Buitenland

Steun Joe Biden aan Israël bezwijkt onder complexiteit en gruwelijkheid oorlog

13-11-2023 13:13

President Joe Biden midterms
AP Photo/Alex Brandon.

WASHINGTON (AP) – In de eerste dagen en uren na de Hamas-aanval op Israëlische burgers op 7 oktober, sprak president Joe Biden met grimmige verklaringen en onvoorwaardelijke steun voor oude Amerikaanse bondgenoot Israël.

Nu, een maand later, heeft die ondubbelzinnige steun plaatsgemaakt voor de complexiteit en de verschrikkelijke slachtoffers van de oorlog. En de regering Biden smeekt Israël om een aantal van zijn tactieken te beteugelen om het lijden van de burgers in Gaza te verlichten.

Geen weg terug naar status quo

Terwijl de veroordeling van het conflict over de hele wereld is toegenomen, wordt de Democratische president ook geconfronteerd met de grenzen van het vermogen van de VS om de uitkomst te sturen. Niet alleen over de oorlog, maar ook wat erna komt.

“Er is geen weg terug naar de status quo zoals die was op 6 oktober,” zei Biden drie weken na de aanval.

Op zijn best onzeker

Maar zelfs als Israël erin slaagt Hamas te verlammen of uit te roeien, zal er ook een verschuiving moeten plaatsvinden in Washington. Opeenvolgende Amerikaanse regeringen hebben geprobeerd het conflict in het Midden-Oosten te beheersen, terwijl de politieke wil ontbrak om manieren te bedenken om het te beëindigen.

En toch is de weg vooruit op zijn best onzeker. “Het is volstrekt onduidelijk of er een ‘morning after‘ is”, zegt Shibley Telhami, de Anwar Sadat Professor voor Vrede en Ontwikkeling aan de Universiteit van Maryland. Hij merkt op dat dit “een langere periode van geweld op een andere schaal zou kunnen zijn voor vele, vele maanden of jaren”.

Politieke oplossing

“Maar als er iets mogelijk is, kunnen ze niet zomaar een plan op tafel leggen,” voegt hij eraan toe.

“Ze moeten zelf nieuwe Amerikaanse standpunten innemen, die transformerend zijn, die anders zijn, die lijken op iets wat we nog niet gezien hebben.”

Telhami zegt dat na zijn trouwe steun voor Israël, de president even drastische stappen zou moeten nemen om de steun van de Palestijnen te krijgen voor een politieke oplossing van het conflict. Te beginnen met het inperken van de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever die de Palestijnen zien als een inbreuk op hun toekomstige staat.

Weinig vooruitgang

In de afgelopen weken hebben Amerikaanse functionarissen interne discussies en gesprekken gevoerd met bondgenoten over het bestuur na Hamas in Gaza, en opnieuw gesproken over het werken aan een tweestatenoplossing. Inclusief, zoals Biden zondag zei tegen de emir van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad Al Thani, een “toekomstige Palestijnse staat waar Israëli’s en Palestijnen naast elkaar kunnen leven met gelijke mate van stabiliteit en waardigheid”.

Toch is er weinig vooruitgang geboekt met betrekking tot de manier waarop dat doel bereikt kan worden. Sommigen in de regering Biden maken zich steeds meer zorgen dat het stijgende aantal doden in Gaza dat doel nog moeilijker zal maken.

Palestijnse Autoriteit

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft opgeroepen tot een terugkeer naar een verenigd Palestijns bestuur over de Westelijke Jordaanoever en Gaza onder de belegerde Palestijnse Autoriteit.

De internationaal erkende groep verloor in 2007 de controle over Gaza aan Hamas en wordt door de eigen bevolking sceptisch bekeken vanwege de vermeende samenwerking met Israël.

Jake Sullivan, de nationale veiligheidsadviseur van Biden, ging zondag nog een stap verder door een visie te schetsen van wat de VS als een weg voorwaarts ziet. Eén die nog steeds geen steun heeft van de belangrijkste spelers in de regio.

‘Geen herbezetting van Gaza’

In een interview op CBS’ Face the Nation zei Sullivan dat “de basisprincipes van de weg voorwaarts duidelijk zijn”. Die weg, zei hij, omvatte “geen herbezetting van Gaza, geen gedwongen verplaatsing van het Palestijnse volk. Gaza mag in de toekomst nooit worden gebruikt als basis voor terrorisme en het grondgebied van Gaza mag niet worden verkleind.”

De Palestijnse Autoriteit heeft dat idee openlijk van de hand gewezen. “We gaan niet naar Gaza op een Israëlische militaire tank,” vertelde premier Mohammad Shtayyeh onlangs aan PBS.

“De Palestijnse Autoriteit zegt dat ze de taak die de regering Biden opdringt niet op zich wil nemen. Tenzij ze een soort echte toezegging krijgt voor een groot diplomatiek initiatief dat leidt tot een tweestatenoplossing”, zegt Nathan Brown, professor politieke wetenschappen en internationale zaken aan de George Washington University.

Onenigheid binnen Democratische partij

Binnen de Democratische Partij zijn er ook duidelijke tekenen van onenigheid. Bijna de helft van de Democraten keurt de manier af waarop president Joe Biden omgaat met het conflict tussen Israël en Hamas, volgens een nieuwe peiling van The Associated Press-NORC Center for Public Affairs Research.

In het Congres is er tot nu toe geen consensus over het voorstel van Biden om een hulppakket aan te nemen dat hulp aan Israël, Oekraïne en Taiwan omvat. En extra geld om problemen aan de zuidelijke grens van de VS aan te pakken.

Eindspel oorlog

Er zijn ook tekenen van verdeeldheid tussen de Amerikaanse en Israëlische standpunten over het eindspel van de oorlog, waarbij premier Benjamin Netanyahu erop aandringt dat Israël de veiligheidscontrole over Gaza voor de lange termijn behoudt. Een standpunt dat het Witte Huis heeft afgewezen, en alternatieven zoals een internationale waarnemingsmacht uitsluit.

“De enige macht die op dit moment kan garanderen dat Hamas, dat het terrorisme niet – niet opnieuw – de kop opsteekt en Gaza weer overneemt, is het Israëlische leger,” zei Netanyahu tegen NBC’s Meet the Press.

“Dus al met al zal de militaire verantwoordelijkheid in Israël moeten liggen.”

Burgerlijke autoriteit

En in een interview met CNN’s State of the Union leek Netanyahu de terugkeer van Gaza naar de Palestijnse Autoriteit uit te sluiten. Hij zei dat welke groep het ook overneemt, Gaza moet “demilitariseren” en “de-radicaliseren”.

“Er moet een gereconstrueerde burgerlijke autoriteit komen,” zei hij over de Palestijnse Autoriteit. “Er moet iets anders komen.”

Strijd om harten en geesten

Tot de aanval van Hamas had de regering van Biden de regio grotendeels op een laag pitje gezet, omdat ze zich eerst concentreerde op de spil naar Azië en daarna op de reactie op de Russische invasie in Oekraïne. Nu staat Biden voor een uitdaging die zijn politieke steun thuis en de eenheid van Amerikaanse bondgenoten in het buitenland heeft versplinterd.

“Het is duidelijk dat Israël de militaire capaciteit heeft om Hamas uit te schakelen,” zei Senaatscommissievoorzitter Mark Warner (Democraten, Virginia) op Fox News Sunday.

“Maar dit is ook een strijd om harten en geesten, harten en geesten in termen van het behouden van steun voor Israël in dit land, in de wereld en in de regio.”