Redactie, TPO, 16 april 2024 – Het kabinet vraagt gemeenten en commissarissen van de Koning met spoed 5.000 tijdelijke gemeentelijke asielopvangplekken te realiseren en biedt daarnaast Rijksgronden aan, waarop grote paviljoens voor asielopvang geplaatst kunnen worden.
Dat schrijven staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Eric van der Burg (VVD), en de minister van Binnenlandse Zaken, Hugo de Jonge (CDA) in een brief aan de Tweede Kamer.
Er is volgens de staatssecretaris een dringende noodzaak voor aanvullende maatregelen in de asielopvang, aangezien veel tijdelijke opvanglocaties sluiten, te weinig nieuwe locaties worden geopend en bestaande locaties overvol zijn.
Bovendien is de instroom van asielzoekers in de eerste maanden van 2024 aanzienlijk hoger dan vorig jaar in dezelfde periode.
Deze situatie heeft geleid tot een aanzienlijke achterstand in de huisvesting van statushouders, wat resulteert in een dringende behoefte aan 12.000 extra opvangplekken voor asielzoekers die, in verband met het verwachte aantal asielzoekers dit jaar, tegen 1 juli beschikbaar moeten zijn.
De druk op de asielopvang is ontzettend hoog. Op lange termijn werken we aan beperking van de asielinstroom, maar om te zorgen dat er de komende periode niemand op het gras hoeft te liggen hebben we met spoed opvangplekken nodig. ⤵️https://t.co/CnKCOCwe6n pic.twitter.com/4uHzK84KfD
— Eric van der Burg (@ericvanderburg) April 15, 2024
Provinciale Regietafels en gemeenten werken aan plannen om 96.000 opvangplekken te realiseren tegen 1 juli 2025, zoals vastgesteld in de Spreidingswet. Echter, op korte termijn wordt een serieus tekort verwacht dat niet kan worden aangevuld door het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA).
Ondanks inspanningen van het COA om nieuwe opvangplekken te organiseren en bestaande locaties open te houden, blijft er een reëel tekort van 5.000 plekken bestaan op 1 juli, met de verwachting van verdere tekorten na die datum.
Om deze tekorten te verhelpen, neemt het demissionaire kabinet nu twee maatregelen: gemeenten worden verzocht met spoed tijdelijke opvang te organiseren via de provinciale regietafels, waarbij binnen vier weken 200 plekken per veiligheidsregio beschikbaar moeten zijn, met een kwart van deze plekken uiterlijk op 22 april 2024.
Daarnaast maken verschillende ministeries gronden en panden vrij die in bezit zijn van het Rijk, waar grote tijdelijke opvanglocaties kunnen worden gevestigd.
De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR reageert kritisch op het voorstel om paviljoens in te zetten voor de opvang van asielzoekers, vooral voor langere perioden.
Eerder onderzoek toont volgens UNHCR aan dat opvang in tenten, paviljoens en grote hallen negatieve effecten kan hebben op de fysieke en mentale gezondheid van asielzoekers en een risico vormt op gendergerelateerd geweld.
De vluchtelingenorganisatie erkent de dringende behoefte aan opvang, maar benadrukt dat deze paviljoens alleen acceptabel zijn als er tegelijkertijd wordt gewerkt aan een structurele oplossing.
Ook pleit de organisatie ervoor dat kinderen en kwetsbare individuen niet naar paviljoens worden gestuurd, maar prioriteit krijgen voor onderdak op reguliere locaties.
