U zond in: Het jaar 2020 was het jaar van de herriemakers

31-12-2020 14:23

Hallo redactie,

Graag wil ik een artikel insturen over hoe ik het nieuws in het afgelopen jaar heb beleefd. Ik ben vast niet de enige die op dit moment over deze zaken wat kwijt wilt dus ik begrijp het als het ongelezen in de prullenbak verdwijnt.

Groeten van
Julia de Jongste
Rotterdam

***

Het jaar 2020 was het jaar van de herriemakers. Niet alleen diegene die met potten en pannen om het hardst probeerden een televisie-uitzending te verstoren, maar ook de schreeuwers in de politiek, op straat, en in de zorg.

Ik heb altijd geleerd dat het belangrijk is om jezelf te laten horen en voor jezelf op te komen. Het is dus heel normaal en prijzenswaardig dat bij de eerste coronagolf in maart verpleegpersoneel opstond en zei niet te kunnen werken zonder beschermingsmiddelen, zelfs wanneer het RIVM een leidraad gaf hoe te handelen. Het is goed dat de politiek óók nog eens voor hen in de bres sprong en dat de rest van Nederland een minuut lang klapte voor de zorg.

Maar daar houdt het ook wel op. Natuurlijk zijn beschermingsmiddelen essentieel, maar ze wáren er gewoon niet. En dan moeten er keuzes gemaakt worden. Even een fabriek uit de grond stampen kan niet en eisen dat er wel voldoende voorraad had moeten zijn is totaal onrealistisch als je kijkt naar hoe lang we zonder corona hadden kunnen doen met alle mondkapjes die het afgelopen jaar zijn gebruikt (kleine hint: veruit de meerderheid zou de houdbaarheidsdatum passeren en vernietigd moeten worden).

Het klappen voor de zorg was ook mooi, maar ik heb er niet aan mee gedaan. Niet omdat ik niet vind dat elke zorgverlener en iedereen die hen assisteert alle lof verdient, maar omdat het vooral zo passief is. De eerste die met het idee kwam is in mijn ogen een held, de rest die volgde deed niet meer dan op like klikken.

En waar klappen ze eigenlijk voor? De professionaliteit in de zorg is ver te zoeken. Niet omdat ik het zeg, maar omdat de beroepsgroep van verzorgenden zélf zegt dat ze professioneel zijn en daarmee klaar met leren. In de zorg blijven innovatieve oplossingen letterlijk op de plank liggen omdat het personeel vindt dat ze het al goed genoeg doen. Ik heb nog nooit een piloot of een medewerker op een booreiland horen zeggen dat het klaar is. Dat zijn mensen die niet alleen op hetzelfde hoge niveau opereren als mensen in de zorg, maar die ook constructieve kritiek op zichzelf en hun organisatie leveren én die zorgen dat deze kritiek opvolging krijgt. Niet alleen omdat ze mondiger zijn of hun organisaties beter luisteren, maar omdat elke fout die ze maken voor henzelf en honderden anderen fataal kan zijn. In ziekenhuizen vinden nog steeds duizenden infecties plaats omdat personeel niet lang genoeg de handen wast of fouten maakt die ze niet rapporteren en waar niemand dus ooit iets van leert.

Oh, en dan de politiek. Mee willen denken met het beleid? Heel graag. Maar op elk signaal uit de media aanslaan zonder eerst ook maar even vijf minuten stil te staan bij wat er écht aan de hand is? Aan het begin van het jaar scholen willen sluiten terwijl dat niet nodig lijkt en dan aan het einde van het jaar scholen open willen houden terwijl ze moeten sluiten. Gelukkig zijn er politici die toegeven dat ze handelden met de informatie die ze toen hadden en dat verkeerd hebben geïnterpreteerd, maar in beide gevallen is er ook niemand met een oplossing gekomen. Want die schoolweken begin van het jaar die alle leerlingen hebben gemist, waarom zijn die niet in de zomervakantie ingehaald? En hoe kan het dat nog niemand in ziet dat het misschien juist goed is als lesmethoden worden aangepast op online werken, omdat kinderen dan individueel de voor hen best passende lesmethode kunnen gebruiken, in plaats van hen direct zodra het kan weer in een leslokaal te duwen.

Misschien waren de echte helden van 2020 wel degenen die hun mond hielden en gewoon aan het werk gingen, vooral bij die banen waar je niet gewoon thuis kunt blijven. Probeer als stratenmaker maar eens anderhalve meter te houden van degene die je stenen aan moet geven of als verhuizer die een wasmachine twee trappen op moet krijgen. En ja, de mensen in de zorg krijgen óók allemaal een schouderklopje. Het waren vooral de organisaties achter deze zorgmedewerkers die voor duizenden doden hebben gezorgd. Met hun afwachtende passieve houding bleven verzorgingshuizen eerst te lang open en daarna te lang dicht. Terwijl ondertussen het personeel in en uit liep en zelfs op meerdere locaties werd ingezet, waarbij ze figuurlijk het vuurtje overbrachten. De organisaties hadden gewoon zelf moeten zeggen dat personeel intern had moeten gaan. En dat is niet makkelijk te zeggen en het is niet makkelijk om thuis alles te regelen, maar dat eerder genoemde luchtvaartpersoneel kan het ook, net als de olie- en gasindustrie. Alleen zijn we gewoon te bang en te beschermend om ons zorgpersoneel op de feiten te wijzen.

En misschien moet de beloning voor al deze beroepsgroepen wel zijn dat we vanaf nu gaan zorgen dat we zonder ze kunnen. Al het repetitieve werk moet verdwijnen. Laten we zorgverleners de tijd geven om een babbeltje te kunnen maken en spelletje spelen met de mensen om wie zij zo veel geven. Laat de stratenmaker haar rug sparen en minder uren hoeven draaien. Zorg dat de leraar niet ‘s avonds nog lessen voor moet bereiden of verslagen nakijken. Straks wil iedereen deze beroepen doen waar het nu nog lastig is personeel te vinden. En met de jaren die verstrijken, zal er steeds minder personeel nodig zijn maar hoeven we niks in te leveren op kwaliteit. Dit zal als katalysator zorgen dat eerst in heel Nederland en daarna op de hele wereld mensen minder hoeven te werken in alle denkbare beroepen. En omdat hierdoor de kosten van alles omlaag gaan, gaan we er grosso modo nog op vooruit ook. Die paar procentjes groei in Nederland zullen enorm zijn voor landen waar mensen nog in armoede leven. Pas als iedereen daar voldoende eten, onderwijs en zorg heeft, heeft het geschreeuw van dit jaar écht iets opgeleverd.

Julia de Jongste

***