Het was een heugelijke dag: in Groningen werd woensdag een gloednieuw Statenlid benoemd. Het is een oude bekende: Jeroen de Vries, ooit onderdeel van het motorblok van Forum voor Democratie en persvoorlichter van de Tweede Kamerfractie. De Vries splitste zich in de zomer van 2019 af om met oud-partijbestuurder Henk Otten verder te gaan als Groep Otten (GO). Die partij krijgt nu voet aan de grond in Groningen, verreweg de beste plek om te zien welke puinhoop Forum is geworden.
Het is nooit helemaal duidelijk geworden waarom Forum in Groningen vijf zetels haalde. Het partijbestuur ging daar in ieder geval niet vanuit: de partij wilde verder boren naar gas, een standpunt wat in het Noorden hopeloos impopulair is. Forum gokte op veel zetels in de Randstad en liet de Noordelijke provincies grotendeels links liggen. Tot ieders verrassing werd Forum hier toch de derde partij. We herinneren ons de video’s nog wel van Groningers die niet goed konden uitleggen waarom ze precies op de partij hadden gestemd. Het zal de landelijke campagne wel geweest zijn. Die werd dan weer geregeld door Otten en De Vries.
Zo kwamen er vijf FvD’ers in de Provinciale Staten, even onvoorbereid als elders. Veel standpunten van Forum gaan over de landelijke politiek en dus moesten de Statenleden zelf maar bedenken wat ze van allerlei provinciale thema’s vonden. Daar waren ze door Forum in ieder geval niet op voorbereid. Dat kon dus alleen maar misgaan en zo ging het ook.
De eerste episode van deze treinramp heet Eddy Kuiper, een defensie-ambtenaar werkend in Den Haag, die wel hoge ogen gooide bij de landelijke leiding maar praktisch niet aan het Statenlidmaatschap toekwam. In 2019 was hij nog bij de vergaderingen maar in 2020 was de rek eruit. Na maart liet hij zijn gezicht nog maar één keer zien. De fractie zegde in juli het vertrouwen in hem op, waarna hij in de media meldde zich van geen kwaad bewust te zijn. Forum meldde dat Kuiper geen enkele inzet toonde en dat noemde Kuiper dan weer leugens. Maar Forum had gewoon gelijk dat Kuiper er nauwelijks was.
De FvD-fractie had op nog een ander punt gelijk: Kuiper was totaal onbereikbaar. Hij kwam na juli 2020 helemaal niet meer opdagen. Op de website bleef Kuiper virtueel onderdeel van Forum, want hij gaf bij de provincieambtenaren niet aan wat hij met zijn zetel ging doen. Ook op verzoeken van ondergetekende reageerde hij niet. Zo was Kuiper al snel in een spook-Statenlid veranderd. Probleempje voor Forum: als Kuiper zou opstappen was er geen vervanger, aangezien alle overige kandidaten op de lijst niet in Groningen woonachtig waren.
Beter werd het niet meer. In november liepen ontzettend veel Forum-politici weg na uit het uitlekken van antisemitische apps, maar in Groningen bleef het stil. De fractie leek eventjes een eenheid, maar in het Noorden reageert men gewoon wat langzamer dan elders. Eind december, dus ruim een maand na zijn partijgenoten, splitste Robert Pestman zich af om zich aan te sluiten bij Code Oranje, de landelijke – inmiddels mislukte – partij van Richard de Mos. Pestman was erachter gekomen dat Forum ‘een koers vaart die niet langer de mijne is’. Toen waren er nog drie actieve FvD’ers over. Ondertussen lijkt Pestman alweer op zoek naar een andere partij.
Het kan altijd trager. Henk Marquart Scholtz bedacht nog eens anderhalve maand later dat Forum was veranderd. In zijn woorden: ‘het was een nette partij’. Marquart Scholtz vond dat de schandalen en gedonder de spuigaten uitliepen. Het had hem bijna drie maanden gekost dat te bedenken. Onder de naam ‘Ons Groningen’ bleef hij in de Provinciale Staten. Toen waren er nog twee FvD’ers over: Daniël Osseweijer, intern bekend als een nogal PVV-erig type die elke verbindende kwaliteit ontbeert en de openlijk homoseksuele fractievoorzitter Bart van der Werff, die om die reden sowieso bij Forum is verdwaald.
Als u zich afvraagt wat deze groep dolende politici heeft gepresteerd, kunt u daar de database van de provincie Groningen op naslaan. Forum was de afgelopen twee jaar druk met het indienen van ruim veertig moties, maar vergat dat die alleen zinvol zijn als ze ook een meerderheid krijgen. Dat lukte één keer: er komt een onderzoek naar nieuwe batterijtechnologie. Forum stelde acht keer Statenvragen en diende twee amendementen in die vervolgens werden weggestemd. FvD-afsplitsingen Code Oranje en Ons Groningen zijn nog niet aan al deze activiteiten toegekomen.
Onlangs heeft spook-Statenlid Eddy Kuiper bedacht dat hij toch maar beter kan vertrekken. Daarmee zijn de vijf zetels voortaan verdeeld over vier fracties. De nummers zes tot en met negen van de kandidatenlijst zijn inmiddels aangesloten bij JA21 maar willen niet naar Groningen verhuizen, mede omdat ze elders al een functie hebben. De laatste kandidaat op de lijst, Jeroen de Vries, wil dat wel. Daarmee is de vierde FvD-fractie een feit. Na Forum, Code Oranje en Ons Groningen komt nu ook GO in de Provinciale Staten. En dat allemaal nog steeds op basis van een programma waarin behalve de gasboringen geen enkele visie op Groningen stond.
Misschien moeten de Groningers de volgende keer toch iets beter nadenken waar ze bij de Provinciale Statenverkiezingen op stemmen.
