Achtergrond

Duitse kerncentrales mogelijk langer open, de feiten tot nu toe

02-09-2022 16:09

Kerncentrale
Shutterstock.

FRANKFURT, 2 september (Reuters) – De Duitse netbeheerders staan op het punt de resultaten bekend te maken van stresstests van het elektriciteitstransmissiesysteem, waarbij rekening wordt gehouden met de risico’s van een escalatie in de Russische gasleveringscrisis, terwijl het land een langere levensduur voor zijn kernreactoren overweegt.

Nucleaire nutsbedrijven hebben gezegd dat zij de drie overblijvende kernreactoren ook na de geplande sluitingsdatum aan het einde van het jaar in bedrijf kunnen houden, maar het is aan Berlijn om de bal aan het rollen te brengen.

De uitkomst van de stresstests zou de regering ertoe kunnen aanzetten verlengingen toe te staan in haar pogingen om de economie van energie te voorzien en een recessie af te wenden die steeds waarschijnlijker wordt als de haperende Russische gasexport volledig stopt.

Voormalig bondskanselier Angela Merkel heeft na de kernramp in Fukushima in 2011 het initiatief genomen voor wetgeving om het gebruik van kernenergie te verbieden; een meerderheid van de kiezers was voor, maar de houding is veranderd door de vrees voor brandstoftekorten.

Een terugdraaiing of uitstel van het exitplan zou betekenen dat de nutsbedrijven E.ON, RWE en EnBW de ontmantelingsschema’s en personeelsvoorzieningen moeten herschikken, terwijl juridische, veiligheids- en aansprakelijkheidskwesties moeten worden opgelost.

Hier volgen de antwoorden op een aantal dringende vragen:

Wat is de noodzaak?

Rusland heeft woensdag de gasleveringen via Europa’s belangrijkste aanvoerroute stopgezet, waardoor de economische strijd tussen Moskou en Brussel verhevigd is en de kans op recessie en energierantsoenering in enkele van de rijkste landen van de regio toeneemt.

Moskou zegt dat Westerse sancties vanwege de invasie in Oekraïne de reparatie van apparatuur belemmeren, terwijl Europa zegt dat dit een voorwendsel is om gas als politiek wapen te gebruiken, een argument dat Rusland afwijst.

Duitsland, de grootste gasafnemer van Rusland, heeft het gebruik van de brandstof in de periode januari-juni met 15% teruggeschroefd. Hoewel het land andere bevoorradingsbronnen onderzoekt, blijft het afhankelijk van Rusland.

Volgens de energietoezichthouder Bundesnetzagentur zal een krap aanbod problemen opleveren om de consument warm te houden en de industrie draaiende te houden, maar Duitsland is steeds beter voorbereid.

Gasgestookte centrales waren in juli goed voor 10% van de elektriciteitsproductie.

De productie van sommige van deze centrales zou kunnen worden vervangen door kernreactoren en door centrales die geïmporteerde steenkool of plaatselijk gewonnen bruinkool verbranden.

Dat zou op zijn beurt meer gas vrijmaken voor de industrie en de 41 miljoen Duitse huishoudens die gas gebruiken voor verwarming.

E.ON, RWE en EnBW exploiteren 4300 megawatt (MW) aan kernenergiecapaciteit via hun respectieve reactoren Isar 2, Emsland en Neckarwestheim 2.

Samen met drie andere reactoren die eind vorig jaar werden gesloten, produceerde kernenergie 12% van de elektriciteit in Duitsland, maar dat is dit jaar gedaald tot 6%.

Duitsland heeft ook zonne- en windenergie en werkt aan terminals voor vloeibaar aardgas (LNG).

Wat zeggen de exploitanten?

Leonhard Birnbaum, directeur van E.ON, zegt dat hij geen technische belemmeringen ziet voor de veilige voortzetting van de exploitatie van Isar 2 zonder dat nieuwe splijtstofstaven moeten worden aangekocht. Hij schat het mogelijke extra bereik op enkele maanden.

Markus Krebber, president-directeur van RWE, zegt ook dat de centrales theoretisch in de eerste weken van volgend jaar kunnen draaien, maar dat daarna nieuwe splijtstofelementen nodig zijn, of zelfs de revitalisering van de capaciteit die in 2021 is stilgelegd – beslissingen die de regering moet nemen.

Thomas Kusterer, financieel directeur van EnBW, zit op dezelfde lijn.

Wat is de symboliek achter Duitse kernenergie?

De Groene Partij, die nu deel uitmaakt van de coalitieregering, vindt haar oorsprong in de milieubeweging van de jaren zeventig, die wees op de veiligheidsrisico’s en het onopgeloste vraagstuk van het kernafval. Zij zou een ommezwaai moeten maken.

Herbevestiging van het nut van kernenergie zou de critici van Merkels besluit en populistische stemmen rechtvaardigen.