Door dr. Eric Hendriks, 4 december 2023 - Verkiezingsduidingen zijn een politieke kunst. Ze boetseren de feiten tot beelden, schetsen de vermeende oorzaken van de winst of het verlies, en tekenen de tegenstellingen en de toekomst. De achterban moet worden gerustgesteld of klaargestoomd en de horizon bestipt. Intellectuelen, moralisten en mansplainers halen hun gram. Verliezers vechten voor het behoud van hun heilige huisjes.

'Hordes Nederlandse journalisten probeerden het publiek uit alle macht weg te houden van Wilders’ conclusies'

Dit alles vergt creativiteit, maar tegelijkertijd wordt het duidingsspel ingegeven door oprechte zorgen, die vaak ook legitiem zijn.

De fronsende wenkbrauwen doen echter niets af aan het creatieve element, want zelfs de meest bezorgde verkiezingsduidingen zijn een razen der verbeelding.

'De PVV is altijd een post-9/11-partij gebleven uit de hoogtijddagen van president Bushs war on terror'

Toch zijn zeker niet alle duidingen even goed of verhelderend. De slechtste zijn clichématig, horizonversmallend en verkleinend. Ze slaan met een dof geluid neer op de geest; ze kappen het denken af en duwen de duider een zelfgenoegzaam eigen gelijk in.

Naar-binnen-kering

Neem de zelfgenoegzame gedachte (beter gezegd: non-gedachte) van progressieve critici dat Wilders en zijn verkiezingszege voortkomen uit een naar-binnen-kering. Zulke critici wa