Politiek Buitenland

Hongarije akkoord met steun Oekraïne in ruil voor EU-fondsen

13-12-2023 10:30

Viktor Orban
Viktor Orban. photocosmos1 / Shutterstock.com

(Zoltan Simon, Rosalind Mathieson, Bloomberg, 13 december 2023) – Hongarije is bereid zijn veto over een omvangrijk financieringsvoorstel van de EU voor Oekraïne op te heffen in ruil voor miljarden aan financiering die het blok heeft onthouden aan Boedapest dit vanwege democratische achteruitgang. Dit zegt de belangrijkste politieke adviseur van premier Viktor Orbán.

De regering in Boedapest houdt een vierjarig steunpakket van 50 miljard euro voor Kiev tegen dat volgend jaar van start zou gaan. Dit als onderdeel van een bredere strijd over de begroting van de EU tijdens een vergadering van leiders die donderdag begint.

De opmerkingen van Balazs Orban, die geen familie is van de premier, suggereren dat Hongarije voor zijn toestemming een hoge prijs wil vragen die voor de rest van het blok moeilijk te accepteren zou kunnen zijn.

“De EU-financiering van Hongarije en de financiering van Oekraïne zijn twee verschillende zaken”, vertelde Balazs Orban, die politiek directeur is van de premier, dinsdag in een interview aan Bloomberg. “Maar als de EU erop staat dat de financiering van Oekraïne uit een gewijzigde EU-begroting moet komen, dan worden de twee kwesties aan elkaar gekoppeld.”

Hij zei ook dat Hongarije gekant blijft tegen een volledig vierjarig hulpplan en er de voorkeur aan geeft dat de EU Kiev financiering biedt voor één jaar zonder wijzigingen aan de begroting. Boedapest zou ook “overwegen bij te dragen” aan het pakket, zei hij.

Geen strategische kwesties

Premier Orbán zei in een op woensdag gepubliceerd interview dat financiële kwesties deel kunnen uitmaken van een akkoord.

Maar hij onderstreepte dat hij het streven van de EU om lidmaatschapsonderhandelingen met Oekraïne te beginnen – een ander onderwerp op de agenda van de top – als een strategische kwestie beschouwt waar hij tegen is.

“Ik ben bereid om een financiële deal te sluiten over financiële kwesties,” zei Orban in een wekelijkse podcast van Mandiner. “Maar ik ben niet bereid om een financiële deal te sluiten over strategische of beleidskwesties.”

30 miljard euro

Boedapest verhoogt de inzet op het moment dat de EU naar verwachting woensdag ongeveer 10 miljard euro aan financiering zal vrijgeven nadat de regering wetten had aangenomen om de onafhankelijkheid van het hof te versterken.

Balazs Orban zei dat Hongarije wil dat de EU het volledige bedrag – ongeveer 30 miljard euro – overmaakt dat vorig jaar werd opgeschort vanwege de rechtsstaat en corruptie.

Zoals het er nu voor staat, blijft die rest opgeschort tot het land voldoet aan bijna twee dozijn andere eisen, van het garanderen van academische vrijheid tot het beschermen van LGBTQ- en asielrechten.

Extra grensbewaking

Als onderdeel van de onderhandelingen over hulp aan Oekraïne zou Hongarije een EU-voorstel overwegen om de financiering voor grensbewaking te verhogen. Dit is een terugkerende eis van Boedapest. Maar ook om extra EU-subsidies om de economieën van het blok concurrerender te maken, zei Balazs Orban.

Het EU-geld is van cruciaal belang voor Kiev, dat westerse steun probeert te krijgen om het tegenoffensief tegen de binnenvallende Russische troepen te kunnen blijven financieren. Tot nu toe heeft Hongarije alle kwesties met betrekking tot Oekraïne geblokkeerd, waardoor de vooruitzichten op een overeenkomst tijdens de top vertroebeld zijn.

Premier Orbán heeft het hoofd van de Europese Raad twee keer aangeschreven met het dringende verzoek om de besprekingen over het lidmaatschap van Oekraïne van de agenda van de top te schrappen.

Relatie met Poetin

Orbán’s nauwe relatie met de Russische president Vladimir Poetin en het Kremlin, zelfs na de invasie van Oekraïne, heeft geleid tot vernietigende kritiek van EU- en NAVO-bondgenoten.

Het EU-lidmaatschap van Oekraïne blijft een “rode lijn” voor Boedapest, zei Balazs Orban. Hij zei dat de EU een strategisch partnerschap moet aanbieden omdat Hongarije van mening is dat Oekraïne niet voldoet aan de criteria om lid te worden.

De regering wil dat de EU de opening van toetredingsonderhandelingen uitstelt om te voorkomen dat Oekraïne een negatief signaal krijgt, zei hij.

“Een negatief signaal afgeven aan Oekraïne is het tegenovergestelde van wat Hongarije wil,” zei Balazs Orban.