Richard de Mos – Opdat wij niet vergeten: verplichte excursies naar concentratiekampen

30-04-2020 14:49

Om te voorkomen dat de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog worden vergeten, moeten we, 75 jaar na de Bevrijding, blijven kijken naar het verleden en blijven herinneren. En dat is keihard nodig. Uit een vorig jaar gedane peiling van de Holocaust Memorial Day Trust, een stichting die in het leven is geroepen door de Britse regering om de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust te promoten, is gebleken dat een op twintig Britten niet gelooft dat de Holocaust heeft plaatsgevonden. Volgens acht procent van de Britten wordt de genocide schromelijk overdreven. Ongeveer de helft van de ondervraagden heeft geen weet van het aantal Joden dat in concentratiekampen is omgekomen. Een op de vijf Britten schat het aantal vermoorde Joden op minder dan twee miljoen, terwijl zo’n zes miljoen Joden tijdens de Holocaust zijn omgekomen. Benieuwd wat de resultaten zouden zijn bij een soortgelijke Nederlandse peiling.

‘Zeker is ook dat steeds meer leraren moeite hebben om de Holocaust te bespreken in de klas’

Zeker is dat het aantal Nederlandse incidenten van anti-Joodse discriminatie in de ruim dertig jaar dat het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) zijn Monitor Antisemitische Incidenten uitbrengt, nog nooit zo groot geweest. In 2019 zijn 182 incidenten geregistreerd, een toename van 35 procent ten opzichte van 2018, toen er 135 meldingen waren. Uitingen op internet zijn hier niet meegeteld. Van de 182 incidenten zijn 53 afkomstig uit Amsterdam. Hier is de stijging nog hoger dan landelijk, namelijk 51 procent.

Zeker is ook dat steeds meer leraren moeite hebben om de Holocaust te bespreken in de klas. Dit heeft te maken met de diverse samenstelling van klassen op gebied van cultuur en achtergrond, waardoor op steeds meer scholen, uit angst voor felle reacties van leerlingen, lessen over de Holocaust een taboe worden.

‘Zoals met veel zaken in de geschiedenis zie je dat bij jongere generaties de Tweede Wereldoorlog steeds minder leeft’

Als we willen dat de komende generaties de Holocaust en de gebeurtenissen rondom de Tweede Wereldoorlog herinneren en respecteren, moeten we leerlingen in aanraking laten komen met het verleden. Daarom pleit ik voor verplichte excursies naar concentratie- en vernietigingskampen voor scholieren uit het middelbaar onderwijs. Laat bij hen maar binnenkomen waartoe blinde haat kan leiden; een moordmachine die de mensheid nog nooit eerder gekend heeft.

Zoals met veel zaken in de geschiedenis zie je dat bij jongere generaties de Tweede Wereldoorlog steeds minder leeft. Omdat het simpelweg te ver van ze af staat. Daarom moeten we ons afvragen hoe we toekomstige generaties de Tweede Wereldoorlog laten herdenken, zodat we de slachtoffers en hen die voor onze vrijheid vielen niet vergeten.

Het Ministerie van Onderwijs, het Comité 4 en 5 mei, leraren, Joodse organisaties, culturele- en museale instellingen en vertegenwoordigers van de moslimgemeenschap zouden er goed aan doen om het curriculum van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust, naast verplichte excursies, zo in te richten dat leerlingen er ook een beeld bij hebben. Daarbij moet de eerdere lijn van het CIDI worden omarmd, Namelijk dat rumoer bij lessen over de Holocaust door leerkrachten bij de schoolleiding moet worden gemeld en dat leerlingen die antisemitisch gedrag blijven vertonen worden gesanctioneerd. Alleen dan zorgen wij ervoor dat wij nooit vergeten .

En o ja, op 4 mei ben ik 2 minuten stil, jij ook?