Roderick Veelo- Populisten hebben reputatie op te bouwen, Trump en Johnson zijn daar niet mee bezig

02-10-2020 12:59

Donald Trump en Joe Biden (Screenshot YouTube)

Het eerste verkiezingsdebat is op punten gewonnen door de Democratische presidentskandidaat Joe Biden. Met zijn blik in de camera zagen Amerikaanse kiezers zijn boodschap rechtsreeks bij hen in de huiskamer belanden.

Biden lachte de aanvallen van zijn rivaal Donald Trump hoofdschuddend weg en hij was opvallend scherp in zijn antwoorden op de vragen van de moderator. No sleepy Joe at all.

President Trump ontregelde de uitzending vooral. Door de spelregels van het debat te negeren en zijn tegenstander te vaak te onderbreken. Hinderlijk en kinderlijk. Geen plan van aanpak anders dan de geruststelling dat alles goed zal komen met Covid en de economie.

Nu worden deze verkiezingen niet beslist bij het eerste van de drie debatten, maar toch zien 30 miljoen kijkers een president die de zorgen van veel Amerikanen over corona en de werkloosheid beantwoordt met wat hij allemaal goed gedaan heeft. Ik vrees voor Trump dat dat onvoldoende is.

sNa het terugkijken van het verkiezingsdebat schakelde ik door naar de Britse televisie. Daar zag ik een gebogen Boris Johnson, op bezoek bij een technische school, een schaaf over een stuk hout halen. Het was zichtbaar zijn eerste keer.

Maar zijn gestuntel viel weg bij de verbazing dat Johnson in het fragment geen afstand houdt tot de houtbewerkers in opleiding en geen mondkapje draagt.

Daarmee overtreedt de premier niet alleen zelf de regels die hij anderen oplegt, maar wekt Johnson ook de verbazing dat hij – nota bene een ex-coronapatiënt – het besmettingsgevaar onderschat of aan zijn laars lapt.

De woede hierover van presentator Piers Morgan, die het fragment op televisie toonde, spreekt boekdelen.

Boris Johnson is in rap tempo het vertrouwen aan het verspelen dat hij van miljoenen Britten vorig jaar augustus kreeg om de natie door een zware tijd te loodsen. Morgan was een van hen.

Johnson’s geloofwaardigheid staat ook op het spel bij de brexit. Met nog drie maanden voor een handelsverdrag met de Europese Unie veegt hij de afspraken over Noord-Ierland van tafel; afspraken die hij zelf met de EU gemaakt had.

De regering-Johnson heeft toegegeven dat hiermee regels van internationaal recht worden overtreden.

Het is niet alleen zeer de vraag of dit geïmproviseer tot een gunstige handelsrelatie met de EU zal leiden, maar ook of de Britten Johnson’s strenge coronawetgeving in acht zullen nemen wanneer de premier afspraken en wetgeving zelf met gemak terzijde schuift.

In de peilingen zijn de Conservatieven inmiddels ingehaald door Labour.

De kracht van Johnson en Trump was de bestaande orde op te schudden. Globalisering, immigratie, de macht van Brussel of die van China, zij zijn gekozen om bij deze zaken op de rem te staan. En hun kiezers kunnen een beetje dollen met de oude garde en de bestuurlijke elite best waarderen, maar uiteindelijk willen ook zij dat ze goed bestuurd worden door betrouwbare politici.

Daarin hebben populisten nog wel een reputatie op te bouwen. Trump en Johnson zijn daar nadrukkelijk niet mee bezig.

En hoewel nog geen regeringsverantwoordelijkheid, ook bij Forum voor Democratie bouwt fractieleider Thierry Baudet niet aan zo’n reputatie. Het relativeren van de Covid-pandemie tot een alibi van de regering om burgers te controleren is hooguit een keer een kroeggesprek, maar getuigt niet van de ambitie een crisis als deze in goede banen te leiden.

Het verwijt aan populisten is vaak dat ze hun aanhang verzamelen door op angstgevoelens in te spelen. Maar de mensen die uiteindelijk kiezen voor populistisch rechts koesteren juist hoop op verandering. Zoals meer veiligheid, meer zeggenschap (referenda) en minder immigratie.

Grote veranderingen die niet vragen om ontregelen, improviseren of een kroeggesprek, maar om betrouwbare politici die hun werk doen.

Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLNieuws.nl.