We zijn in Europa veel dichterbij een financiële crisis dan we misschien denken, waarschuwt hoogleraar bankwezen en financiering aan de universiteit Tilburg Harald Benink in Sven op 1: “Centrale bankiers zijn zich hiervan bewust, maar het moet op politiek niveau doordringen.”
Door de stijgende inflatie staat de Europese Centrale Bank (ECB) onder druk om de rente te verhogen. Vermoedelijk zal de ECB de rente gaan verhogen. Dat betekent dat landen meer moeten gaan betalen voor de staatsleningen die ze hebben uitstaan. Voor Nederland is dat niet direct een probleem. Maar landen met een zeer hoge staatsschuld dreigen dan serieus in de problemen te komen: Italië, Spanje – en ook Frankrijk. Volgens econoom Harald Benink moet daarom door regeringsleiders van de Eurogroep worden ingegrepen. Je ziet de renteverschillen in eurolanden oplopen, signaleert hij. “Als de rente stijgt worden Italiaanse obligaties voor beleggers aantrekkelijk. We zien nu al de onrust.”
Volgens de hoogleraar in Tilburg heeft de Eurozone te lang geleund op het opkopen van staatsobligaties. Met de huidige hoge inflatie zal niet alleen de ECB maar ook Brussel moeten ingrijpen door verdere integratie van de unie, volgens de econoom. “Wat we niet gedaan hebben, is de budgettaire pilaar van het eurosysteem versterken.” Benink doelt daarbij op een Europese Unie die ook als fiscale unie optreedt.
Bennik erkent het risico van de hoge Italiaanse staatschuld voor de Eurozone. “Maar het is niet waar dat Italië niks doet. Ik heb Hoekstra horen zeggen dat hij onder de indruk is van de hervormingen die onder leiding van premier Draghi worden ingevoerd.” Volgens Benink moet Europa Italië blijven helpen met hervormen.
Vorige week schreef de Tilburgse hoogleraar Benink namens denktank Sustainable Finance Lab (SFL) een open brief aan het bestuur de ECB. Hij pleit voor een lagere ECB-rente om de energietransitie te stimuleren. Volgens de hoogleraar kan Italië het niet permitteren om met een hogere rente dezelfde investeringen in klimaat te doen als Nederland en Duitsland. “Dan creëer je een nieuwe financiële crisis. Waar ik voor pleit is nieuwe paneuropese investeringsfondsen om landen zoals Italië te helpen te investeren in het klimaat.”
