in Arnhem verzamelden zich er honderden, onder wie Duitse boeren. Ook in Middelburg werden ze op het provinciehuis ontvangen. In Eindhoven bezetten ze het Stadhuisplein. Maar de politie dirigeerde ze daar weg, omdat er te veel druk zat op de onderliggende parkeergarage. Ook de Grote Markt in Gouda werd bezet door tractoren, in Den Haag trakteerde PVV-leider Geert Wilders actievoerders op oliebollen.
De snelweg A1 bij De Lutte (Overijssel) werd in de ochtend in beide richtingen geblokkeerd, waarna barbecues werden aangestoken. In het begin van de middag pas werd de actie gestaakt. Om een verkeerschaos te voorkomen, werd de A9 bij Akersloot afgesloten door de politie.
Ook bij op- en afritten van snelwegen is veel politie. Actievoerders zijn in sommige gevallen tegengehouden of bekeurd.
Het kabinet bereikte dinsdagavond een akkoord met koepelorganisatie Landbouw Collectief over stikstofmaatregelen. Maar volgens Farmers Defence Force, een van de radicalere organisaties, gaat het om een onvolledig principeakkoord en blijven acties hard nodig. Dinsdag nam de Eerste Kamer de ‘spoedwet aanpak stikstof’ aan, met daarin maatregelen om de bouwsector snel weer op gang te krijgen.
ANP/TPO
