Door: Jan Omvlee, TPO- De Nederlandse overheid heeft te weinig informatie over de behaalde resultaten van projecten die zijn gerealiseerd met EU-subsidies. Dat is een conclusie uit nieuw onderzoek van de Algemene Rekenkamer. Nederland ontving in de periode 2014-2020 ruim 7,4 miljard euro aan subsidiegelden, maar weet niet of dit geld ”optimaal ingezet” is. Het ontbreekt aan sturing over hoe het geld dient te worden gebruikt.
De Algemene Rekenkamer trekt deze conclusie na een enquête onder 1.300 subsidieontvangende organisaties. De meesten zeggen blij te zijn met de subsidies, die een belangrijke rol speelden bij verschillende projecten.
Fondsen uit Brussel kunnen door landelijke en lokale overheden voor van alles en nog wat aangevraagd worden. De Rekenkamer noemt als voorbeeld projecten in de landbouw, natuurbeheer, asielopvang, arbeidsparticipatie en onderwijs. De betrokken ministers maken nationale programma’s op deze gebieden met de beschikbare EU-budgetten.
9 van de 10 ontvangers zeggen tegen de Rekenkamer dat ze een project sneller en beter konden starten, of grootschaliger konden maken dankzij de subsidies. Wel wordt een subsidieaanvraag als heel tijdrovend en moeilijk ervaren. Twee-derde van de aanvragers zei hierom een extern adviseur in te hebben geschakeld, die hen door het aanvraagproces hielp. Van de organisaties die geen subsidie ontvingen voor een project, moest ongeveer de helft met dat project stoppen.
Vaak ontbreekt het bij aanvragen voor projecten echter aan een duidelijke probleemanalyse en inhoudelijke onderbouwing. Zo valt uit veel aanvragen niet op te maken waarom de meeste toegevoegde waarde van het EU-geld nou juist daar te behalen valt, en niet ergens anders. Ook is er onvoldoende inzicht in ”de geleverde prestaties en gerealiseerde effecten” van projecten.
Er moet vanuit de overheid meer aandacht komen voor het evalueren van eerdere subsidies. Dit moet het mogelijk maken om fondsen in het vervolg doelgerichter in te zetten. Volgens de Rekenkamer is het Europees Sociaal Fonds (ESF) hierin een uitzondering, maar hier was ”maar” 0,5 miljard euro mee gemoeid. Het totale Nederlandse subsidiebedrag was vele malen groter, en over de inzet daarvan is nog veel onduidelijk.
