Buitenland

Nieuwe getuigen abortusprogramma Nigeriaanse leger

19-04-2023 15:04

Nigeriaanse troepen bewaken een stembus in februari. Bron: Mosa'ab Elshamy via AP

Door: Jan Omvlee, TPO- Een nieuw hoofdstuk in een Nigeriaans gruwelverhaal. Reuters kwam vorig jaar december met een serie reportages, nadat tientallen vrouwen en meerdere militairen hun verhaal hadden gedaan over een geheim abortusprogramma van het Nigeriaanse leger. Dat leger vecht al 14 jaar tegen een opstand van de islamistische Boko haram, een organisatie die streeft naar het stichten van een kalifaat in het noorden van het land.

Volgens de getuigen opereert het leger een aantal centra waar vrouwen die zijn ontvoerd en uitgehuwelijkt aan rebellen, gedwongen worden een abortus te ondergaan. Het leger zou bang zijn dat de kinderen van de Boko Haram-krijgers later in de voetsporen van hun vaders treden, en zelf de wapens op zullen pakken tegen de staat. Abortus is in Nigeria enkel toegestaan om het leven van de moeder te redden, maar wat het Nigeriaanse leger zou doen heeft daar niets mee te maken.

Nu hebben twee nieuwe slachtoffers zich bij Reuters gemeld, nadat ze elkaar tegen waren gekomen op een bruiloft en hun verhalen uit hadden gewisseld. De twee vertelden hoe ze allebei zwanger waren geworden, na te zijn ontvoerd door Boko Haram. Beiden wisten ze te ontsnappen tijdens vuurgevechten tussen het leger en de militanten. Na de bevrijding door het leger volgde echter een tweede ontvoering. De abortussen zouden zijn uitgevoerd door middel van pillen en injecties, in speciale detentiecentra van het leger in het noordoosten van het land. Beiden vertelden ook dat ze daar meerdere andere zwangere vrouwen zagen.

Nigeria is in religieus opzicht verdeeld tussen een islamitisch noorden en een christelijk zuiden, met daartussen een gordel waar veel inwoners nog altijd inheemse religies aanhangen. De legerleiding komt voornamelijk uit het noorden van het land. De huidige president, Muhammadu Buhari, is zelf een moslim met een militaire achtergrond. De islamitische minister van Defensie komt uit de noordelijke staat Kano. De opstand van Boko Haram speelt zich vooral af in de noordelijke staten Borno, Yobe en Adamawa. De gewapende strijd, en de bijkomstige hongersnood en ziekte, zou volgens de VN aan zeker 350.000 mensen het leven hebben gekost.

Volgens Reuters zijn er ten minste 10.000 abortussen gepleegd sinds het leger hier in 2013 mee begon. Een militair die anoniem met journalisten wilde spreken, getuigde tussen 2016 en 2020 betrokken te zijn geweest bij 3.900 abortussen. Sommige soldaten zouden de vrouwen vertellen dat ze blij moeten zijn met de ingreep, omdat een buitenechtelijk kind van een militant een zware last is. Bevrijdde vrouwen zouden alsnog verstoten kunnen worden door hun eigen familie en gemeenschap, en moeite hebben om een nieuwe echtgenoot te vinden.

De nationale mensenrechtencommissie van Nigeria heeft begin dit jaar een onderzoek ingesteld naar het abortusprogramma van het leger. De Nigeriaanse staat ontkent vooralsnog iedere betrokkenheid.