Buitenland

Opnieuw hevige protesten in Iran, ook protesten in Londen en Parijs, tenminste 52 doden

01-10-2022 18:23

Iran
Teheran, 12 Maart, 1979. AP Photo/Richard Tomkins.

DUBAI, 1 oktober (Reuters) – Demonstranten verzamelden zich zaterdag in heel Iran en in de Koerdische regio van het land werden stakingen gemeld, terwijl de demonstraties tegen de dood van een vrouw in politiebewaring hun derde week ingingen.

Lees ook: dossier Iran

De protesten, veroorzaakt door de dood van Mahsa Amini, een 22-jarige vrouw uit Iraans Koerdistan, zijn uitgegroeid tot de grootste manifestatie van verzet tegen de Iraanse klerikale autoriteiten sinds 2019.

Mensen demonstreerden zaterdag in Londen en Parijs en elders uit solidariteit met de Iraanse demonstranten, waarbij sommigen foto’s van Amini vasthielden, die drie dagen na zijn arrestatie door de zedenpolitie van de Islamitische Republiek wegens “ongeschikte kleding” overleed.

In Iran toonden berichten op sociale media demonstraties in grote steden als Teheran, Isfahan, Rasht en Shiraz.

In de traditionele zakenwijk Bazaar in Teheran scandeerden anti-regeringsbetogers “We zullen een voor een worden gedood als we ons niet verenigen”, terwijl ze elders in de hoofdstad een hoofdweg blokkeerden met een hek dat uit de middenberm was gescheurd, bleek uit video’s die werden gedeeld door het alom gevolgde Twitter-account 1500Tavsir.

Studentendemonstraties

Studenten demonstreerden ook op tal van universiteiten. Op de universiteit van Teheran werden tientallen studenten aangehouden, aldus 1500Tavsir. Het semi-officiële persbureau Fars zei dat enkele demonstranten op een plein bij de universiteit werden gearresteerd.

1500Tavsir plaatste ook een video die naar eigen zeggen bij de poorten van de universiteit van Isfahan is opgenomen en waarop schoten te horen zijn. Op een andere video werd traangas afgevuurd bij de universiteit, waardoor een groep mensen uiteen werd gedreven.

Reuters kon de berichten op de sociale media niet verifiëren.

De protesten begonnen bij de begrafenis van Amini op 17 september en verspreidden zich over 31 Iraanse provincies. Alle lagen van de samenleving, inclusief etnische en religieuze minderheden, namen eraan deel en velen eisten de val van opperste leider Ayatollah Ali Khamenei.

Volgens Amnesty International heeft het harde optreden van de regering tegen de demonstraties tot dusver geleid tot de dood van ten minste 52 mensen en tot honderden gewonden. Rechtengroeperingen zeggen dat tientallen activisten, studenten en kunstenaars zijn aangehouden.

In Londen hielden ongeveer 2500 mensen een luidruchtig protest op Trafalgar Square, zwaaiend met Iraanse vlaggen. Weinig vrouwen onder de overwegend Iraanse menigte stemden toe in een interview voor de camera, uit angst voor identificatie en represailles van de autoriteiten.

In het centrum van Parijs kwam een menigte van enkele tientallen mensen bijeen om steun te betuigen aan de Iraanse demonstranten, met Iraanse vlaggen en foto’s van slachtoffers die bij de protesten zijn omgekomen.

Aanval in Zahedan

De Iraanse autoriteiten zeggen dat veel leden van de veiligheidstroepen zijn gedood en beschuldigen de Verenigde Staten ervan de onrust te misbruiken om Iran te destabiliseren. De staatsmedia hebben de demonstranten bestempeld als relschoppers en opruiers.

De Revolutionaire Garde zei dat vier leden van haar strijdkrachten en de vrijwillige Basij-militie vrijdag zijn gedood bij aanvallen in Zahedan, de hoofdstad van de zuidoostelijke provincie Sistan-Baluchistan.

De staatstelevisie had vrijdag gezegd dat 19 mensen, waaronder leden van de veiligheidstroepen, waren gedood in Zahedan nadat ongeïdentificeerde gewapende personen het vuur hadden geopend op een politiebureau, waarop veiligheidstroepen terugschoten.

Hossein Salami, opperbevelhebber van de garde, zwoer wraak en noemde de doden “martelaren van zwarte vrijdag”.

Een wetgever uit Zahedan zei dat de veiligheid in de stad zaterdag was hersteld, meldde een semi-officieel persbureau.

De autoriteiten gaven een separatistische groepering van de Baluchi-minderheid de schuld van de schietpartij in Zahedan. Staatsmedia zeiden dat twee prominente militanten die banden hebben met die groep zijn gedood.

IRNA plaatste een video met vernielde auto’s, een omvergeworpen en brandende trailer of bus, en branden in uitgebrande gebouwen en winkels, en beschreef het als beelden van “wat de terroristen gisteravond in Zahedan met de winkels van de mensen hebben gedaan”.

Reuters kon de beelden niet verifiëren.

Koerdistan

De protesten waren bijzonder hevig in de Iraanse regio Koerdistan, waar de autoriteiten eerder de onrust van de Koerdische minderheid, die tot 10 miljoen mensen telt, hebben neergeslagen.

Uit vrees voor een etnische opstand en als machtsvertoon heeft Iran deze week raketten afgevuurd en met drones doelen aangevallen in de Koerdische regio van buurland Noord-Irak, nadat het Iraanse Koerdische dissidenten ervan had beschuldigd betrokken te zijn bij de onrust.

Winkels en bedrijven staakten zaterdag in 20 steden en dorpen in het noordwesten uit protest tegen aanvallen op gewapende Koerdische oppositiepartijen in Irak door de Iraanse Revolutionaire Garde, meldde de Koerdische rechtengroep Hengaw.

De groep zei ook dat veiligheidstroepen hadden geschoten op demonstranten in Dehgolan en Saqez, de woonplaats van Amini.

Een door Hengaw geplaatste video toont mannen die op motorfietsen door een straat met gesloten winkels scheuren en beschrijft hen als “repressieve krachten in de straten van Saqez”.